اهمیت توجه به بهداشت نذورات
دکتر آراسب دباغ‌مقدم
دامپزشک، متخصص بهداشت غذایی
رعایت بهداشت مواد غذایی چه مراحلی را شامل می‌شود؟
اهمیت بهداشت مواد غذایی در سه مرحله است؛ اول تهیه، دوم طبخ و سوم توزیع مواد غذایی. نکته کلیدی که مسئولان هیات‌ها باید در نظر بگیرند، تهیه محصولات خام مانند برنج، گوشت و مرغ است. مهم است این محصولات شناسنامه‌دار باشند یعنی تولید‌کننده مشخص باشد و تاریخ تولید و انقضا داشته باشد. محصولات شناسنامه‌دار، نظارت چند سازمان را دارند و سازمان ملی استاندارد پایه ثابت است. فرآورده‌های دامی با نظارت سازمان گوشت و فرآورده‌های غیردامی مانند برنج با نظارت وزارت بهداشت تایید می‌شوند.
آیا در ایام ماه محرم هماهنگی بین شهرداری و سازمان دامپزشکی در رابطه با ذبح قربانی همچون روزهای عید قربان صورت می‌گیرد؟
هنوز برای این موضوع در ایام محرم برنامه‌ای پیش‌بینی نشده، اما جامعه دامپزشکان اطلاعیه‌ای صادر کرده که طی آن، از دامپزشکانی که در مناطق مختلف هستند، خواسته با هیات‌ها همکاری کنند و بر سلامت دام قبل و بعد از کشتار نظارت داشته باشند. این طرح، حالت خودجوش دارد.
در مرحله دوم که طبخ مواد غذایی است، چه توصیه‌هایی می‌شود؟
طبخ غذا مهمترین بخش است. بسیاری از آلودگی‌ها که قبل از این مرحله اتفاق افتاده، می‌توانددر این مرحله تا 90 درصد از بین برود. مثلا اگر آلودگی دست، ظروف و محیط وجود داشته باشد، اما مرحله طبخ درست انجام شود و حداقل دمای مدنظر که 65 درجه سانتی گراد است به ماده غذایی برسد، 90 درصد باکتری‌ها و عوامل بیماری زا و سموم آنها در این مرحله از بین می‌رود. به مرکز ماده غذایی بخصوص گوشت و مرغ باید حرارت برسد و مغز پخت شود تا میکروب احتمالی مانند سالمونلا از بین برود .جایی که احساس می‌کنیم زمان برای طبخ غذا کافی نیست، یکی از راه‌های مغزپخت شدن، بریدن گوشت و مرغ به قطعات کوچک است.
در مورد دمای غذای توزیع شده در هیات‌ها چه توصیه‌ای دارید؟
توصیه ما این است که غذا سرد مصرف شود مانند دمای یخچال برای سالاد الویه یا داغ مصرف شود یعنی وقتی غذا را از روی گاز یا فر بر می‌داریم.
آیا می‌توان غذا را در ظرف یکبار مصرف گیاهی ریخت و داخل یخچال قرار داد؟ استاندارد بودن این ظروف چگونه مشخص می‌شود؟
چند سال است، وزارت بهداشت بعضی کارخانه‌های تهیه کننده ظروف را تحت کنترل قرار داده و مجوز بهداشتی صادر می‌کند. ظروف باید مخصوص استفاده مواد غذایی باشد. ظروفی که در فروشگاه‌های زنجیره‌ای عرضه می‌شود با نظارت وزارت بهداشت تولید می‌شود. به طور کلی ما با ظروف یکبار مصرفی که پایه سلولزی دارند مشکل نداریم، اما در مورد ظروفی که پایه شیمیایی دارند توصیه می‌شود غذا را به ظرف دیگری انتقال دهیم و بعد داخل یخچال بگذاریم.
به جای استفاده از ظروف یکبار مصرف، تهیه ساندویچ نذری و توزیع آن بین مردم بهداشتی‌تر نیست؟
چون تعداد ساندویچ زیاد و زمان هم کم است، احتمال دستکاری و دستمالی شدن مواد آن زیاد است. پس توصیه نمی‌کنیم هیات‌ها به این سمت بروند اما غذا که به صورت خورشت عرضه می‌شود، چون می‌جوشد آلودگی را کاهش می‌دهد.
چه توصیه‌ای به افرادی دارید که داوطلبانه خدمات پخت و پز ارائه می‌دهند؟
این افراد اگر مبتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا هستند یا مشکل گوارشی مثل اسهال و استفراغ دارند، برای کمک‌رسانی به هیات‌ها نروند چون معلوم نیست ناقل بیماری هستند یا نه.
منبع: جام جم
توجه ايشان را به پورتال سازمان دامپزشكي كشور در خصوص خدمات رساني ١٨٠٠ اكيپ دامپزشكي در سراسر كشور به مردم در ايام محرم جلب ميكنم بي اطلاعي از خدمات حرفه اي كه در آن مشغوليم و مصاحبه نمودن با رسانه ها نشانه مناسبي براي افراد شناخته شده نيست ضمنا تلفن اعلام شده توسط جامعه نه پريروز و نه ديروز جوابگو نبود احتمالا فراموش كرده اند كه تلفن را براي تماس مردم اعلام كردهاند درب جامعه را بسته و رفته اند