حکیم مهر - در دنیای پرسرعت و پرمشغله امروز وقت گذاشتن برای حفظ عادتهای سالم و مناسب غذایی کار دشواری به نظر میرسد. غذا خوردن که پیش از این، یک اولویت مهم محسوب میشد، امروزه به موضوعی جنبی تبدیل شده که توجه زیادی به آن نمیشود و معمولا در لابهلای کارهای روزانه دیگر گنجانده میشود. علاوه بر این برخی از عادتهای غذایی که تصور میکنید موجب کاهش وزن میشوند،
در واقع ممکن است منجر به افزایش وزن شوند. پایگاه اینترنتی کیفیت سلامت در مطلبی به برخی از این عادتهای نادرست تغذیه ای اشاره کرده که به قرار زیر است:
نخوردن صبحانه
نخوردن صبحانه یک اشتباه بزرگ است. صبحانه سالم نه تنها باعث افزایش انرژی و بازشدن فکر و ذهن میشود، بلکه موجب انتخاب و مصرف مناسب وعدههای غذایی دیگر در ادامه روز خواهد شد. همچنین خوردن صبحانه ممکن است به شما در مصرف کمتر کالری در ادامه روز کمک نماید. یک تحقیق دانشگاهی نشان داده که مصرف مقدار کالری مشخص در ابتدای روز اثر سیرکنندگی بیشتری نسبت به مصرف همان مقدار کالری در ساعتهای دیرتر خواهد داشت که این امر موجب کاهش مجموع کالری مصرفی در روز میشود. راه حل این اشتباه آن است که خوردن صبحانه مناسب احتمال به کارگیری عادتهای نادرست غذایی را در وعدههای دیگر کاهش میدهد. صبحانه را کامل صرف نمایید. از مواد لبنی کم چرب، تخم مرغ و نانهای سبوس دار استفاده کنید.
غذا خوردن پیش از خواب
اگر میخواهید خوابهای شیرین ببینید، پیش از خواب از غذا خوردن دوری کنید. با اینکه نتایج قطعی مبنی بر افزایش وزن بر اثر خوردن غذا پیش از خواب وجود ندارد، پرخوری، مصرف غذاهای ادویه دار و چرب، 1 تا 3 ساعت پیش از وقت خواب منجر به کاهش کیفیت و مدت خواب و موجب کسالت، خستگی و کوفتگی در روز بعد خواهد شد. خوردن غذاهای چرب پیش از خواب سبب کند شدن تخلیه معده و تشدید سوءهاضمه و مصرف غذاهای ادویه دار منتهی به صدمات و سوزشهای قلبی و نیز سوءهاضمه خواهد شد. سعی کنید حداقل 4 ساعت قبل از خواب اقدام به خوردن غذا نموده و چنانچه پیش از خواب احساس گرسنگی کردید مقداری میوهجات تازه مصرف نمایید.
پرخوری
شاید اگر پرخوریهای رایج مربوط به سبزیجات میشد، متخصصان تغذیه مشکلی با این نوع خوردن پیدا نمیکردند، اما متاسفانه پرخوری معمولا در مورد غذاهای چرب و نشاسته دار نمودار میشود. زیادهروی در این نوع مواد غذایی منجر به افزایش وزن و نارضایتی شده و جنبه اجتماعی خوشایندی به دنبال نخواهد داشت. وعدههای غذایی خود را بهجای 3 وعده پرحجم به 5 یا 6 وعده کمحجمتر تقسیم کنید. خوردن غذاهای سالم و کمحجم حاوی کربوهیدراتهای کمپلکس و پروتئین در طول روز نه تنها اشتهای شما را کنترل میکند، بلکه احتمال پرخوری را نیز کاهش خواهد داد. تعدد وعدههای غذایی همچنین باعث سوزانده شدن مقدار بیشتری کالری میشود؛ چرا که متابولیسم بدن همواره به فعالیت میپردازد.
گرسنه ماندن
برخلاف تصور، گرسنه ماندن باعث میشود وزن بدن به دلیل ذخیره سازی چربی افزایش پیدا کند. هنگامیکه برای مدتی طولانی غذا نمیخورید، بدن شما به دلیل محروم ماندن از مواد غذایی دچار آشفتگی میشود و در انتها هنگامیکه دوباره شروع به خوردن میکنید، بدن شما گمان میکند که باید کالری مصرفی را به چربی تبدیل نماید چون نمیداند چقدر طول میکشد که دوباره غذا بخورید. بنابراین چربیها با شما باقی میمانند. اگر هدفتان از گرسنگی کشیدن، کاهش وزن است باید در برنامه رژیمی خود تجدید نظرنمایید. بهجای گرسنگی یک برنامه مناسب ورزشی برای خود تعیین کرده و بیشتر به باشگاه بروید. از میوه جات، سبزیجات، حبوبات، گوشتهای کم چرب و ماهی استفاده کنید. سعی کنید 4 یا 5 بار در هفته طبق یک برنامه منظم ورزش نمایید. بهترین روش کاهش وزن، تمرینات مرتب و رژیم غذایی مناسب است و نه محروم کردن بدن از مواد غذایی مورد نیاز آن هم به مدت طولانی.
انجام کاری دیگر در حین غذا خوردن
نه تنها پرداختن به کاری دیگر همزمان با غذا خوردن موجب ریخت و پاش آن در اطراف شما میشود، بلکه به پرخوری و در نتیجه افزایش وزن نیز منجر خواهد شد. اگر هنگام تماشای تلویزیون، صحبت با تلفن و یا بازی ویدئویی، مشغول غذا خوردن شوید، این عوامل خارجی پرت کننده حواس باعث میشوند شما توجه کمتری به گرسنگی و نشانههای سیرشدن که بیان کننده کافی بودن مقدارغذا و احساس سیری میباشند، نمایید. بعلاوه وقتی در حین انجام کاری شروع به غذا خوردن میکنید، دیگر توان توقف نخواهید داشت؛ چرا که عمل خوردن تبدیل به حرکتی غیرهوشیارانه و مکانیکی بدون توقف میشود. سعی کنید در هر لحظه فقط روی یک چیز تمرکز نمایید. چرخ زدن در آشپزخانه هنگام صحبت با تلفن ایده مناسبی نیست. اگر فقط میخواهید دست یا دهانتان مشغول باشد، سرگرمی غیر از مواد خوراکی پیدا کنید. مثلا آدامس بجوید یا سازی بنوازید.
آب نخوردن به اندازه کافی
آب مایعی حیات بخش برای همه موجودات طبیعت از جمله انسان است. نکته جالب اینجاست که ننوشیدن مقدار کافی آب در طول روز متابولیسم و سوخت وساز بدن را کند نموده و ممکن است باعث اضافه وزن نیز بشود. آب ماده ای ضروری برای فعالیتهای متابولیک بدن، از جمله سوزاندن کالری، محسوب میشود. تا زمانیکه در کویر زندگی نمیکنید، آب فراوانی اطراف شما وجود داشته و باید زیاد از آن بنوشید. هشت تا 10 لیوان و اگر ورزش میکنید حتی بیشتر از این مقدار آب بنوشید. خوردن آب بهجای انواع نوشابه نیز بسیار مناسب است. نوشابهها معمولا زودتر احساس تشنگی را نسبت به آب از بین میبرند و دارای کالریهای بیارزش بوده و باعث میشوند بعد از 30 دقیقه مجددا احساس گرسنگی کنید.