از بیماری‌هایی که سالانه تلفات بسیاری را در استخرهای پرورشی، نصیب ماهی قزل‌آلا می‌کند، بیماری VHS است که محققان ایرانی برای پیشگیری از آن، به ساخت واکسن مربوطه روی آورده‌اند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایانا، یکی از محققان آبزی‌پروری گفت: متأسفانه سالانه ۲۵ درصد تولید ماهی قزل‌آلا به دلیل شیوع بیماری VHS در این ماهی، افت می‌کند و خسارت‌های زیادی به صاحبان کسب‌وکارها وارد می‌آورد.
«نوشین زمان‌نژاد» با اشاره به اینکه پرورش ماهی قزل‌آلا در ایران به ویژه در سال‌های اخیر با پیشرفت قابل توجهی همراه بوده است، افزود: بیشتر تلفات ماهی‌ها در مزارع استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد اتفاق می‌افتد که این موضوع در سال ۹۲ بیش از هر سالی به مزارع پرورشی خسارت وارد کرد.
وی عنوان کرد: البته این بیماری در جهان نیز آسیب‌های هنگفتی به پرورش‌دهندگان وارد کرده است. به‌طوری‌که هرساله حدود یک میلیارد دلار از طریق بیماری VHS به تولیدکنندگان قزل‌آلا خسارت وارد می‌شود. به همین دلیل در دنیا VHS را به‌عنوان بیماری نخست آسیب‌رسان در صنعت ماهی قزل‌آلا معرفی می‌کنند.
زمان‌نژاد، با بیان اینکه عمده مرگ ماهی‌ها به دلیل خونریزی ناحیه‌ای از مغز این آبزی صورت می‌گیرد، اظهار کرد: بنابراین کشورهای زیادی برای ساخت واکسن و مبارزه با VHS اقدامات وسیعی انجام داده‌اند که هیچ‌کدام از آنها به نتیجه قطعی نرسیده است.
به گفته وی، اکنون محققان ایرانی، با بررسی اثر ریزریبونوکلئیک اسید که به نوعی جدیدترین تکنولوژی کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا محسوب می‌شود، سعی دارند که واکسن مربوط به کنترل بیماری را تولید کنند. آن هم در شرایطی که کار نوروفیزیولوژی در ایران روی مغز ماهی، به ندرت صورت گرفته و تاکنون کار جامعی در این زمینه انجام نشده است.
این محقق ایرانی، با اشاره به اینکه ایران، سالانه حجم زیادی از تخم‌چشم زده را وارد می‌کند، گفت: امکان آلودگی در بیشتر محموله‌های تخم چشم‌زده وجود دارد. به همین دلیل تشخیص دقیق و به موقع وجود این ویروس بسیار ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین با تکمیل تحقیقات صورت گرفته، می‌توان تخم‌های چشم‌زده ماهی قزل‌آلا را در محلولی ارزان قیمت از این واکسن، غوطه‌ور ساخت تا بیماری به مزرعه منتقل نشود. البته برای سنین بالا نیز تزریق واکسن امکان‌پذیر است.
زمان‌نژاد تأکید کرد: با توجه به مطالعات صورت گرفته و همکاری مرکز آموزش تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، سازمان دامپزشکی و مؤسسه رازی، قرار است طرح ساخت واکسن تا قبل از سال ۹۸ به پایان برسد.
وی درباره علائم بیماری VHS در قزل‌آلا بیان کرد: شنای غیرطبیعی، چرخیدن به پهلو، کم‌رنگ شدن آبشش‌ها، تیره شدن پوست، بیرون زدن چشم، تورم شکمی، خونریزی مغزی، تغییر شکل ستون فقرات و بی‌حالی از مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری در ماهی به‌شمار می‌رود.
