تولید مثل یکی از حقوق حیوانات بوده و عقیم‌سازی حیوانات کاری بسیار ناپسند است

عضو هیئت علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به حقوق مختلف حیوانات از دیدگاه فقه اسلامی اشاره کرد و گفت: حقوقی همچون حیات، بهداشت، عدالت، آزار ندیدن، دوستی، سرپرستی، نفقه، مسکن، تولید مثل، احترام، کاربری درست و خوشایند از این جمله است .

خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا)، «دکتر سید حامد شیرازی بهشتی‌ها» دامپزشک جهادگر و متخصص کلینیکال پاتولوژی با با بیان اینکه پس از به امضا رسیدن اعلامیه جهانی حقوق بشر، اتهامات متعددی در زمینه ناسازگاری دین اسلام با حقوق انسان و حیوانات به میان آمده است گفت: در این میان مسلمانان متهم به پایمال کردن حقوق حیوانات شده‌اند در صورتی که کاوشگر با انصاف با نگاهی به آموزه‌ها و فقه اسلامی درمی‌یابد که نه‌تنها حقوق بشر و کرامت اسلامی به زیباترین شکل در کانون اسلام مورد توجه است بلکه پیروان خود را به پاسداشت حقوق حیوانات و گیاهان نیز دعوت می‌کند.

وی اظهار کرد: در جلد دوم کتاب «جواهر الکلام» در خصوص حق حیوان در زمره حق‌الله بیان شده است که اگر مالک حیوان به شخصی که حیوان را به امانت گرفته بگوید به او آب و غذا نده پذیرش دستور او روا نیست و بر وی آب و غذا دادن حیوان واجب است؛ زیرا باید حق‌الله پاس داشته شود، اگر چه آدمی حق خود را فرو افکنده است.

بارش باران به دعای مورچه

بهشتی به روایتی از امام صادق(ع) اشاره و عنوان کرد: روزی سلیمان ابن داوود برای طلب باران از شهر بیرون رفت، در راه به مورچه‌ای برخورد که دست به آسمان بلند کرده بود و می‌گفت پروردگارا؛ ما آفریده‌ای از آفریدگان تو و نیازمند روزی تو هستیم، به‌خاطر گناه انسان‌ها ما را هلاک نفرما. سلیمان با شنیدن این نجوا به یاران خود گفت برگردید که خدا بر شما باران می‌باراند و سیرابتان می‌سازد به دعای غیر شما. این حدیث در رابطه با حیوانی است که گمان می‌کنیم سود و فایده‌ای برای ما ندارد.

وی به حدیث دیگری از امام صادق‌(ع) مبنی بر اینکه هر گاه اهل خانه‌ای گوسفندی در اختیار گیرند خداوند روزی آن را به ایشان بدهد و بر روزیشان بیفزاید و فقر و نداری یک درجه از آنان دور شود اشاره و عنوان کرد: در فقه اسلامی آمده است که انسان از بی‌احترامی به حیوانات نیز بازداشته شده است.

این دامپزشک به حقوق مختلف حیوانات از دیدگاه فقه اسلامی اشاره کرد و گفت: حقوقی همچون حیات، بهداشت، عدالت، آزار ندیدن، دوستی، سرپرستی، نفقه، مسکن، تولید مثل، احترام، کاربری درست و خوشایند از این جمله است.

آب دادن از موارد نفقه به حیوان است

وی به حق حیات حیوان‌ها اشاره و عنوان کرد: در کتاب مسالک الاحکام شهید ثانی آمده است: همان گونه که برای ماندگاری آدمی هزینه کردن مال واجب است برای ماندگاری حیوان محترم نیز این کار واجب است، اگر چه حیوان از آن دیگری باشد. به گفته بسیاری از فقها اگر نزد شخصی مقدرای آب باشد و او بترسد که اگر با آن وضو بگیرد دچار تشنگی شود بر او واجب است تیمم کند و صرف وضو نکند، حتی اگر به تشنگی حیوانی که خونش محترم است مشکوک باشد. حکم همین است گرچه آن حیوان سگ باشد چرا که حیوان‌ها از نفس‌های محترمی برخوردار هستند و آزار ایشان بدین نحو حرام است و حیوانات واجب النفقه هستند و آب دادن از موارد نفقه است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی به حدیثی از امام صادق(ع) در کتاب مکارم الاخلاق اشاره و عنوان کرد: در این حدیث شریف پلیدترین گناهان سه چیز شمرده شده است که ندادن مهریه زن، نپرداختن دستمزد عجیر و کشتن حیوان است. در کتاب المبسوط شیخ طوسی نیز از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است که در شب معراج بر آتش دوزخ اطلاع یافتم، در آنجا زنی را دیدم که عذاب می‌شود. سبب کیفر دیدن او این بود که گربه‌ای را بسته و به او آب و غذا نداده و نگذاشته بر روی زمین چیزی یپدا کند و بخورد تا اینکه مرده است، بدین سبب خداوند وی را کیفر می‌کند. همچنین بر بهشت اطلاع یافتم که زنی بدکاره دیدم، درباره وی پرسیدم و یافتم که روزی گذر وی بر سگی افتاده است که از شدت تشنگی زبانش بیرون مانده است. وی لباس خود را بر آب چاه می‌زند و آب را در گلوی سگ می‌فشارد تا او سیراب شود بدین سبب خداوند از گناه وی گذشت.

بهشتی‌ها به حق نفقه حیوان اشاره و با بیان اینکه گاهی مسئولان امر به این احکام توجه کافی را ندارند عنوان کرد: از جمله حقوق حیوان بر انسان برآورده کردن آب و آذوقه آن است. اینجا مراد از حیوان هر گونه جانداری است که در خدمت انسان است و براوردنده یکی از نیازهای او باشد.

وی حق بهداشت را از دیگر ضروریات زندگی حیوانات خواند و گفت: آزردن جانداران مورد نکوهش شدید شریعت است و روح حیوان از محیط کثیف و آب و غذای آلوده آزرده می‌شود. درجلد ۶۴ کتاب بحارالانوار آمده است که روزی «تمیم داری» سرگرم پاک کردن جو برای اسبش بود به او گفته شد بهتر بود این کار را دیگری انجام می‌داد، تمیم پاسخ داد، شنیدم رسول خدا(ص) فرمودند هر کسی برای اسبش جو پاک کند و سپس جو را به اسب بخوراند، خداوند در برابر هر دانه جو یک حسنه برای او می‌نویسد. همچنین هزینه درمان حیوان به عنوان نفقه دیده شده است.

عقیم سازی حیوانات به چه مجوزی؟
وی با اشاره به فعالیت‌هایی که در زمینه عقیم سازی حیوانات صورت می‌گیرد اظهار کرد: تولید مثل یکی از حقوق حیوانات در کتب فقهی شمرده شده است به نحوی که در روایات آمده است امام صادق(ع) از پدر خود نقل می‌کردند که عقیم سازی حیوانات و به جان هم انداختن آنها کاری بسیار ناپسند است.

بهشتی با تأکید بر اینکه حیوانات باید از آزار در امان باشند عنوان کرد: در کتاب وسائل الشیعه از امام صادق(ع) روایت شده است که صاحب حیوان در برخورد با حیوان خود باید روش‌هایی را در پیش بگیرد، بر حیوان بیش از توان بار ننهد و در راه رفتن به بیش از توان وا ندارد.