خربزه میوه‌ای جالیزی، گوشت‌دار، بیضی‌شکل با نژادهای متنوع کمبوزه و دستمبو است که خنک آن را اشخاص خوش‌سلیقه می‌پسندند ولی عیب آن این است که خنک خوردن خربزه منجر به اختلالاتی در معده و رودهها خواهد شد. لذا اشخاصی که سوء‌هاضمه دارند باید آن را به اعتدال مصرف کنند. خربزه عطش و تشنگی را در تابستان تسکین داده و برای مزاج‌های صفراوی بسیار مناسب است. این میوه بر حسب محل تولید ترکیبات شیمیایی متفاوتی دارد ولی به طور معمول چربی و مواد آلبومینی کمی داشته و در عوض سرشار از مواد فیبری و ویتامین‌هایA ، B ،C و مواد معدنی فسفر، کلسیم، پتاسیم، منگنز و مواد رادیو‌اکتیو است. وجود املاح معدنی در خربزه باعث می‌شود که بر درجه قلیایی بودن خون و سلولهای بدن تاثیر گذاشته و سمومی که بر اثر مصرف گوشت‌و چربی در خون و سلولهای بدن ایجاد شده را خنثی و دفع نماید.
خواص تغذیه‌ای و درمانی خربزه
- خربزه چون دارای قند است بسیار چاق‌کننده بوده و تاثیر مفیدی در مبتلایان به سل و یا کم‌‌خونی ایجاد می‌کند.
- خربزه به دلیل دارا بودن پتاسیم بسیار مدر بوده لذا باعث دفع مواد زاید و سموم موجود در خون شده و به فعالیت و شستشوی مثانه و کلیه‌ها کمک کرده و از احتباس ادرار و سنگ مجاری ادرار ممانعت می‌کند.
- خربزه به واسطه آب زیاد، مواد قندی را فورا جذب خون کرده به همین سبب باعث بالا رفتن قند خون و رفع خستگی و گرمازدگی می‌گردد.
- در میان مواد قندی و معدنی خربزه آنزیم‌هایی وجود دارد که سرعت هضم غذا را زیاد کرده بدین لحاظ در کودکان موجب افزایش اشتها و فعالیت و رشد سلولهای بدن و در سالمندان به فعالیت سلولهای دستگاه گوارش و در نهایت رفع سستی و بی‌‌حالی منجر می‌شود.
- خربزه به دلیل مواد فیبری و به خاطر وجود طعم و اسانس‌هایی که دارد یک محرک قوی شیمیایی برای دستگاه گوارش است لذا بسیار ملین بوده و مصرف آن برای مبتلایان به نقرس، رماتیسم، بواسیر و خصوصا برای کسانی که از یبوست رنج می‌برند، بسیار توصیه می‌شود. همچنین این میوه تاثیر خاصی در تخلیه میکروب و عفونت‌های موجود در رودهها دارد.
- به دلیل آن که گوشت خربزه یک ماده ضد تورم به شمار می‌‌رود لذا به شکل ضماد روی سوختگی‌های سطحی پوست بدن استفاده می‌شود.
- تخم خربزه طبیعت گرم داشته و دارای چربی، پروتئین، آهن و ویتامینE است و مانند تخم کدو ادرارآور، پاک‌کننده کلیه، مثانه و کبد، مسکن سوزش مجاری ادرار، ملین و افزایش‌دهنده میل جنسی است و برای تب‌های شدید مفید است.
نکته: قند موجود در خربزه از نوع گلوکز و لولوز بوده فورا جذب خون شده و به همین سبب باعث بالا رفتن سریع قند خون می‌شود. لذا مبتلایان به دیابت و افراد دارای اضافه وزن نباید آن را مصرف نمایند. بهترین زمان مصرف خربزه در میان دو وعده غذایی می‌باشد و علامت خربزه خوب آن است که سنگین و نسبتا سفت باشد و قسمت انتهای آن را چون کمی فشار دهید مختصری فرو رود.
