نظارت و بازرسی صحیح، یاور تولید یا مانع تولید؟
دکتر بهزاد عباسوند
در نگاه اول شاید احساس شود که افزایش نظارت مانع تولید و سنگ اندازي در مقابل تولید است. شاید این به خاطر دید ما به بازرس به عنوان یک موجود اعصاب خورد کن و مشکل ایجاد کن است، در صورتی که وجود بازرسی و نظارت دقیق، لازمه توسعه پایدار و افزایش اعتماد جامعه به سیستم مدیریتی کشور است. اصولا نظارت یکی از کارهای اصلی دولت هاي مقتدر و قدرتمند است. اگر نظارت دقیق و عملیاتی در یک کشور صورت گیرد دیگر مجالی براي انواع بی قانونی ها اعم از اختلاس های درشت تا دزدی هاي خورد پیش نمی آید و به راحتی می توان به سمت خصوصی سازي واقعی اقتصاد پیش رفت. در این میان لزوم بازرسی و نظارت در صنعت غذا اهمیت دو چندان دارد؛ چرا که صنعت غذا با سلامت جامعه ارتباط دارد و هیچ چیزی ارزشی همتراز و یا بیشتر از سلامتی آحاد جامعه را ندارد. از طرف دیگر تولید غذاي سالم می تواند مانند یک کلید قدرتمند راهگشاي صادرات و ورود به بازار کشور هاي هدف باشد . ما باید قبول کنیم که در صنعت چه در بحث کیفیت و چه در بحث قیمت آنچنان توان رقابت براي تسخیر بازارهاي جهانی را نداریم ولی صنعت غذا روز به روز بیشتر به سمت غداهاي صد در صد طبیعی و بدون سم و کود حرکت میکند و ما اگر بتوانیم صنعت و علم را نیز وارد این مقوله کنیم می توانیم با توجه به اقلیم چهار فصل ایران، یکی از قطب هاي تولید کننده غذا و داروهاي گیاهی سالم و طبیعی در جهان شویم .
ما بحمدالله در کشور سرسبز جمهوري اسلامی ایران ظرفیت خیلی بالایی در کشاورزي، باغبانی، دامپروري، مرغداري، شیلات و زنبورداري داریم، اما متاسفانه چون خوب از بد تمیز نمی شود، امروز علم حرف زیادي در صنعت غذایی کشور ندارد در حالیکه یکی از بیشترین اقشار تحصیل کرده بیکار، فارغ التحصیلان رشته هاي کشاورزي هستند. امروز متاسفانه بدلیل عدم نظارت دقیق بهداشتی وقتی مثلا از بنده به عنوان یک دکتر دامپزشک می پرسند که چه بخوریم که سالم باشد و از باقی مانده دارویی و انواع تقلبات در آن استفاده نشود، در جواب پاسخی ندارم !
حالا سوال اینجاست که ما چه طور انتظار داریم محصولی که خودمان رغبتی براي مصرف آن نداریم را به کشورهاي دیگر صادر کنیم و آنها نیز با آغوش باز از محصولات ما استقبال کنند؟
تجربه شخصی بنده به عنوان مسئول واحد دارو درمان اداره دامپزشکی شهرستان اردبیل و نیز مسئولیت نظارت بر صندوق هاي انتخاباتی دکتر حسن روحانی در استان اردبیل در انتخابات اخیر نشان می دهد که نظارت بی قید و شرط و بازرسی بی تعارف و قانونمند همراه با ادب و حفظ حقوق شهروندي نه تنها موجب پیشگیري از وقوع جرم هاي بزرگ می شود، بلکه بدون ایجاد کدورت خاطر، کم کم اثر مثبت خود را در نحوه رفتار فرد خاطی خواهد گذاشت .
نظارت بر سلامت غذایی هم به دلیل ارتقاي سلامت جامعه و پیشگیري از ایجاد بیماري هاي صعب العلاج و تحمیل هزینه هاي کمرشکن بازیابی سلامت به جامعه و هم بدلیل نقش ویژه اي که غذاي سالم ایرانی می تواند در صادرات و جلب اعتماد مشتریان کشورهاي مقصد را داشته باشد، به قدري حساس است که نیاز به یک نهاد مستقل شامل کارمندان نخبه مرتبط با بهداشت و دامپزشکی و تعزیرات حکومتی در این بخش احساس می شود. این نهاد باید به صورت مستقل داراي شعبه حقوقی و قضایی باشد تا در کمترین زمان ممکن و با کمترین هم پوشانی و دوباره کاري و قبل از سرازیر شدن توصیه نامه ها و تماس افراد خاص، حکمی در خور و بازدارنده صادر شود. همچنین پیشنهاد می شود این نهاد توانایی صدور استاندارد ویژه اي در صنعت غذا داشته باشد و شرکت ها و واحدهایی که حائز این استاندارد شوند، بهتر است مشمول معافیت هاي مالیاتی و تسهیلات بانکی و صادراتی شوند تا همه تشویق به تولید مواد غذایی سالم گردند .
کالایی که با استانداردهاي خاص این نهاد عرضه می شود، هم اعتماد مشتري هاي داخلی به محصول را سریع تر و بهتر کسب خواهد کرد و هم اعتماد بازرگانان براي صادرات این محصولات را جلب می کند چون اولین اولویت براي بازرگانی که سال ها تجارت کرده، اعتبار و آبروي اوست. وقتی ایشان از کیفیت محصول داخلی اطمینان یابند، خیلی راحت تر می توانند راجع به آنها رایزنی کنند. بنابراین اگر ما مساله فروش محصولات را حل کنیم، حتما مردم براي سرمایه گذاري در بخش غذاي سالم تشویق خواهند شد و بخشی از نقدینگی شناور جامعه به سمت تولید هدایت خواهد شد و این کار در جهت سیاست هاي کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبري و در جهت اجراي منویات ایشان خواهد بود .