جلسه هم‌اندیشی فعالین صنفی و اجتماعی دامپزشکی به میزبانی جامعه اسلامی دامپزشکان برگزار شد (+مشروح گفتگوها)

جلسه هم اندیشی فعالین صنفی و اجتماعی دامپزشکی به میزبانی جامعه اسلامی دامپزشکان، روز پنجشنبه 23/6/96 در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش حکیم مهر، پس از تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم توسط دکتر زینالی و مقدمه، جلسه آغاز گردید.

اهم اظهارات حضار، به شرح زیر است:

دکتر فرزاد طلاکش:

نگاهی به شرایط موجود نشان می‌دهد که دامپزشکی در وضعیت خوبی بسر نمی‌برد؛ اهم این مشکلات شامل موارد زیر است:

 - بروز مشکلات و خسارات آنفلوانزا و تب برفکی گسترده در مدت اخیر

 - ارتباط و تعامل و دیدگاه نامناسب در وزارت جهاد کشاورزی به دامپزشکی

 - مشکلات پیش‌آمده برای مسئولین دامپزشکی استان خراسان رضوی

- لطمات جبران‌ناپذیری به نظارت وارد شده و دامپزشکی، صنعت دام و سلامت عمومی آسیب دیده است.

دکتر حسینعلی عرب:

دکتر عرب در مورد تحلیل وضع موجود، جایگاه دامپزشکی در وزارت جهاد کشاورزی و فعالیت‌هایی که از طرف جامعه اسلامی و کمیته راهبردی دامپزشکی تا 1400 صورت گرفته، به نکاتی اشاره کرد:

- انفعال و انفکاک و ایزوله بودن و عدم تعامل سازنده سازمان دامپزشکی در مواجه با مسائل، مشکل بزرگ دامپزشکی در شرایط کنونی کشور است.

 - چالش اصلی پیش رو، عدم کارایی با روش و دیدگاه‌های سنتی حاکم بر دامپزشکی است؛ ابعاد این چالش شامل:

 * عدم توانمندی مدیریتی

 * مشکلات ساختاری

 * رویکرد نامناسب نسبت به موضوع دامپزشکی در داخل و خارج خانواده دامپزشکی

 * مشکلات محتوایی (قوانین، دستورالعمل‌ها و...)

 * و نامناسب بودن جایگاه دامپزشکی در وزارتخانه است.

 - اما از طرفی فضای مجازی و گروه‌های فعال در آن به‌ویژه جوانان فرصت بزرگ برای ارتقای دامپزشکی است که در صورت عملکرد درست می‌تواند بسیار مفید باشد و در غیر این صورت باعث سرخوردگی و مشکلات بیشتر می‌شود. باید از این پتانسیل بزرگ استفاده درست داشته باشیم.

 - امروز دامپزشکی در نقطه عطفی است که اگر گروه‌ها در کنار هم به‌درستی عمل نکنند داشته‌های زیادی از دست خواهد رفت.

 - تنها راه گفتگو است. سریع نسخه پیچیدن جواب نمی‌دهد و حتی ممکن است وضع را بدتر کند و دچار انشقاق شویم. راه درست بنیادی فکر کردن است.

 - ابتدا باید ببینیم دیدگاه ما راجع به دامپزشکی چیست؟ خود واژه دامپزشکی. دامپزشکی پزشکی است؟ بهداشت است؟ اقتصاد است؟ دامپزشکی همه این‌ها هست و هیچ‌کدام نیست. دامپزشکی، دامپزشکی است. دامپزشکی در محیط‌زیست، سلامت، پزشکی، اقتصاد نقش دارد. برای رفع مشکلات فعلی نباید به سراغ پاک کردن صورت‌مسئله باشیم و به دنبال انتقال دامپزشکی به دستگاه یا وزارتخانه دیگری باشیم. این تصمیمات خلق‌الساعه و احساسی ممکن است عکس‌العمل‌های منفی در پی داشته باشد، ما هنوز بر سر موضوعات اصلی باهم به تفاهم نرسیده‌ایم.

 - راهکارهایی که پیشنهاد می‌شود به دو شرط موفق است: اول اینکه انسجام و همگرایی در خانواده دامپزشکی ایجاد کند هنوز در مورد آموزش و پیوستن به بهداشت بین اساتید توافق نیست چطور به‌طورکلی بخواهیم زیر نظر بهداشت برویم؟ دوم اینکه آیا طرف مقابل آمادگی دارد؟ بله وزیر بهداشت چند بار در این خصوص صحبت کرده‌اند؛ اما آیا این به معنی این است که آن‌ها از بعد عملی اقدامی انجام خواهند داد؟ درگذشته هم این موضوع بارها توسط مسئولین مرتبط اعلام‌شده است؛ اما سؤال این است که چرا کوچک‌ترین اقدام عملی از طرف هیچ مقام یا دستگاهی انجام نگرفته است و چرا این پیشنهاد را در سیستم اجرایی نبردند؟ به نظر بنده بدنه اجرایی وزارت بهداشت نه‌تنها تمایل ندارند بلکه به‌شدت مخالف‌اند. فارماکولوژی و فیزیولوژی دو رشته مرتبط و نزدیک با پزشکی هستند همکاران ما به‌ظاهر موافقت می‌کنند اما برای ورود دامپزشکان به رشته فارماکولوژی در عمل کاری نمی‌کنند و می‌گویند پزشکان بیکار می‌شوند و با ورود دامپزشکان نمی‌توانند رقابت کنند.

 - مسائل را ساده نینگاریم. تعهد ملی و حرفه‌ای ایجاب می‌کند مسائل را جدی و از راه درست پیگیری کنیم.

 - پیگیری‌ها، مکاتبات و ملاقات‌های متعددی با افراد و نمایندگان تاثیرگزار در مجلس و کمیسیون کشاورزی، وزیر و معاونین ایشان انجام‌شده و مشکلات و ابعاد مختلف مسائل مرتبط با دامپزشکی مطرح شده است.

 - یکی از مشکلات اصلی در ارتباط با وزارت کشاورزی عدم تعامل سازنده و وجود سوءتفاهم‌های شدید بین دامپزشکی و مدیران وزارتخانه است.

 - ضعف اصلی در ارتباط با وزارتخانه از طرف مسئولین دامپزشکی است که نتوانستند ارتباطات درست را شکل دهند. از چالش‌های مهم ما این است که نتوانستیم با بدنه مدیریتی کشاورزی ارتباط مناسب و منطقی برای پشتیبانی از جایگاه و توسعه دامپزشکی، برقرار کنیم.

 - یکی از شعارهای اصلی و همیشگی مدیران دامپزشکی این است که این سازمان یک دستگاه حاکمیتی است اما سؤال این است که مفهوم حاکمیت یعنی چه؟ آیا این به این معنی است که سازمان یک دستگاه بسیار متمرکز دولتی و تافته جدا بافته‌ای است که وظیفه تمام امور تصدی‌گری دامپزشکی را بر عهده دارد و در عرش بنشیند و انتظار داشته باشد که بقیه به سراغش بروند و دستور بدهد؟ یا اینکه مفهوم حاکمیت به این معنی است که دستگاهی است با ارتباطات و تعاملات وسیع داخلی و بین‌المللی که درعین‌حال از اختیارات و اقتدار هم برخوردار است. این‌ها بخش‌هایی از الفبای دامپزشکی است و ما در تعریف و برداشت از همین موارد هم اختلاف داریم. با قوه قضاییه و مجلس ارتباط سازنده و منسجمی نداریم.

 - باید دفتر ارتباطات با قوه قضاییه، مجلس، بخش خصوصی و نظام دامپزشکی داشته باشیم.

 - هنوز در ساختار داخلی جایگاهمان بلوغ نیافته و به‌روز نشده‌ایم و برای رفع مشکل بعضی همکاران سریع نسخه می‌پیچیم که برویم زیرمجموعه بهداشت؟ درحالی‌که نمی‌دانیم آیا این تمایل در طرف مقابل وجود دارد؟ و ممکن است وضعمان بهتر نشود، حتی بدتر و پیچیده‌تر هم شود.

 - چالش بزرگ عدم کارآمدی ماست، باید آینده دامپزشکی را بازتعریف کنیم.

دکتر فرزاد طلاکش:

 - متأسفانه سازمان نظام دامپزشکی، سازمان دامپزشکی و موسسه رازی در این سال‌ها با همگرایی و هماهنگ در وزارتخانه فعالیت نداشته‌اند.

 - مواردی که دکتر عرب اشاره کردند مشکلات جدی هستند.

 - متأسفانه مشکلات به هم مرتبط و تشدیدکننده هم هستند. بدهکاری سازمان به موسسه رازی باعث ضعف تولید واکسن و این مسئله تشدیدکننده بیماری‌ها بوده و مشکلات سازمان را دوچندان می‌کند. نقص در هر بخش دامپزشکی هزینه‌های زیادی به کشور تحمیل می‌کند.

 - وزارتخانه هم با تک‌تک بخش‌های دامپزشکی بیگانه است و هم با دامپزشکی به‌عنوان یک کل واحد و متأسفانه شاهدیم این بخش‌ها بجای همگرایی، همدیگر را تخریب می‌کنند.

 - باید فارغ از اسم‌ها و آدم‌ها به ساختارها توجه کنیم. هر مدیری باشد یا در هر وزارتخانه‌ای باشیم باید روی این موارد کار کنیم.

دکتر حمید رضایی از استان قزوین:

- رئیس سازمان دامپزشکی باید شخصی شناخته‌شده و مورد قبول بدنه دامپزشکی باشد.

 - وجود مدیر شایسته برای رسیدن به وحدت رویه و همگرایی در بخش‌های مختلف ضروری است.

 - باید در تعیین مدیران آینده تأثیرگذار بود. نباید منتظر کمیسیون‌ها و... نشست که برای ما تعیین تکلیف کنند.

 - همکاران از استان‌های مختلف خواهان ورود افراد مؤثر و دلسوز در تعیین سرنوشت آینده دامپزشکی هستند.

دکتر فرزاد طلاکش:

- مشکل این است که وزارتخانه آن چیزی را که باید از دامپزشکی در ذهن داشته باشد ندارد. در شرایطی که صنعت مرغ تخم‌گذار بیش از 1000 میلیارد تومان خسارت‌دیده، مسئولین وزارتخانه حتی حاضر به همدردی رسمی با آسیب دیدگان نیست.

دکتر حسینعلی عرب:

- موضوع تغییر مدیریت دامپزشکی در عین اهمیت بخش کوچکی از ماجراست. اگر پیگیری جدی جهت اصلاح ساختار و رویکردها، روابط و تعاملات انجام نشود نهایتاً 10 تا 20% پیشرفت خواهیم داشت. تکیه صرف بر شخص نمی‌تواند آن‌چنان‌که باید راهگشا باشد.

 - یکی از مشکلات جدی در دیدگاه بعضی از مدیران وزارتخانه به سازمان است که بعضاً در حد اداره قرنطینه به سازمان نگریسته می‌شود. ما به‌عنوان یک عضو مهم و مؤثر در وزارت جهاد کشاورزی باید با مذاکره و گفتگوهای سازنده و جدی، شرایط را برای مدیران وزارتخانه توضیح دهیم. در مذاکرات اخیر بخشی از معضلات واقع‌بینانه و صریح چه به‌صورت شفاهی و چه کتبی بیان‌شده است.

 - پشتیبانی و حراست از تولیدات دام و توسعه آن متضمن داشتن دامپزشکی مقتدر و مستقل است، یکی از موارد تحقق این امر و تعامل سازنده با وزارتخانه انتخاب یک دامپزشک شایسته به‌عنوان معاونت امور دام در وزارتخانه است.

دکتر محمدکاظم کوهی:

 - باید آسیب‌شناسی کرد در مورد معرفی مدیرانی که در دوره‌های مختلف مسئولیت داشته‌اند و طبق معیارها خیرالموجودین بودند ولی موفق نبودند. باید ریشه‌یابی کرد.

 - در مجموعه کشاورزی برای حفظ منافع خود به‌خوبی باهم متحد می‌شوند. وقتی خودمان برای خودمان ارزش و جایگاه قائل نباشیم نمی‌توان از دیگران توقع داشت.

 - به‌عنوان‌مثال در مورد تعویق انتخابات نظام آیا وزارت جهاد مداخله کرده بود؟ آیا آن‌چنان‌که باید با مسببان آن رفتار شد؟

 - متأسفانه وزارتخانه با توجه به مسئولیت‌های گسترده و مشکلات خود وقت زیادی برای ورود به مسائل دامپزشکی ندارد. باید در کنار ساختار، رفتار و دیدگاه خودمان را اصلاح کنیم. مدیران شایسته در کنار بدنه پرسنلی مناسب هر دو نیاز است.

دکتر رامین سلامتی:

- تشکر از برگزاری جلسه با رویکرد حل مشکل

 - مشکلات نیاز به ریشه‌یابی دارد. علت عدم همکاری‌ها چندان وابسته به افراد نیست.

 - قوانین باید با دید جامع بازبینی شود. متأسفانه در بسیاری از موارد سازمان دامپزشکی تنها خود را می‌بیند.

 - موسسه رازی یک حصار بسته دارد و با دانشکده دامپزشکی رابطه‌ای ندارد. پروژه‌ها و بودجه‌های تحقیقاتی برای دامپزشکی و حل مشکلات آن نتیجه‌بخش نیستند.

 - باید هرچه سریع‌تر کمیته‌هایی برای بررسی مشکلات و تبیین مطالبات تشکیل شوند و پیگیر آن‌ها باشند.

 - باید ارتباطات بین بخش‌های مختلف دامپزشکی (دانشکده، بخش خصوصی و...) به‌صورت یک پکیج و کل واحد دیده شود.

 - نیازمند تغییرات و اصلاحات اساسی در نیروی انسانی سازمان دامپزشکی هستیم.

دکتر جمال الدین جاویدی:

- برای حل هر مسئله ابتدا باید دید مسئله چرا و چگونه ایجاد شده و با ریشه‌یابی به حل آن اقدام کرد.

 - متأسفانه ظرف و مظروف همخوانی ندارد. قانون سازمان مصوب سال 1350 است و دامپزشکی کشور و اقتصاد دامی و... قابل‌مقایسه با آن زمان نیست. نیاز به تغییر و اصلاح قوانین و ساختار داریم.

 - در سال 1373 نظارت بر مواد خام دامی را از وزارت بهداشت گرفتیم بدون اینکه کوچک‌ترین امکاناتی حتی در حد یک خودکار بگیریم و ذره‌ای امکانات به سازمان اضافه نشد. نظارت بر هزاران مرکز عرضه بر وظایف سازمان اضافه شد بدون گرفتن امکانات موردنیاز و اکنون سازمان باید پاسخگو باشد. نتیجه‌اش را در پرونده خراسان می‌بینیم.

 - پرورش میگو و قزل‌آلا به شکل بسیار گسترده در دهه هفتاد ترویج شد اما ظرفیت دامپزشکی تغییر نکرد.

 - پرورش اسب و مسئله بیماری‌های مشترک و... نیز اضافه شد.

 - دهه هشتاد حیوانات خانگی رشد چشمگیر داشت و مسئله کنترل هاری و سایر بیماری‌ها مطرح شد.

 - صنعت بوقلمون و بلدرچین و... که هرکدام به توانمندی، امکانات و حواشی خاص خود را نیاز دارند و حتی تهدید برای صنایع دیگر هستند که رهاشده‌اند. صنعت بوقلمون موجب تلفات 3 میلیون قطعه مرغ در اصفهان شده است.

 - نباید بدون ظرفیت‌سازی و بسترسازی تولید را گسترش داد. تولیدی که سلامت‌محور نباشد توان صادرات هم ندارد.

 - سیستم حاکم بر دامپزشکی دولت‌محور است و باید تغییر کند. باید بخش غیردولتی تقویت شود. راه‌حل واگذاری امور به 30 هزار عضو نظام دامپزشکی است. درعین‌حال به وحدت و همدلی همه بخش‌ها نیاز داریم.

 - کار دولتی نسبتش با فساد مستقیم است. بخش دولتی باید سیاست‌گذاری، هدایت، برنامه‌ریزی و نظارت داشته باشد. تصدی‌گری باید به بخش خصوصی واگذار شود.

- دولت‌های پیشرفته در سه فعالیت عمده خلاصه می‌شوند: سیاست‌گذاری، تسهیل گری و تنظیم گری

دکتر علیرضا باهنر:

- در دو دهه گذشته نظام دامپزشکی تشکیل شد و درمان از سازمان منفک شد تا مسئولیت‌ها تقسیم و بارکاری سازمان کم شود ولی متأسفانه امروز این بخش‌ها در تقابل باهم هستند.

 - ظرفیت نظام دامپزشکی در حال نابودی است، از دانشگاه‌ها و تحقیقات صورت گرفته نمی‌خواهند استفاده کنند.

 - امروز تب برفکی خسارت سنگین وارد می‌کند اما کسی تب نمی‌کند. زمانی بروز طاعون گاوی میز وزیر را می‌لرزاند.

 - انصرافی‌های دانشگاه رو به افزایش و کیفیت دانشگاه رو به کاهش است.

دکتر محمدعلی راد:

- در سال 76 نظام دامپزشکی با الگوبرداری از نظام پزشکی شکل گرفت تا به سازمان کمک کند. متأسفانه امروز از اهداف و جایگاه خود دور شده است.

- جایگاه آموزش دامپزشکی در وزارت بهداشت است.

دکتر کامیاب قیصربیگی:

- قربانی اصلی اختلافات سازمان و نظام جوانان و فعالین بخش خصوصی هستند.

- یکی از اقدامات لازم که نظام باید پیگیر باشد مشکلات مسئولین فنی و همچنین احتساب مشاغل دامپزشکی به‌عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور است.

- تمام تلاش ما این است که با حفظشان همکاران و جایگاه دامپزشکی حرکت‌های جمعی و منسجمی را برای تحقق مطالبات صنفی ساماندهی کنیم.

دکتر فرزاد طلاکش:

- مسائل ما بیشتر داخلی است. کمیته‌ای از آموزش، تحقیقات، سازمان و نظام جهت وحدت رویه و اصلاح قوانین باید شکل بگیرد که به دلیل مسائل سازمان شکل نگرفته است.

جمع‌بندی:

- برای برون‌رفت از مشکلات و نابسامانی‌های موجود در دامپزشکی به تداوم و توسعه تلاش‌های دیپلماسی با بخش‌های خارج از دامپزشکی و همچنین به وحدت و یکدلی در داخل مجموعه دامپزشکی و برنامه‌ریزی برای تعامل و دورهم جمع شدن فعالان صنفی و اجتماعی نیاز است.

 - در اولین قدم برای حرکت در این راستا، پیشنهاد شد، در آستانه 14 مهر یک بیانیه تحلیلی در مورد اوضاع دامپزشکی کشور به همراه دیدگاه‌ها و نظرات پیشنهادی برای ارتقاء جایگاه دامپزشکی با توافق و امضاء جوامع و نهادهای غیردولتی فعال در عرصه اجتماعی و صنفی، صادر شود و برای پیگیری مفاد آن کمیته یا ستادی با حضور نمایندگان این جوامع تشکیل گردد.

 - گروه‌های فعال و صاحب‌نظران با همفکری و به‌صورت جمعی باید عمل نمایند. حرکت‌های احساسی و خلق‌الساعه و متفرق به همه خانواده دامپزشکی آسیب میزند.

 - باید با عزم عمومی موجود و حرکت جمعی و عقلانی از همه ظرفیت‌ها برای اصلاح قوانین و ساختارها استفاده کنیم.

 - در خصوص تغییرات مدیریتی در سازمان، مقرر شد با توجه به تصمیم اتخاذشده در شورای راهبردی و مصوبه شورای مرکزی جامعه اسلامی دامپزشکان، پیگیری‌های لازم انجام پذیرد

 - باید فرد یا افرادی برای ریاست و مدیریت‌های سازمان انتخاب شوند که از داخل جریان برخاسته از رأی 24 میلیونی انتخابات 96 برخاسته باشد و ضمن هماهنگی با سیاست‌ها و برنامه‌های دولت تدبیر و امید، از یک پشتوانه قوی مدیریتی و صنفی- اجتماعی در داخل و خارج از سارمان برخوردار باشند. افراد، گروه‌ها و جریاناتی که هدف اصلی آن‌ها تصاحب ریاست و حفظ آن به هر قیمت و با زد و بند باشد، نه‌تنها قادر به حل مشکلات نخواهند بود، بلکه سبب انحطاط و انشقاق بیشتر در حرفه دامپزشکی خواهند شد.

-  در مورد تجمع 15 مهر که از طرف یکی از گروه‌های مجازی پیشنهادشده بود نیز بحث و گفتگو گردید و پیشنهاد شد با حفظ کلیت آن و به‌منظور ایجاد تفاهم و جلب پشتیبانی مجامع و انجمن‌های دیگر، این برنامه در صورت کسب مجوز و موافقت مسئولین مربوطه در دانشکده دامپزشکی با دعوت از مسئولین مرتبط و اقشار مختلف دامپزشکی برگزار شود.