حکیم مهر - استرس پدیدهای فراگیر در تمام جوامع مدرن و حرفههای مختلف میباشد، اما ماهیت رشته دامپزشکی به گونهای است که تاثیرات منفی استرس و عواقب آن بسیار بالاتر میباشد.
به گزارش گروه بینالملل حکیم مهر، به تازگی گزارشی از سوی «دکتر ریچارد کیم» و همکارانش از دانشکده پزشکی، مرکز بهداشت و سلامت حیوانات دانشگاه لینکلن و دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه جکسون به رشته تحریر درآمده و در ماه نوامبر امسال در مجله انجمن دامپزشکی آمریکا به چاپ رسیده است. این تحقیق راجع به مسئله تاثیرات منفی استرس در دامپزشکان و دانشجویان دامپزشکی است و رویکرد جدیدی را در مبارزه با این عارضه ارائه میدهد.
مشکل فراگیر و تغییر زیرکانه موثر
استرس منفی معمولا تحت عنوان «دیسترس» نامیده میشود که ریشه در مشکلات سلامت روان و رفتارهای ناکارآمد دارد. بررسیهای انجام شده در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) و سایر محققین نشان میدهد که دامپزشکان دو تا سه برابر بیشتر از جمعیت عمومی مردم از شیوع مشکلات روحی جدی و افسردگی رنج میبرند.
بر طبق نظر سنجی که در سال 2015 در مجله انجمن دامپزشکی آمریکا منتشر شد، اینطور گزارش شده است که تقریبا یک سوم جمعیت دامپزشکان، افسردگی را تجربه کردند و 17 درصد در ذهن به افکار خودکشی میاندیشیدند و یک درصد نیز در تلاش برای خودکشی بودهاند!
نظرسنجیها در انگلستان و کانادا نیز منعکس کننده این روند بوده و حاکی از نرخ بالای بیماریهای روحی در ارتباط با استرس بالای دامپزشکان میباشد. عوامل استرسزا در دامپزشکان مخصوص به خود است؛ به عنوان مثال تاثیرات منفی اتانازی حیوانات، روابط خصومت آمیز در محل کار، نگرانیهای مربوط به رشد شغلی، ساعتهای طولانی کار و بار کاری زیاد آنها، از آن جمله می باشد.
مدیریت استرس یک پادزهر برای مبارزه با این اضطراب میباشد.
در کتاب مدیریت عملی استرس، در رابطه با روش های کاهش این اضطراب صحبت به میان آمده است. چنین رویکردی اغلب شامل تمرین آرامش، ارتباط موثر با دیگران، کنترل خشم در مقابل افراد عصبی، کاهش اضطراب در مورد آینده، سالم غذا خوردن، تمرینات مرتب ورزشی، مدیریت زمان، مدیریت امور مالی و برنامه ریزی موثر میباشد.
بر همین اساس انجمن دامپزشکی آمریکا تکنیکهایی نظیر، نوشتن افکار ذهنی، تمرین تنفس و تفکر مثبت را جهت کاهش استرس، توصیه مینماید. متاسفانه این راهکارها فقط بر زبان میآید و هیچگاه عملی نمیشود و این خوب نیست.
یک رویکرد جدید جهت کاهش استرس
آنچه کیم و همکارانش در مقاله خود ارائه دادند، رویکردی جدید است که نه تنها باعث تغییر در رفتار خواهد شد، بلکه باعث حفظ این تغییر رفتار شده و کمک به مدیریت استرس مینماید. آنها تئوری جدید را در سال 2015 معرفی کردند و تحت عنوان تئوری چند مدلی (MTM) با تغییر رفتار سالم و کاربرد آن را برای کمک به دامپزشکان آغاز نمودند و جهت کنترل استرس آنها به آن ادامه دادند.
این تئوری با انجام انواع رفتارهای سالم، مورد آزمایش قرار گرفت، همانند ارتقای فعالیت بدنی و ورزش، تنظیم رژیم غذایی، استفاده از نوشیدنیهای شیرین به جهت نوشیدن آب کافی، حفظ کیفیت و کمیت میزان خواب افراد و سایر رفتارهای سالم میباشد. این تحقیقات همچنان در سطح داخلی و بینالمللی ادامه دارد.
تئوری MTM از چندین نظریه اجتماعی و مدلهای رویکردهای رفتاری متشکل شده است.
تئوری MTM
این تئوری، فرآیند پیچیده تغییر رفتار را آغاز کرده و سپس به خدمت میگیرد. برای دامپزشکان و دانشجویان دامپزشکی یک روش مدیریت استرس انتخاب شده را شروع نمودند. نیاز مبرم و در اولویت برنامهها این است که آنها متقاعد شوند مزایای چنین تغییر رفتاری و آرام ساختن ذهن و بدنشان بیش از معایب آن است.
- گفتگوی دو طرفه
بایستی یک گفت وگوی دوطرفه بین فرد آرامش دهنده و یا مشاور و دامپزشک و دانشجوی دامپزشکی صورت پذیرد. در ضمن فرد مشاور میتواند یک همکار ارشد و آگاه به این تکنیکها و یا یک مشاور حرفهای باشد.
- اعتماد به نفس در رفتار
ساخت این اعتماد به نفس باید پله پله و گام به گام از طریق تکنیکهای آرامش بخش، ریلکسیشن ماهیچهها و بدن، تمرینات اتوژنیک (تصور گرم و سنگین شدن بخشهایی از بدن)، تصور و به یادآوردن خاطرات شاد در گذشته، حال و آینده، مدیتیشن و تمرینات تمرکز بر انرژی درونی و استفاده از ابزار فیزیولوژیکی جهت هدایت آرامش صورت پذیرد.
در جهت ساخت اعتماد به نفس رفتاری، موضوع مهم این است که منبعی که بتواند به فرد کمک نماید را بیابیم تا بتوان وی را به آرامش رساند. این منبع میتواند در وجود خود فرد، منابع خارجی، اعتقاد به قدرت بالاتر و سایر منابع باشد.
- تغییر در محیط فیزیکی
این تغییر میتواند شامل دسترسی و فراهم نمودن ابزار و تجهیزات لازم باشد. اگر فرد دسترسی به مکان آرامی که در روز 20 تا 30 دقیقه در آن به استراحت و آرامش بپردازد نداشته باشد، حتما باید این مکان در اسرع وقت برایش فراهم گردد.
ادامه دادن تمرینات در رسیدن به آرامش بسیار ضرورری و کاربردی است.
- تغییر محیط اجتماعی
این موضوع بایستی با کمک حمایت اجتماعی اعضای خانواده و دوستان که در جهت حفظ آرامش فرد به وی کمک مینمایند، صورت پذیرد، تا فرد با تقویت تلاشهای مثبت خود به نتیجه دلخواه و آرامش واقعی برسد.
- تمرین جهت تغییر
کیم و همکارانش، تاکید دارند که توجه دائمی به تغییر رفتار و مشارکت در فعالیتهایی که باعث حفظ این رفتار میشود، میتواند به دامپزشک کمک فراوانی نماید. به عبارت سادهتر، این بدان معناست که فرد هوشیار باشد که بایستی بر تمرین این رفتارها مداومت شود. در این راستا میتوان از برنامههای یادآوری گوشیهای هوشمند نیز جهت تمرین آرامش استفاده نمود.
- تحول احساسات
در طول روز و زمان بروز رفتارهای منفی نظیر عصبانیت، خشم و غیره بایستی با درک احساسات خود، آنها را جایگزین با تمرینات آرامش و اهداف کوچک نمایید.
به طور خلاصه، کیم و همکارانش از یک مدل خلاقانه که به خوبی با بهترین نظریههای اجتماعی و رفتاری اثبات شده که میتوان از آن به عنوان چهارچوبی برای تغییر رفتارهای اضطرابی و معیارهای منفی بهداشت روانی برای دامپزشکان مورد استفاده قرار داد، به کار خود ادامه میدهند.
آنها معتقدند این رویکرد هم شنیداری و هم عملی میباشد و بایستی با استفاده از برنامههای آموزشی مستقیم و یا آنلاین، باعث ارتقای رفتارهای مدیریت استرس در دامپزشکان و دانشجویان دامپزشکی گردید.
منبع: Veterinary Practice News