«روزنامه ایران» نوشت:
«آیا سگ یا گربهتان بد غذاست؟ خوب غذا نمیخورد؟ اشتها ندارد؟ اصلاً نگران نباشید! اینجا میتوانید غذای مورد علاقهاش را پیدا کنید.» این بنر روی سردر یکی از مغازههایی نصب شده که محصولات مورد نیاز حیوانات خانگی را میفروشد. تجارتی عجیب وغریب و پرسود که این روزها به نظر رو به افزایش است.
در نقاط مختلف تهران از این فروشگاهها زیاد میبینی. از جنوب و شمال گرفته تا غرب و شرق. فروشگاههای آنلاین هم آنقدر زیاد است که بین صفحات مختلفش گم میشوی. در این فروشگاهها همه چیز پیدا میشود به قول معروف از شیر مرغ تا جان آدمیزاد. اما نه برای شما، برای حیوان خانگیتان.
در یکی از بزرگترین فروشگاههای این محصولات در شمال شهر تهران هستم. اشیا مرتب و منظم چیده شدهاند. در نگاه اول فکر میکنم وارد یک اسباببازی فروشی لوکس شدهام. یک سگ وسط فروشگاه نشسته و دو خانم به مشتریها کمک میکنند. وسایل مورد نیازشان را بین قفسههای بزرگ و کوچک انتخاب کنند. چند مشتری در میان قفسههای فروشگاه که در طبقه اول یک ساختمان تجاری قرار دارد، میچرخند. یک طرف فروشگاه محل عرضه جای خواب و استراحت سگ و گربه است. درخت گربه هم هست، درخت پلاستیکی برای زندگی گربه. سبدهای ویژه سگ 150 هزار تومان؛ رنگی و شیک. سبدهای خواب گربه کوچکتر و سقفدار، 75 هزار تومان.
زمانی اینطور فروشگاهها در تهران نبود یا خیلی کم بود. آن زمان در یکی از شهرهای اروپا دوستی سعی میکرد از میان عینک های آفتابی که روی یک میز ریخته شده بود، یک عینک آفتابی برای خودش انتخاب کند. عینکها کمی عجیب و غریب بودند. کوچکتر از حد معمول و بعضیهایشان هم خط و خشدار. با این همه آنقدر ارزان بودند که بخواهی زیر و رویشان کنی. بعد از کلی وقت گذاشتن و انتخاب یک عینک، متوجه شدیم عینک سگ انتخاب کردهایم. کمی در فروشگاه تهران دور میزنم و با به یاد آوردن این خاطره خندهام میگیرد. شاید اگر نمیدانستم در یک فروشگاه فروش لوازم سگ و گربه هستم، باز به خطا میرفتم و مثل چند سال قبل برای خودم دنبال عینکی چیزی میگشتم.
در همین فروشگاه قفسههای اسباببازی زیادی هم هست. اسباب بازی حیوانات. بیشتر عروسکها گرد و قلنبه هستند؛ برای سرگرم کردن سگها. البته اسباب بازیهای ویژه گربه هم هست اما تعداد و تنوعش کمتر است. اسباببازی سگها تنوع بیشتری دارد و گرانتر هم هستند؛ از 35 هزار تا 75 هزار تومان. لیزر سگ و گربه هم هست. این هم یک جور وسیله بازی اتومات است برای بازی با سگ و گربه؛ 150 هزار تومان. یک صفحه گرد هم هست برای ناخن انداختن گربهها. یکی از مشتریها صفحه را که انگار موکت شده در دست میگیرد: «گربهها عاشق ناخن انداختن روی اینها هستند.»
همان مشتری از فروشنده میپرسد: - خانم دوستم مار و خرگوش دارد، گفت از شما بپرسم وسایل مخصوص نگهداری آنها را ندارید؟- ما فقط محصولات سگ و گربه میفروشیم. اما اگر تقاطع انقلاب و اسکندری بروید مغازههایی هستند که این محصولات را عرضه میکنند. البته میتوانید در اینترنت هم سرچ کنید که نتیجه بهتری میگیرید. دو تا خانم که این حرفها را شنیدهاند با هم مشغول گفتوگو میشوند.
اینکه این روزها حتی برخی آدمها رطیل و روباه هم در خانه نگه میدارند، بعد هر دو با هم یاد خاطره مشترکی میافتند؛ پیدا شدن توله شیر در اتوبان همت تهران: «دو تا توله شیر را آتشنشانی نصفه شب وسط اتوبان پیدا کرد. یکی نیست بگوید آخر آدم عاقل، شیر را توی خونه نگه میدارد؟ آدم نباید هر حیوانی را در خانه نگه دارد. درست نیست.»
دختر جوان دیگری، دنبال خرید کادوست، برای تولد گربه دوستش که هفته بعد است. خانم مسئول فروشگاه او را به سمت دستمال گردنها میبرد. دستمال گردنهای رنگی و زیبا را قشنگ و مرتب چیدهاند.20 هزار تومان. کنار این دستمال گردنها گل سر و پاپیون هم هست. از همه جالبتر یک کلاه توردار که برای گربهها کاربرد دارد. 70 هزار تومان. خانم فروشنده با لبخند میگوید: «برای کادو خیلی خوبند.»
مشتری به من میگوید: «اینجا از همه «پت شاپهای» تهران ارزانتر است. من خودم هم میخواهم وارد همین کسب و کار شوم. محصول وارد کنم. کاری ندارد. برخی از این محصولات ساخت ایرانند، اما بیشترشان را از کشورهای اروپایی میآورند. خیلی پرسود است.»
خانم فروشنده که حرف هایمان را میشنود، همان طور با لبخند میگوید: «البته به همین راحتیها هم که فکر میکنید، نیست. کلی دردسر دارد. بحث گرفتن مجوز هم هست.»
شاید برایتان جالب باشد که در همین فروشگاه بستنیهای مخصوص گربه و سگ هم میفروشند، اشتباه نکنید، این بستنیها مثل بستنی آدم ها در یخچال نگهداری نمیشود و در بسته بندیهای کوچک مایع و نیمه مایع عرضه میشود. میگویند از جگر مرغ درست شده. کنار همین بستنیها انواع غذاهای کنسروی و بستهبندی هم هست.
در سایزها و انواع مختلف. یاد سریال پایتخت میافتم و نقی معمولی که چند روزی یکی از همین بستهها را که سوغاتی ارسطو پسر خالهاش بود با اشتیاق خورده بود و بعد وقتی فهمید غذای سگ خورده کلی عصبانی شد.دختر میخواهد برای گربهاش «پنبه» چند تا از این بستنیها بخرد: «حیوان با خوردن این بستنیها وغذاهای این جوری، تشویق میشود. انگار میفهمد بهش اهمیت دادهایم. بستنیها بستهای 9 هزار تومان.» شیرهای مخصوص گربه هم اینجا هست. بستنی شیر لاته که کلسیم دارد، همین جا عرضه میشود و 200 میلی گرمش 9 هزار تومان. دختر میگوید: «باور کن من آدم پولداری نیستم، به خودم این همه نمیرسم، اما آدم دلش برای حیوان میسوزد.»
آنسوتر لباسهای مخصوص سگ و گربه میفروشند. لباسها در رنگها و طرحهای مختلف روی رگال گرد دور هم چیده شده. شبیه لباس نوزادند. اما خانم فروشنده خوب تفاوتشان را میفهمد و برایم توضیح میدهد آنهایی که برای سگها هستند بزرگترند، گربهها کوچکتر. از 35 هزار تومان تا 80 هزار تومان. جوراب هم هست 20 هزار تومان. در قفسه نزدیک لباسها شامپوهای مختلف سگ و گربه هم عرضه میشود. شامپوها از 30 هزار تومان تا 65 هزار تومان و با تنوع زیاد.
از خانم فروشنده میپرسم مگر حیوان هم لباس میپوشد که جواب میدهد: «همیشگی که نیست. تن حیوان میکنند و عکس میگیرند. بویژه گربه زیاد نمیتواند لباس را تحمل کند. باز سگها بیشتر میپوشند.» در همین جا کلینیک دامپزشکی هم دایر است و دکتر متخصص داخلی با ویزیت 35 هزار تومانی، حیوانات بیمار را ویزیت میکند.
به مغازه دیگری در همان حوالی سر میزنم. بیشتر محصولات بهداشتی- آرایشی ویژه سگ و گربه میفروشد، نه همه چیز. از دهانشویه هست تا صابون و شامپو. درمان خشکی مو، کرختی، به شکنندگی و مشکلات رنگدانه حیوانات هم همین جا رسیدگی میشود. همین جا خدمات دندانپزشکی ویژه حیوانات خانگی هم ارائه میشود. در اینجا بخشی هم هست که محصولات غیر لوکس برای حیوانات خانگی عرضه میکند برای تشویق کسانی که میخواهند به حیوانات خیابانی غذا بدهند.
این روزها فقط فروشگاههای حیوانات خانگی نیستند که آدم را شگفتزده میکنند. شاید اگر بدانید حیوانات خانگی، هتل یا پانسیون هم دارند، متعجب شوید. پانسیون هایی که این روزها در گوشه و کنار شهر به حیوانات خانگی که صاحبشان در خانه نیست، خدمات هتلینگ ارائه میدهند. یعنی دیگر کسی که حیوان خانگی دارد و میخواهد سفر برود، لازم نیست نگران سگ، گربه یا پرندهاش باشد. یکی از این پانسیون ها در نظرآباد کرج است که برای نگهداری هر شب حیوان 50 هزار تومان دریافت میکند.
با یکی از این پانسیونها تماس میگیرم. خانمی جوابم را میدهد: «فقط سگ و گربهای را که یک ساله هستند پذیرش میکنیم. زیر یک سال پذیرش نداریم. تا هر وقت هم که صاحب حیوان بخواهد برایش نگهداری میکنیم.» خانم با آب و تاب ادامه میدهد: «همه پانسیون ها این طور نیستند، معمولاً یک ماهه خدمات میدهند، اما ما نگهداری طولانی را هم قبول میکنیم.»این مجموعه بجز خدمات پانسیونی کار آموزش حیوانات خانگی را هم قبول میکند، اما فقط در محل و یک جورهایی به طور خصوصی.
این آموزشها از نحوه تربیت سگ و گربه از نشستن و برخاستن تا دستشویی رفتنشان را در بر میگیرد: «مثلاً به سگتان یاد میدهیم برای دستشویی به حیاط منزل برود و خودش را تمیز کند یا هرگز وارد آشپزخانه و اتاق خواب نشود. اینها همه با آموزش قابل حل است.» هزینه تربیت سگ به جلساتی که مربی با حیوان خانگی میگذراند بستگی دارد.
انگار دنیای حیوانات خانگی برای خودش دنیای بزرگ و پیچیدهای است. این جور که به نظر میرسد حسابی تجارت پرسودی هم هست. تجارتی رو به رشد که روز به روز آدمهای بیشتری را به خود جذب میکند.