حکیم مهر - سنگدان جای گوشت را میگیرد؟ / دکتر خدیجه رحمانی متخصص تغذیه عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سنگدان و دل و جگر مرغ بستهبندیشده که این روزها در بسیاری از مرغفروشیها و حتی در فروشگاههای بزرگ مواد غذایی عرضه میشوند، در واقع، نوعی گوشت احشایی به حساب میآیند. آنهایی که بیش از همه از این نوع گوشتها استفاده میکنند...
حتما تا به حال گاهی با خود فکر کردهاند که آیا این دسته از خوراکیها ارزش تغذیهای گوشت را هم دارند یا نه؟ اساسا یکی از خصوصیات گوشتهای احشایی (دل و سنگدان مرغ) این است که میزان چربی بالایی دارند و درست است که در دسته گوشتها قرار میگیرند و پروتئین و سایر ترکیبات گوشت را دارا هستند اما کلسترول و چربی شان بسیار بالایی بوده و به همین دلیل مصرف شان باید محدود شود و حداکثر ماهی یکبار یا هر 2ماه یکبار در برنامه غذایی گنجانده شوند. البته به هیچ عنوان توصیه نمیشود این مواد غذایی را جایگزین گوشت کرده و به طور روزانه مورد استفاده قرار داد.
میزان آهن سنگدان و دل مرغ تقریبا برابر با گوشت مرغ و حتی کمی پایینتر است و گرچه باقی ترکیبها دارای درصدی بالاتر هستند ولی آهن از نوع آهن «هِم» است که جذب بالایی دارد و از این نظر مشکلی ندارد اما نکته دیگری که لازم است به آن اشاره کنم آن است که داروهای تزریقی به طیور معمولا در چربیها تجمع پیدا میکنند و از آنجا که میزان چربی دل و سنگدان مرغ بسیار بالاست، احتمال تجمع این ترکیبات در این اندامها بیشتر بوده و چون به صورت غیرطبیعی و به شکل ترکیبات ناشناخته وارد بدن میشوند میتوانند با توجه به میزان و تعداد مصرف در طولانی مدت بسته به نوع دارو یا حتی هورمون اختلالهای هورمونی در مصرفکننده ایجاد کنند.
توصیه من به مصرفکنندگان، این است که تا حد ممکن، مصرف این نوع گوشتهای احشایی را کاهش دهند و اگر تمایل به تهیه آن دارند، حتما از نوع بستهبندی با مجوز وزارت بهداشت خریداری کنند؛ چون بیشتر گوشتهای احشایی که به صورت باز به فروش میرسند، آلودگی دارند و سلامت را به مخاطره میاندازند. به عبارت دیگر، در هیچ شرایطی متخصصان تغذیه مصرف این نوع گوشتها را توصیه نمیکنند اما برای کسانی که علاقه زیادی به خوردن آنها دارند محدودیت قایل میشوند؛ زیرا این منبع آهن، پرچرب بوده و میتواند به راحتی اضافه وزن و چاقی به بار آورد، در حالی که منابع کمچربتری از آهن نیز وجود دارد. در ضمن، در صورتی که مصرف کننده، چربی خون و یا سابقه بیماری قلبی دارد، بهتر است کلا خوردن این دسته از منابع پروتئینی را فراموش کند.
توضیح حکیم مهر : با توجه به ذکر مجوز وزارت بهداشت یادآور میگردد مسئولیت نظارت بر توزیع انواع آلایش خوراکی مرغ سازمان دامپزشکی کشور است.