در صورت کنترل نشدن بیماریهای مشترک بین انسان و دام، باید در انتظار فاجهای انسانی بود.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایانا، سازمان دامپزشکی کشور بهعنوان یک سازمان حاکمیتی و با هدف تأمین بهداشت دام و به تبع آن ارتقای بهداشت عمومی، نقش اساسی در حفظ سلامت جامعه انسانی و تامین اقتصاد ملی ایفا میکند و در راستای وظایف حاکمیتی و الزامات ملی وظیفه خطیر کنترل بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان را عهدهدار است.
از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام، دو بیماری تب مالت انسانی (بروسلوز) و سل گاوی در ابعاد بهداشتی و اقتصادی از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. از بعد بهداشتی با انتقال بیماری از دام مبتلا به انسان، علاوه بر تحمل رنج فراوان و دردهای ناشی از بیماری و در مواردی مرگ انسان مبتلا، بار سنگین هزینههای درمان به اقتصاد کشور تحمیل میشود.
در بعد اقتصادی، سل گاوی با کاهش تولید شیر و ظرفیت تولید مثل و کاهش ارزش گوشت لاشه و بروسلوز با ایجاد سقط جنین، کاهش تولید شیر، عقیمی و نازایی موجب کاهش شدید ارزش اقتصادی دامهای مبتلا و حذف آنها از جمعیت دامی میشود. اهمیت دو بیماری فوق در آن است که تقریباً تمامی جمعیت انسانی کشور روزانه با دام و فراوردههای دامی (گوشت و شیر) در تماس بوده و چنانچه مخزن بیماری که دام است تحت کنترل قرار نگیرد و دام سالم نباشد، این چرخه ادامه داشته و هر سال خسارات قابل توجهی به بهداشت و اقتصاد ملی وارد میشود.
بهدلیل اهمیت این دو بیماری، در سال ۱۳۴۶ هیات وزیران آییننامه ریشهکنی سل گاوی و بروسلوز دامی را تصویب و عملیات اجرایی در مبارزه با این بیماریها را ساماندهی کرد.
علاوه بر این دو بیماری، سایر بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان از جمله هاری، مشمشه، سیاه زخم، کیست هیداتیک، لپتوسپیروز، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، جنون گاوی، تب دره ریفت، آنفلوانزای پرندگان و... که کنترل آنها در حیطه وظایف این سازمان دامپزشکی است، از اهمیت خاصی برخوردار بوده و نباید نادیده گرفته شوند.
همچنین در سایه مراقبت سرویسهای دامپزشکی و پزشکی است که شاهد رخداد بسیاری از این بیماریها نبوده و یا طغیانهای ناشی از برخی از آنها سریعاً سرکوب میشود و امکان پاندمیک (جهانی) شدن آنها فراهم نخواهد شد. اگر غیر از این بود برخی از این بیماریها میتوانستند چنان تلفات فاجعه باری ایجاد کنند که قابل مقایسه با یک جنگ جهانی تمام عیار باشد.
سازمان دامپزشکی کشور در راستای رسالت تامین بهداشت عمومی و فرآوردههای خام دامی، برنامه مبارزه علیه بیماریهای مشترک را در دستور کار خود قرار داده که حجم عملیات انجام شده در سال ۱۳۹۵ بهعنوان مستند اقدامات انجام شده در جدول زیر آمده است. لازم به ذکر است که تمام عملیات مبارزه با بیماریهای مشترک بهصورت رایگان به اجرا گذاشته میشود.
عملیات مبارزه با بیماریهای مشترک در سال ۱۳۹۵
از فعالیتهای بسیار مهم در سال ۱۳۹۵ اجرای برنامه مطالعه مقطعی بروسلوز در واحدهای اپیدمیولوژیک روستایی و عشایری بوده است. هرچند که برنامه پایش بروسلوز به صورت روتین در واحدهای دامداری صنعتی به اجرا گذاشته میشود ولی خلاء انجام این کار مهم در جمعیت دامی روستایی و عشایری بسیار چشمگیر بود که در سال ۱۳۹۵ در بیش از ۱۹۹۰ واحد روستائی و عشایری به اجرا گذاشته شد.
در این برنامه به منظور بررسی و پایش بروسلوز در جمعیت دامی حساس کشور، ۱۹۹ هزار و ۶۰۰ نمونه سرم از گوسفند و بز و ۸۶ هزار و ۸۰۰ نمونه از گاو و گوساله اخذ شد که پایش اولیه آن در سطح استان انجام و نتایج نهایی کشوری در حال انجام است. همچنین در کنار برداشت نمونههای خون برای پایش بروسلوز از ۱۱۳۰ قلاده سگ نگهبان و گله نیز به منظور ارزیابی تیتر واکسن هاری نمونه برداری شده که نتایج آن هم پس از تجزیه و تحلیل اعلام خواهد شد.