حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: بر اساس آمار، در حال حاضر 51 کشور دنیا درگیر بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان هستند. این بیماری تا پیشازاین، میهمان ناخوانده 11 استان کشور شده بود که در روزهای اخیر و با اضافه شدن استان اصفهان به این لیست، تعداد استانهای درگیر به عدد 12 رسید. مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در مصاحبه اختصاصی با حکیم مهر، این مسئله را تائید و البته تأکید میکند که اوضاع کاملاً در کنترل است. متن مصاحبه ما با «دکتر شهرام موحدی» را در ادامه میخوانید:
آقای دکتر، لطفاً آخرین وضعیت آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در استان اصفهان را تشریح بفرمایید؟
ما قبل از آبان ماه و پیش از اینکه کانون این بیماری در کشور و استان تهران تشخیص داده شود، ستاد مقابله با آنفلوانزای فوق حاد پرندگان را به شکل مرتب تشکیل میدادیم. پس از تشخیص بیماری در کشور نیز این ستادها را منظمتر، شدیدتر و با دورههای کوتاهتر برگزار و مراحل رصد و پایش را دنبال کردیم. استان اصفهان رتبه نخست کشور به لحاظ تعداد مرغداری را دارد. همین مسئله اهمیت این استان را دوچندان کرده و ما نیز حساسیت زیادی روی این بحث داشتیم. این حساسیت از نگاه سازمان دامپزشکی نیز روی اصفهان وجود دارد.
تا الآن که مورد خاصی مشاهده نشده بود، اما با وجود فعالیتهای پیشگیرانه، نهایتاً چند روز پیش تلفاتی در طیور خانگی محمدآباد جرقویه از توابع شهرستان اصفهان مشاهده شد. بلافاصله رصدهای ما آغاز و آزمایش روی نمونه مثبت اعلام شد. در کوتاهترین فرصت، مسائل امنیت زیستی، قرنطینهای و معدومسازی انجام شد و هم طیور آن خانه و هم طیور خانگی شعاعهایی که بر اساس دستورالعمل تعریفشده، معدوم شد. مراقبت و پایش در شعاعهای یک تا 3 و 3 تا 10 کیلومتر نیز در حال انجام است تا بیماری تحت کنترل قرار بگیرد.
تأیید قطعی بیماری در خود اصفهان انجامشده یا نمونهها را به تهران فرستادهاید؟
غربالگری ابتدایی در خصوص کانونها، در استان انجام میشود اما درنهایت مرکز ملی تشخیص سازمان دامپزشکی کشور آن را تائید میکند.
آیا طیور صنعتی هم درگیر شدهاند یا بیماری صرفاً مربوط به طیور بومی بوده است؟
خیر. طیور صنعتی بههیچعنوان درگیر نشدهاند.
آیا در شعاعی که به آن اشاره کردید، مرغداری دیگری نیز وجود دارد؟
قطعاً وجود دارد، چراکه تراکم مرغداریهای استان بالاست، اما ما در حال پایش هستیم. در همان شعاع مرغداری گوشتی وجود داشته که با پایش ما نتیجه آن منفی اعلامشده است و نتیجه آزمایش مرغداری تخمگذار نیز منفی بوده است. رصد ما با دقت و با حساسیت ویژهای انجام میشود. اصفهان قطب اول تعداد مرغداری در کشور است و ما هم باید در انجام وظیفه، حساسیت بیشتری نشان دهیم.
آیا موارد تایید شده دیگری از آنفلوانزا هم در استان گزارش شده است؟
استان اصفهان در حوزه پرورش بوقلمون نیز فعال است. در 2 مزرعه پرورش بوقلمون تلفات 100 درصد به ما گزارش شد. ما سریعاً نمونهگیری کردیم که جواب آنهم مثبت اعلام شد. اما تلفات مزارع صد درصد بود و این تلفات در کوتاهترین زمان اتفاق افتاده بود.
مزارع دقیقاً کجا هستند؟
این دو مزرعه در روستای همتآباد شهرستان نجفآباد قرار دارند. مسائل قرنطینهای، بیوسکوریتی و هماهنگی با نیروی انتظامی، دادگستری، فرمانداری، ستاد مدیریت بحران و دانشگاه علوم پزشکی انجامشده و هماینک در حوزه پایش هستیم. تا این لحظه نیز هیچ مورد دیگری نبوده است.
تائید آنفلوانزای این مزارع مربوط به چه زمانی است؟
روز جمعه نتیجه آزمایش مثبت آنها را به ما اطلاع دادند. تلفات تقریباً صد درصد بود و تعداد دیگری بوقلمون که در مزارع بودند را معدوم کردیم.
چه تعداد بوقلمون بودند؟
در یک مزرعه حدود 4 هزار و در مزرعه دیگر حدود 3 هزار قطعه بوقلمون بودند.
تست تایید ابتلای بوقلمونها هم در تهران انجام شد؟
کل تأییدیههای آنفلوانزای فوق حاد پرندگان قطعاً باید در مرکز ملی تشخیص سازمان دامپزشکی کشور انجام شود.
بهصورت کلی چه اقداماتی برای پیشگیری از ابتلای مرغداریهای صنعتی به این بیماری انجام میدهید؟
بحثهای آموزش بسیار گستردهای در سطح استان انجام گرفته است. هشدارهای بهداشتی را بهصورت پیامک، بروشور، مکاتبات با اتحادیه و تعاونیهای مربوطه اطلاعرسانی کردهایم. از طرفی چندین جلسه ستاد مدیریت بحران بهصورت استانی در استانداری تشکیل دادیم. طی همین دو ماه گذشته بیش از 15 جلسه ستاد مدیریت بحران در اداره کل برگزار کردیم. درواقع هرچند روز یکبار ستاد بحران تشکیل دادهایم. اگرچه در این زمینه آگاهی بهاندازه کافی وجود دارد، اما بههرحال سرایت بیماری آنفلوانزا خطرناک است و حساسیت ویژهای میطلبد. امروز این بیماری در 51 کشور جهان که بعضی از آنها مثل آلمان، هلند، کره جنوبی و ژاپن بیوسکوریتی خیلی بالایی دارند، شیوع پیدا کرده است. ما نیز مستثنا نیستیم، اما این وظیفه ماست که بهصورت ویژه این موضوع را پیگیری کنیم.
اصفهان جزو استانهای فعال در زمینهٔ استفاده از توان پیشکسوتان دامپزشکی و برگزاری منظم جلسات دامپزشکان معین است. چقدر به ظرفیت این سرمایههای دامپزشکی بخش خصوصی اعتقاد دارید و در آینده چه برنامههایی را برای تعامل بیشتر با آنها دنبال میکنید؟
در ابتدا لازم میدانم از سایت ارزشمند حکیم مهر به خاطر این تیزبینی و دقت در مسائل و اخبار تقدیر کنم. استان اصفهان یک استان شاخص است. ما بهترین تیم دامپزشکان دولتی، خصوصی و پیشکسوتان را داریم. اینها اغراق نیست و اثباتشده است. پتانسیل زیادی در بخش خصوصی ما وجود دارد که انسانهای بسیار فرهیختهای در آن در حال فعالیت هستند. کلینیسین های متبحری داریم که نهتنها استان اصفهان را پوشش میدهند، بلکه در سطح ملی نیز فعالیت میکنند.
در حوزه بخش دولتی نیز همکاران دانشمندی داریم. بحث کمیته دامپزشکان معین ما در همه حوزهها با قدرت فعالیت میکند. در زمان شیوع تب برفکی استفاده زیادی از توان بخش خصوصی کردیم. در حوزه آنفلوانزای فوق حاد پرندگان نیز جلسات بسیار مستمری با این عزیزان داریم و حتی برخی از این جلسات بهصورت غیرحضوری و با استفاده از توان شبکههای مجازی و یا بصورت اینترنتی و ایمیلی در ردوبدل اطلاعات علمی (و نه اطلاعات محرمانه) است. هر روز در کنار دوستان بخش خصوصی در حال مراقبت از آنفلوانزا هستیم و قطعاً اگر موفقیتی هم اتفاق بیفتد، ما همکاران بخش خصوصی را بهعنوان یکی از بازوان کنترل این بیماری در کنار خود خواهیم داشت.
در استان اصفهان چند کلینیک خصوصی دامپزشکی فعالیت میکنند؟
اگر اشتباه نکنم به لحاظ تعداد کلینیک و داروخانه بخش خصوصی در کشور رتبه نخست (یا رتبه دوم) را داریم کما اینکه بیش از حدود 180 کلینیک دامپزشکی بخش خصوصی و بیش از 120 داروخانه دامپزشکی داریم. این نشان میدهد که تعداد متخصصان استان اصفهان رضایتبخش است و این میتواند بازوی کمکی خوبی برای بخش دولتی ما باشد.
و بهعنوان حرف آخر؟