حکیم مهر - اواخر پاییز 1387 در یک بازه زمانی کوتاه، خبر تهدید کشند قرمز در رسانه‌ها مطرح شد. در طول این مدت، بویژه در یک سال ابتدایی بروز این پدیده، این موضوع از ابعاد مختلف در رسانه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت؛ ابعاد زیست‌محیطی بلندمدت، آثار تخریبی آن بر زیست‌بوم منطقه و از بین‌بردن فرصت‌های شغلی محلی، افزایش بیکاری‌ها در مناطق درگیر، دلایل علمی شکل‌گیری کشند قرمز و... از‌جمله ابعادی بود که دست‌اندرکاران و کارشناسان به تشریح و تبیین آن پرداختند؛ علی‌رغم همه این توجه‌ها در یک سال ابتدایی بروز این رخداد، آرام آرام پرداختن به این موضوع در هاله‌ای از فراموشی قرار گرفت و هرازگاهی تنها فعالان زیست‌محیطی، محققان و اساتید این موضوع را گوشزد کرده‌اند که البته نمی‌توانست خیلی تاثیرگذار باشد.
حال پس از قریب به 2 سال از بروز این فاجعه این سوال پیش می‌آید که آیا براستی باید پرونده بحران کشند قرمز را مختومه اعلام کرد یا خیر؟
کارشناسان محیط زیست بر این نکته تاکید دارند که موضوع کشند قرمز تهدیدی دائمی است و تا زمانی که عوامل تاثیرگذار بر شکل‌گیری این بحران از بین نروند، تهدید ادامه دارد. امید صدیقی، مدیر دفتر اکوبیولوژی سازمان محیط‌زیست در گفتگو با جام‌جم می‌گوید: پاییز سال 1387موضوع کشند قرمز حالت بحرانی پیدا کرد، اما همان‌گونه که کارشناسان زیست‌محیطی باور دارند، این تهدید پایان نیافته است و تا زمانی که دلایل وقوع بحران وجود دارد، تهدید کشند قرمز ادامه دارد؛ اما حال که کمی موضوع از شرایط بحرانی خارج شده است، فرصت داریم که به شکل مبنایی و پایه‌ای به حل مشکل فکر کنیم.
ساماندهی سیستم‌های فاضلاب شهری بندری
عوامل متعددی بر شکل‌گیری بحران کشند قرمز تاثیردارند، اما مهمترین عامل ضایعات و فاضلاب ورودی به دریاست که بخش مهمی از آن به شکل فاضلاب‌های صنعتی و خانگی وارد دریا می‌شود. به همین دلیل ساماندهی سیستم فاضلاب شهری و صنعتی شهرهای حاشیه دریا هم در شمال و هم در جنوب کشور مهمترین اقدامی است که می‌تواند از بروز آسیب‌های جدی‌تر در آینده جلوگیری کند، اما شواهد موجود بیانگر آن است که سرعت پیشرفت پروژه‌های فاضلاب در مناطق مختلف و بویژه در مناطق بحرانی با سرعت اندکی پیش می‌رود. صدیقی در همین ارتباط به جام‌جم می‌گوید: سازمان حفاظت محیط‌زیست طرح جامع پیشگیری و مقابله با آلودگی‌زیستی محیطی خلیج‌فارس و دریای عمان را چندماه قبل از موضوع کشند سرخ از زمان وقوع بحران‌هایی مانند مرگ دلفین‌ها در خلیج‌فارس آغاز کرده بود که این امر در نهایت به شکل مصوبه در کمیسیون زیربنایی دولت تصویب شد و براساس آن تکالیف سنگینی برای دستگاه‌های اجرایی تعیین شد.
وی در ارتباط با نهادهای درگیر در اجرای این پروژه گفت: از جمله این‌که وزارت نیرو مکلف شد اطلاعات فنی سیستم فاضلاب تمام شهرهای ساحلی که بیش از 30هزار نفر جمعیت دارند را در اختیار محیط‌زیست قرار دهد که هم‌اکنون این اطلاعات در اختیار سازمان محیط‌زیست قرار گرفته است و در نهایت ما منتظر دریافت اطلاعات تکمیلی سایر سازمان‌ها مانند سازمان کشتیرانی هستیم تا براساس این اطلاعات دریافتی سازمان محیط‌زیست گزارش نهایی خود را تدوین و براساس آن تصمیم‌گیری شود.
بودجه؛ حلقه مفقوده عبور از بحران
کشند قرمز یک بحران دائمی است، ورود زباله‌ها و ضایعات و فاضلاب شهری و صنعتی به دریاها مهمترین عامل تشدید بحران است، برای تکمیل پروژه‌های سیستم فاضلاب شهرهای بزرگ بودجه‌های کلان ضروری است و در نهایت این‌که تداوم کشند قرمز زیست‌بوم منطقه را با بحران روبه‌رو می‌کند و علاوه بر عوارض زیست‌محیطی بلندمدت، در کوتاه‌مدت منجر به بحران‌های اجتماعی و اقتصادی در منطقه می‌شود؛ این حلقه بسته‌ای است که مولفه‌های آن دائم یکدیگر را تقویت می‌کنند و شرایط را بحرانی‌تر می‌کنند.
خبر مرتبط :
