نکاتی برای تغذیه درست سگ
مصطفی قلاوند
دبیر انجمن مدیریت کسب و کار دامپزشکی (VBMA) واحد ایران
عضو وابسته جامعه دامپزشکی حیوانات کوچک (ISAVA)
عضو فعال AOVet, AOSpine, SAVMA
1- رژیمهای غذایی غنی از پروتئین و بدون گندم را انتخاب کنید. رژیمهای غذایی با پروتئین بالا و گندم پایین و غلات فراوری شده (که در بسیاری از فروشگاههای تجاری غذای حیوانات خانگی یافت میشود) انرژی بیشتر و مشکلات گوارشی کمتری را برای سگ شما فراهم میآورد.
توصیه: نکتهای که در اینجا باید بدان توجه میشد این است که پروتئین مورد نیاز برای سگ شما به جای منابع گیاهی باید از منابع حیوانی تأمین شود، زیرا پروتئینهای گیاهی، نمیتواند آمینواسیدهای کامل مورد نیاز برای سلامت سگ شما را تأمین کند. نکته دیگری که باید به آن توجه شود، کیبل فراوری شده بدون غلات است که با کربوهیدراتها و کالری غنیسازی شده و حاوی سیبزمینی با گلایسمیک بالا، نخود، نخودفرنگی یا تاپیوکا میباشد که هضم آن، ترشح انسولین قابل توجهی از بدن را در پی دارد. همه این کربوهیدراتها به قند تبدیل میشوند. قند اضافی میتواند آغازگر چاقی و دیابت باشد و در ایجاد تعداد زیادی از اختلالات و بیماریهای دیگر مانند سرطان نقش داشته باشد.
2- ظرف غذا و آب سگ خود را مرتباً بشویید. افراد به راحتی نظافت ظرف غذای سگ خود را نادیده گرفته و نمیدانند همین مسئله چگونه میتواند سلامت حیوان خانگیشان را به خطر بیندازد. بسیاری از ما هرگز در مورد استفاده از یک ظرف سوپ یا سالاد برای یک هفته متوالی، بدون شستن آن فکر نمیکنیم، اما بسیاری نیز ظرف غذا را روی زمین قرار میدهند، بدون آنکه مجدداً به آن فکر کنند. با این کار باکتریها رشد مییابند و در اثر این ظرفهای آلوده، بیماریهای مختلفی از سوء هاضمه خفیف گرفته تا اسهال و استفراغ را در پی خواهد داشت. دقت کنید که ظرف غذای سگ خود را به طور روزانه با صابون مخصوص شستن ظرف شسته و کاملاً آبکشی نمایید!
این توصیه را به خاطر داشته باشید که، مهم نیست چه نوع غذایی به سگ میدهید بلکه مهم این است که به سگ خود مواد خام میدهید یا مواد غذایی که به آرامی پخته شدهاند. نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید که ظرفهای غذا و آب استیل، سرامیکی یا شیشهای بهتر از ظروف پلاستیکی میباشد. برخی از سگها، به ظروف پلاستیکی حساسیت نشان میدهند و علاوه بر این، با گذشت زمان و استفاده مکرر از این ظروف، پلاستیک تجزیه شده و میتواند سمومی را به آب و غذای سگ وارد کند.
3- غذای سگ با درجه مصرف انسان[1] خریداری کنید. اغلب غذای سگها به عنوان "خوراک" طبقهبندی میشوند و اگرچه صنعت غذای حیوانات خانگی در حال حاضر یک کسب و کار 30 میلیارد دلاری است، اما دریافتیم که برخی از کیبلها به صورت قانونی از چهار نوع گوشت ساخته شدهاند: گوشت حیوانات مرده، گوشت حیوانات در حال مرگ، گوشت حیوان بیمار و گوشت حیوانات از کارافتاده. درجه مصرف انسان نه تنها تضمین میکند که مواد تشکیلدهنده غذای حیوانات، برای انسان نیز قابل خوردن میباشد، بلکه تضمین میکند که امکاناتی که غذا در آن پخته شدهاند، مطابق استانداردهای ایمنی مواد غذایی بوده است.
نکته مهم: از دیدگاه حقوقی، فقط غذاهای حیوانات خانگی در تأسیساتی با درجه مصرف انسان ساخته میشوند، مشروط به اینکه بازرسی و تأییدهای لازم برای داشتن وضعیت درجه مصرف انسان انجام شود که میتواند 100 درصد درجه مصرف انسان در نظر گرفته شود. متاسفانه، تعداد کمی از شرکتهای تولیدکننده غذای حیوانات خانگی میتوانند این معیار را برآورده سازند. تولیدکنندگان غذای حیوانات خانگی نسبتاً کوچک جایی هستند که شما در آنجا فرمولهایی شامل مواد تشکیل دهنده با درجه مصرف انسان را خواهید یافت.
4- مراقب گوشتی که در کنار آن کلمه "پودر[2]" نوشته شده، باشید. برچسب پودر گوشت که در فهرست مواد تشکیلدهنده غذای سگ چسبیده شده، مانند پودر مرغ و پودر گوشت گاو، در واقع راه بهتری برای بیان "ضایعات کشتارگاهی پختهشده[3]" میباشد. دستگاه عملآوری ضایعات کشتارگاهی، ضایعات حیوانات را فراوری کرده و میتواند شامل موادی مانند چربی، خون، پر و کل لاشه باشد.
واقعیت دارد که اکثریت قریب به اتفاق غذای حیوانات خانگی پردازش شده، شامل مواد تشکیل دهندهای است که از ضایعات کشتارگاهی به دست آمده است. پودر مرغ از گوشت ماهیچه مرغ و/یا استخوانها و اندامهای داخلی که چرخ شده یا به اندازههای خیلی ریز تبدیل شدهاند، تهیه میشود. متأسفانه، در این تعریف، کیفیت گوشتی که برای ساخت این پودر استفاده میشود، مطرح نمیشود، بنابراین کیفیت میتواند از گوشتی با درجه مصرف انسان تا پودر گوشت حیوان بیمار متغیر باشد و هیچ راهی برای تشخیص آنکه چه چیزی در غذای حیوان خانگی شما است، وجود ندارد. به همین دلیل، پیشنهاد میکنم از هیچ یک از پودرها استفاده نکنید. پودر ضایعات مرغ، میتواند شامل قطعات و بخشهای بیشتری از مرغ نسبت به پودر مرغ باشد، از جمله، گردن، پا، تخم (تخمهایی که در بدن مرغ بوده و هنوز کامل نشده بودند) و روده. از آنجا که "ضایعات" دسته بندی بزرگی میباشد، و هیچ راهی برای ارزیابی کیفیت مواد تشکیل دهنده خام مورد استفاده وجود ندارد، بنابراین بهتر است که از خرید غذاهای حیوانات خانگی که شامل پودر ضایعات میباشد نیز پرهیز کنید.
5- غذای تازه بهتر است. برای ماندگاری غذاهای کنسروشده و کیبل در قفسههای فروشگاهها، این غذاها تحت پردازش شدیدی قرار میگیرند که در این حالت بسیاری از مواد غذایی آن از بین میروند. برای جبران آن، مقدار زیادی ویتامینها و مواد معدنی مصنوعی و همچنین، طعمدهندههای مصنوعی به آن اضافه میگردد، و سگ این کیبل را میخورد. درست مانند انسانها، سگها نیز متوجه تفاوت این نوع غذاها و غذاهایی که از مواد واقعی تشکیل شدهاند، میشوند. راه آسانتر برای جذب مواد غذایی، استفاده از غذاهایی است که به آرامی پخته شدهاند. بدینترتیب، سگها نیز سالمتر میمانند.
6- پروتئینهای کامل را پیدا کنید. مطالعات نشان میدهد اگر سگ خود را در یک وزن ایدهآل نگه دارید (با نمره ترکیب بدن 4 یا 5 ) به جای آنکه آنها را چاق و چله نگه دارید (نمره 6 یا 7)، در واقع 20 درصد به عمر آنها اضافه میکنید.
اکثر برندهای غذای سگ، بر اساس وزن سگ شما، یک محدوده مصرف را مشخص میکنند اما ویژگیهای منحصر به فرد سگ شما را نمیدانند مثلاً اینکه چقدر آنها را ورزش میدهید، که در این صورت ممکن است تا 50 درصد بیشتر از آن چیزی که میخورد را باید بخورد."
در اینجا یک فرمول کلی وجود دارد که از آن برای محاسبه تعداد کالری که یک سگ باید بخورد، استفاده میشود:
70 + 30 × (kg) وزن بدن = کالری روزانه
اگر از غذاهای تشویقی برای سگ خود استفاده میکنید، باید آنها را نیز برای محاسبه کل کالریهای مورد نیاز روزانه سگ خود در نظر داشته باشید. همچنین ممکن است بسته به اینکه میزان تمرینهای منظمی که تپش قلب او را بالا میبرد، چقدر است، میزان کالری دریافتی او بیشتر یا کمتر باشد.
فاکتورهای دیگری در میزان کالری دریافتی در روز نبایست فراموش شود که شرایط خاص خود را دارند، از جمله:
- سن سگ (توله ها بیشترین میزان انرژی در روز را لازم دارند چرا که در شرایط رشد هستند)
- حاملگی (به زودی مادر خواهند شد)
- شرایط پزشکی خاص
- تروما و جراحی ها
7- از شر مواد نگهدارنده خلاص شوید. برای افزایش زمان ماندگاری غذاها در قفسهها، طی ماهها، بیشتر برندهای تجاری غذای حیوانات خانگی که از طریق خردهفروشان توزیع میگردد (به جای آنکه مستقیم به دست مصرفکنندگان قرار گیرد) مجبور میشوند که دستهای از مواد نگهدارنده را به این غذاها اضافه کنند.
در حالی که مواد نگهدارنده طبیعی وجود دارد، مانند عصاره رزماری، اما بسیاری از مواد نگهدارنده مصنوعی اگر برای مدت طولانی مورد استفاده قرار گیرند، میتوانند برای سگها سمی باشد. ما دریافتیم که برخی از مواد نگهدارنده حتی به عنوان آفتکش (ناخالص) نیز مورد استفاده قرار میگیرند! مصرف این مواد در بریتانیا مجاز نمیباشد اما در آمریکا مصرف آن برای غذاهای سگها منع قانونی ندارد."
یک نکته مهم : توصیه میکنم که از غذاهای حیوان خانگی و یا غذاهای تشویقی که شامل BHA و BHT همچنین، اتوکسیکین، پروپیلن گلیکول، TBHQ (tert-Butylhydroquinone) و پروپیل گالات هستند پرهیز کنید.
8- غذاهایی که هرگز نباید به سگ خود بدهید. اکثر افراد میدانند که شکلات برای سگها بد است. با این حال، شما باید بدانید که پیازها، انگور و کشمش و استخوانها نیز برای سگها مناسب نمیباشد. استخوان ممکن است بشکند و دستگاه گوارش سگ شما را خراش داده و یا سوراخ کند و یا ممکن است باعث خفگی آنها شود.
استخوانهای پخته را نمیتوان استفاده کرد، اما استخوانهای تفریحی خام میتواند برای اکثر سگها بسیار مفید باشد ولی برای احتیاط حتما در کنار سگ باشید تا اتفاق بدی برای سگتان رخ ندهد.
9- سگها گرگ نیستند. بله، سگها از نسل گرگها هستند و حدود 98 درصد از DNA آنها با گرگها مشترک میباشد، اما بدان معنی است که آنها نه نیازمند رژیم غذایی مشابه و نه نیازمند رژیم غذایی خام هستند. مطالعاتی وجود ندارد که نشان دهد سگها با خامخواری سالم خواهند ماند و در این رابطه خطراتی هم برای انسان و هم برای سگها بوجود خواهد آمد. مانند هر گوشت خامی، آنها میتوانند حاوی عوامل بیماریزا بوده و سبب مسمومیت غذایی شوند.
شایان ذکر است مطالعاتی در مورد رژیمهای غذایی خام برای سگها وجود ندارد زیرا افرادی که بودجه انجام مطالعات غذای سگها را تأمین میکنند مانند هلدینگ مارس[4] که به پشتیبانی مرکز تغذیه حیوان خانگی والتهام[5] می پردازد ، در واقع تأمینکنندگان اصلی غذای حیوانات خانگی فرآوری شده میباشند.
10- پخت و پز خانگی بسیار سختتر از آن است که فکر میکنید. اطمینان داشتن از اینکه سگ شما با غذاهایی با درجه مصرف انسانی، به خوبی تغذیه میشوند، تنها به معنای تغذیه سگتان با غذایی که خودتان میخورید یا باقیمانده شامتان نمیباشد. از آنجا که سگها در هر وعده غذایی، غذای یکسانی را میخورند بنابراین بسیار حائز اهمیت است که غذای آنها به لحاظ مواد مغذی، متعادل باشد.
11- بدن سگ خود را هیدراته نگه دارید. به طور کلی نیاز آبی سگ، بین نیم یا یک اونس آب برای هر پوند از وزن بدن در هر روز میباشد. اگر سگ شما فعال است و یا در آب و هوای گرم زندگی میکند، این مقدار افزایش مییابد غذای تازه و طبیعی سگها را بیشتر هیدراته نگه میدارد.
منبع:
[1]- Human-grade
با تشکر. اطلاعات بسیار جنرال و ترجمه ناقص بدون هماهنگ سازی با واژه ها و مفهوم فارسی. اما عنوان خوبی داشت. خسته نباشید.