حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دکتر امیرعباس جعفری» یکی از علاقهمندان پروپاقرص حوزه طب کلنگر است که قریب به ۲۰ سال پیش با هومیوپاتی آشنا شده و به نوعی پایه گذار این علم به صورت آکادمیک در ایران به شمار میرود. وی که دستی در رسانه دارد، حالا صاحب امتیاز «فصلنامه طب کل نگر» است که از سال ۷۸ مجوز چاپ گرفته و تا امروز که ۴۱ شماره از آن چاپ شده، در حوزههای مختلف طب سنتی و طب مکمل مثل هومیوپاتی، طب سوزنی، یوگا تراپی و ... فعالیت میکند. وی اخیراً مجوز انتشار «هفته نامه حکیم روز» را نیز اخذ کرده و ۲ نسخه از آن را به زیور طبع آراسته است. از دیگر فعالیتهای رسانهای وی میتوان به مدیریت ۲ کانال تلگرامی و سایت اینترنتی برای فصلنامه طب کل نگر و همچنین هفتهنامه حکیم روز اشاره کرد. عمدهترین مباحث این رسانهها در زمینه همه روشهای طبیعی درمان اعم از طب گیاهی، سنتی، هومیوپاپی، طب سوزنی و درمانهای به غیر از طب رایج و طب شیمیایی است.
حکیم مهر: آقای دکتر، چه شد که به این حوزه علاقهمند شدید؟
بنده از سال ۱۳۷۶ با هومیوپاتی آشنا شدم و پس از گذراندن دورههای داخلی و خارجی آن، از سال ۱۳۸۰ به شکل غیر رسمی و ۲ سال بعد از آن به شکل رسمی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران کورس آموزشی هومیوپاتی را راهاندازی کردم.
حکیم مهر: هومیوپاتی دقیقا چیست؟
یک شیوه درمانی است که یک پزشک آلمانی حدود ۲۵۰ سال پیش آن را تبیین کرده است. این روش قائل به این است که موادی که بتوانند در بدن فرد یا موجود سالم ایجاد علائم و عوارض کنند، قادرند در بدن بیمارانی که چنین علائمی دارند نیز مانند واکسیناسیون درمان و شفا ایجاد کنند. این روش در بیماریهای انسان و دام کاربرد دارد و با توجه به اینکه داروهای مورد استفاده آن مخصوصا در حوزه دام، منشاء طبیعی دارند، تولید فراوردههای بدون مواد شیمیایی از جمله آنتی بیوتیکها از دستاوردهای این روش درمانی است.
در این حوزه حدود ۳ هزار قلم دارو داریم که با شرح حالی که از بیمار، چه انسان و چه حیوان گرفته میشود، یکی از این داروها فقط یکبار تجویز میشود. یعنی یک فقره دارو برای همه بیماریهای آن موجود زنده و تنها یک بار انجام میشود و اگر تشخیص درست باشد، بیمار رو به بهبود میرود.
حکیم مهر: آیا این روش در حوزه دام هم موثر بوده است؟
بنده حدود ۲۰ سال است که در این حوزه فعالیت کردم و در بیماریهای عمدهای مثل تب برفکی، اسهال گوسالهها و ... جواب فوقالعادهای گرفتم. در حوزه بیماریهای طیور هم در آن بخشهایی مثل نیوکاسل که اجازه ورود و دخالت داشتم، نتایج بسیار خوبی از این روش گرفتم.
حکیم مهر: ارتباط طب کلنگر و هومیوپاتی چیست؟ آیا هر دو به یک معنا هستند؟
طب کلنگر به مجموعه روشهای درمانی گفته میشود که موجود زنده را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار میدهد و برای مجموعه علائم آن موجود زنده اعم از علائم ذهنی، احساسی و جسمی یا در حوزه حیوانات علائم رفتاری، یک دارو تجویز میشود. به مجموعه این موارد طب مکمل گفته میشود. در هومیوپاتی تنها یک دارو تجویز میشود اما در مابقی طبها مثل طب سنتی ممکن است از چندین گیاه یا مواد معدنی هم استفاده شود.
حکیم مهر: آیا تمام داروهای مورد استفاده در این طب گیاهی هستند؟
گیاهی نه، اما با منشاء طبیعی هستند. حدود ۸۵ درصد داروها گیاهی هستند و ۱۲ درصد آنها منشاء معدنی دارند. مقداری هم از بقایا یا ترشحات بدن موجود زنده مثل زهر مار یا نیش زنبور عسل تهیه میشوند.
حکیم مهر: آیا در ایران به این داروها دسترسی وجود دارد؟
این داروها در ایران موجود و در دسترس هستند. اما بیشتر از اروپا تهیه میشوند، چون خاستگاه این علم کشور آلمان بوده است. الان در همه کشورهای اتحادیه اروپا، هومیوپاتی به عنوان دومین روش رایج درمانی مورد پذیرش قرار گرفته است. در امریکای شمالی، استرالیا، ژاپن، هند، برزیل و آرژانتین هم وارد سیستم درمانی کشور شدهاند.
حکیم مهر: اگر بخواهیم یک مقایسه انجام دهیم، آیا میتوان گفت تاثیر گذاری طب کلنگر بیشتر از طب مدرن است؟
نمیتوان آنها را مقایسه کرد، چون هر یک روش خود را دارند. طب رایج بعد از کشف آنتیبیوتیکها تاثیر معجزهآسایی در درمان بیماریهای عفونی برای خود دست و پا کرد. از طرفی در بحث پیشگیری از بیماریها، جراحیها و برطرف کردن مواردی که اورژانس لحاظ میشود، طب رایج حرف اول را میزند. اما در بیماریهای مزمن و آنجا که طب رایج نتوانسته درمان قاطعی برای بیماری به وجود بیاورد، مثل بیماری دیابت، بیماریهای روحی روانی، میگرن و ... هومیوپاتی و سایر روشهای طب مکمل میتوانند همان طور که از نامشان مشخص است، به عنوان مکمل درمان به کمک موجود زنده اعم از انسان و حیوان بیایند و درمان را کامل کنند.
حکیم مهر: چرا برخی پزشکان طب سنتی را قبول ندارند؟
این طبیعی است، کمااینکه برخی از اطبای طب کلنگر هم طب رایج را قبول ندارند. اینها ناشی از عدم شناخت و تجربه شخصی افراد است. بنده مشاور چندین پایان نامه در این زمینه در دانشگاههای سراسر کشور بودم. اخیرا نیز پایاننامهای در تبریز در مورد تب برفکی داشتیم که نتایج آن به حدی جالب بود که اساتید دانشگاه شگفتزده شدند. داروهای هومیوپاتی داروهای طبیعی هستند که بسیار رقیق شدند و هیچ مولکولی از مواد اولیه تهیه دارو در داروی نهایی وجود ندارد و این نکته جالبی است که میتواند پیچیدگی موضوع را بیشتر عیان کند.
حکیم مهر: ما در پزشکی انسانی، علاوه بر طب مدرن و سنتی، واژه جدیدی تحت عنوان طب اسلامی داریم که در آن از ادعیه و روایات به عنوان نسخههای شفابخش استفاده میشود. طب کلنگر آیا پایههای مذهبی هم دارد؟
هم دعا درمانی و هم ذکر میتواند بخشی از مجموعه طب سنتی باشد. طب سنتی چین یا طب سنتی هند را در نظر بگیرید. طب سنتی چین را با طب سوزنی میشناسیم در حالی که طب سوزنی بخشی از پیکره آن طب است. گیاهان دارویی، اعمال یداوی مثل انواع ماساژها بخشی از این پیکره کلی را تشکیل میدهند. در طول تاریخ بشری بیماری بخشی از زندگی جامعه بوده است و درمان هم میتوانسته بخشی از رفتار آن جامعه باشد که ریشه در فرهنگ و تاریخ داشته است. تمام طبهای سنتی علاوهبر استفاده از برخی مواد در درمان، برخی اعمال و رفتار را هم داشتند. مثلا برخی ذکر میگفتند، برخی روزهداریها و اعمال مذهبی انجام میدادند. چون بر این باور بودهاند که به هر شکل این بیماریها همه شئون فرد را در بر گرفته و ما برای اصلاح آن باید همه جنبههایی که ممکن است به لحاظ روحی، جسمی و روانی فرد را به آرامش برساند، استفاده کنیم. انسان در اوج درماندگی و نیاز دست نیاز به سوی خدا دراز میکند.
بنابراین در طبهای کلنگر صرفا علوم تجربی را در نظر نمیگیرند و به همه ابعاد وجودی بیمار توجه میشود. در حوزه پزشکی و انسانی این موضوع مقداری اختصاصیتر است و در حوزه سایر دامها با شیوههای دیگری، به نوعی میتوان این اصول را پیاده کرد. ما در این حوزه دعا نمیکنیم بلکه از دارو و یا از اعمال یداوی استفاده میکنیم. محور خلقت انسان تفکر بوده است و بخشی از درمان هم به تزکیه نفس و اصلاح تفکر میپردازد. طب کل نگر یعنی مجموعه علائم ذهنی، احساسی و جسمی را باید با هم در نظر گرفت. به همین دلیل وقتی درمان صورت میگیرد، فرد در همه سطوح احساس آرامش میکند. این یکی از مزایای این روشها نسبت به طب رایج است.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.