حکیم مهر - یادداشت : نکاتی درباره مصرف گوشت منجمد - دکتر اکبر لطفی
سلام بر دوستان گرامی؛ در مبحث گوشت منجمد وعده کرده بودم که مقدار بیشتری در این ارتباط، بویژه بهبود روش مصرف گوشت منجمد بنویسم.
در حال حاضر مهم ترین و اصلی ترین روش نگهداری گوشت ، "انجماد " می باشد. انجماد گوشت اجازه می دهد که بتوانیم گوشت و فراورده های گوشتی را با بهره گرفتن از روشهای اصولی انجماد و تداوم برودت مناسب به مدت زیادی نگهداری کنیم. حفظ میزان برودت لازم و انجماد مطلوب را در مراحل مختلف " تولید در کشتارگاه یا بسته بندی، نگهداری، نقل و انتقال، .... و بالاخره عرضه آن " را زنجیره سرد نامیدیم. یاد آور می شوم که هر گونه اختلال یا نقصان در مراحل مختف این زنجیره سرد، باعث بی نتیجه ماندن تلاش ها و سرمایه گذاریها گردیده و منجر به فساد و خرابی گوشت خواهد شد.
متذکر می شوم که سازمان دامپزشکی کشور و عوامل ذیربط، پیوسته برانجام مطلوب مراحل مختلف این زنجیره سرد، نظارت و کنترل مستمر دارند؛ تا در هیچ یک از این مراحل خللی ایجاد نشود و هیچ حلقه ای از این زنجیره قطع نشده و به اصطلاح پاره و مفقود نگردد. ولی بحث ما به حلقه آخر، یا آنجائی که این زنجیره به مصرف کننده فراورده ختم می شود، رسید؛ که در عمل از حیطه نظارتی دستگاه های مسئول خارج می باشد!
بیان کردم که به پندار من مهمترین مشکل در این قسمت هست؛ و شاید بتوان آنرا معادل تمامی کارهای انجام شده در مراحل مختلف تامین گوشت منجمد دانست! راه حل و مقابله با این نقصان پیش آمده، به تنهائی از عهده سازمان دامپزشکی و یا هر ارگان مسئول دیگری خارج است؛ و لازم است که تمامی ارگانهای مسئول، اعم از اجرائی، ترویجی، نهاده های آموزشی و رسانه های جمعی و ...... با احساس مسئولیت خطیر، اقدامی جدی برای رفع مشکل مبذول دارند.
در این راستا، اینجانب علاوه بر پیشنهاداتی که برای مسئولین امر داشتم بر خود لازم دیدم که نکاتی ضروری و عملی را به اطلاع دوستان عزیز، به عنوان مصرف کنندگان گوشت منجمد، برسانم؛ به امید آنکه قدمی هر چند کوچک و در جهت تنویر افکاربرداشته شود. لذا توصیه می نمایم که :
1- گوشت منجمد را از فروشگاه های معتبر و مجهز به فریزرهای مناسب و تحت نظارت سازمان دامپزشکی کشور و عوامل مسئول خریداری نمائید.
2- در خرید گوشت منجمد به دمای نگهداری گوشت دقت نمائید؛ که در شرایط مطلوب بالاتر از (18-) درجه سانتی گراد نباشد. دمای بالاتر از (12-) به هیچ وجه قابل قبول نمی باشد.
3- در خرید گوشت، به مهر و برچسب های روی بسته های گوشت و تأییدیه سازمان دامپزشکی کشور توجه نمائید.
4- در خرید گوشت منجمد، به تاریخ تولید و تاریخ انقضاء مصرف گوشت توجه نمائید که تاریخ مصرف آن هنوز معتبر باشد.
5- هر چند که تاریخ مصرف گوشت، تا آخرین روز درج شده بر روی بسته ها اعتبار دارد؛ ولی معمولا" تاریخ های انقضاء درج شده، برای شرایط کاملا" مطلوب نگهداری محاسبه میگردد. هر گونه نقصان در طول زنجیره سرد، ممکن است باعث کاهش طول مدت نگهداری گوشت گردد. لذا:
6- حتی الامکان سعی نمائید که از تاریخ تولید گوشت مدت زیادی نگذشته ، و مدت زمان زیاد تری از اعتبار تاریخ مصرف آن باقی مانده باشد.
7- در انتخاب بسته ها دقت نمائید که روکش نایلونی یا سلفون آن سالم باشد و کاملا" به جداره گوشت چسبیده و فاقد هر گونه فضای خالی باشد.
8- بسته های گوشت منجمد فاقد هرگونه خونابه و کریستال های یخ باشد. کریستال های بزرگ یخی، نشانه شرایط نا مناسب انجماد می باشند.
9- حتی الامکان قطعاتی را انتخاب کنید که متناسب با مصرف یک وعده یا روزانه باشد، تا مجبور به نگهداری گوشت خارج شده از حالت انجماد برای مصارف بعدی نباشید.
10- برای جلو گیری از به هم خوردن زنجیره سرد، درمسیر فروشگاه تا منزل یا محل مصرف، درخرید گوشت منجمد، نزدیک ترین فروشگاه های مناسب را انتخاب کنید.
11- برای انتقال گوشت منجمد به محل مصرف یا منزل، اگر استفاده از فریزر های سیار مقدور نباشد، از کلمن های مناسب استفاده نمائید و بلا فاصله بعد از رسیدن به منزل، بسته های گوشت منجمد را به فریزر منتقل کنید .
12- لازم است که دمای فریزرهای خانگی را کنترل نمائید که در شرایط مطلوب سرد تر از 18- باشد، ولی در دمای بالاتر از 12- بسته های گوشت به مدت زیادی قابل نگهداری نخواهند بود.
13- در هنگام مصرف و برای خروج از انجماد، بسته های گوشت را در قسمت یخچال (دمای4+ درجه سانتی گراد) قرار دهید تا گوشت به تدریج از انجماد خارج شود.
14- برای خروج گوشت منجمد از حالت انجماد، به هیچ عنوان بسته های گوشت را در دمای اطاق یا نزدیک بخاری و محیط گرم قرار ندهید.
15- اگر عجله ای در مصرف و پخت گوشت منجمد داشتید، و قبلا" پیش بینی نکرده اید وبسته گوشت را در زمان لازم برای خروج از انجماد در دمای یخچال(4+) قرار نداده اید، می توانید قطعات گوشت منجمد را جهت پخت، در ظرف پخت قرار داده و بپزید. گوشت پخته را می توانید به قطعات کوچک تر تقسیم کنید.
16- در نگهداری گوشت منجمد یا برای تقسیم گوشت به اندازه های کوچک تر، هر گز کاری نکنید که انجماد گوشت شل شود تا دوباره در فریزر قرار داده شود.
17- برای تقسیم کردن گوشت منجمد به قطعات کوچک تر، اگر دسترسی به امکانات مناسب تر ندارید، می توانید از وسایل برنده ای مثل ارّه آهنی یا کارد و چکش و امثال آن استفاده کنید.
18- اگر مجبور شدید گوشت را در حالت منجمد به قطعات کوچک تر تقسیم کنید، برای نگهداری، هر قطعه را مجددا" در پوشش نایلونی یا سلفون قرار داده و سریعا" به فریزر منتقل کنید.
19- هر اقدام اضافی که بر روی گوشت انجام می شود، بخصوص با توجه به امکانات در دسترس خانگی، مقداری از عمر نگهداری گوشت را کم می کند؛ لذا توصیه می گردد مصرف بموقع گوشت مد نظر قرار گیرد.
تأکید بر چند تذکر مهم:
الف - گوشتی که از انجماد خارج شده است، بسیار زودتر از گوشت معمولی فاسد می شود؛ بنابراین سریعا" باید مصرف شود.
ب - هرگز گوشتی را که از انجماد خارج شده است برای نگهداری بیشتر مجددا" منجمد نکنید. چون علاوه بر اینکه خیلی زودتر فاسد می شود؛ بلکه چنین گوشتی فاقد ارزش لازم غذائی خواهد بود.
ج - اگر گوشت منجمد را چرخ نمائید، به سرعت خراب شده و ارزش غذائی خود را از دست می دهد. لذا اگر چنین گوشت چرخ کرده ای قابلیت مصرف داشته باشد، بایستی سریعا" مصرف گردد.
د - انجماد گوشت باید با حد اکثر سرعت ممکن صورت گیرد؛ که در سردخانه های مجهز مقدور می باشد. و خروج از انجماد بایستی به کندی صورت گیرد؛ که در یخچال های خانگی امکان پذیر می باشد.
در خاتمه یاد آوری می نمایم که: بسته بندی و انجماد گوشت در کارخانجات مجهز و پیشرفته ، تحت نظارت متخصصین امر و با رعایت کلیّه موازین فنی و بهداشتی صورت میگیرد تا به دست ما (مصرف کنندگان) برسد. و به جرأت می توان گفت از مطمئن ترین گوشت هائی است که در بازار عرضه می گردد. اگر مسائل و مشکلات تأثیر گذار بر آن کاسته شود، در عمل بهترین و اقتصادی ترین و سالم ترین روش تهیه و توزیع و نگهداری گوشت در سراسر جهان می باشد. در کشور ما نیز بهترین گزینه برای تأمین نیاز پروتئینی هموطنان عزیز در اقصا نقاط بوده است که تحت نظارت سازمان دامپزشکی و در طول سالیان متمادی در جهت مطلوب تر شدن ، با استفاده ازامکانات پیشرفته و توان علمی مدیران متخصص و تلاش مستمر عوامل اجرائی انجام می گیرد.
خبر مرتبط :