سگ‌ها موجودات عجیبی هستند که با آموزش درست، قادرند که با بینی‌های حساس خود بوی سلولهای بیمار سرطانی را حس کنند. آنها دارای 220 میلیون گیرنده بویایی در بینی خود بوده، در حالیکه انسان تنها دارای 5 میلیون گیرنده می‌باشد. بنابراین این حیوانات بهترین و عالی ترین حیوان جهت بو کشیدن و تشخیص بیماری‌ها به حساب می‌آیند.
به گزارش گروه بین‌الملل حکیم مهر، این تشخیص بویایی غیر معمول و جالب است و می‌تواند به تشخیص بیماری افراد بی‌شماری کمک نماید. حال این پرسش مطرح می‌شود که اگر این حیوانات قادر به تشخیص بیماری سرطان هستند پس چرا در حال حاضر از این حیوانات در ازمایشگاه‌ها و کلینیک ها به طور گسترده و روتین استفاده نمی‌شود.
کوتاه‌ترین پاسخ این است که سگ‌ها در موقعیت‌های خاص این کار را انجام می‌دهند. به عنوان مثال در کمک به تیم‌ها نجات در حوادث و یا ردیابی مواد مخدر به کمک پلیس. اما به واقع بو کشیدن هزاران نمونه برای تشخیص سرطان کار بسیار دشواری است و نیاز به اموزشی قوی و مستمر دارد.
علاوه‌بر این، وقت و انرژی بالایی برای آموزش این سگ ها مورد نیاز است. اما این بدان معنی نیست که سگ‌ها در راستای تشخیص و غربالگری بیماری سرطان توسط حس بویایی شان مفید نیستند. همانطور که می‌دانیم سلولهای سرطانی بوی منحصر به فرد و خاصی دارند، اما دانشمندان تاکنون نتوانسته‌اند، ماده‌ای که سرمنشا این بو می‌باشد را شناسایی نمایند.
«دکتر هیلاری برودی» استاد دانشگاه دیویس کالیفرنیا، می‌گوید: تنها راه آموزش سگ‌ها جهت تشخیص درست این بوی خاص، اینست که نمونه‌های سرطانی را در اختیار سگ بگذارند تا بو بکشد و سپس آرام آرام این ترکیب آلوده را از نمونه‌ها خارج نمایند. در صورتیکه واکنش حیوان با خروج این ترکیبات سرطانی از نمونه متوقف شد، در آن صورت شما می‌توانید به تشخیص حیوان اطمینان حاصل نمایید. تعداد زیادی از سگ‌ها قادر به انجام این کار هستند.
اولین تشخیص ثبت شده
در سال 1989 در نشریه انگلیسی Lancet، مقاله‌ای مبنی بر تشخیص بیماری سرطان توسط سگ‌ها منتشر شد. در این مقاله متخصص پوست، اینطور توضیح داد که چگونه سگی هر روز چند دقیقه ضایعه رنگی ایجاد شده در پوست صاحبش را بو می‌کشید و حتی چندین بار قصد گاز گرفتن این ضایعه را داشته است. در مراجعه و معاینه ضایعه توسط پزشک، متوجه شدند که سرطان بدخیم پوستی ملانوما می‌باشد.
این سگ باعث نجات جان صاحب خود شد. زیرا وی با توجه به عکس‌العمل حیوانش با اینکه ضایعه کوچک بود و در مراحل اولیه قرارداشت، به پزشک مراجعه نمود.
«دکتر کلوز هاکنر» پزشک متخصص ریه در بیمارستان دانشگاه کرمز در اتریش، می‌گوید: گزارشات دیگری نیز در رابطه با تشخیص سرطان ملانوما توسط این حیوانات وجود دارد. البته تا سال 2006 مقاله قابل توجهی در این زمینه به چاپ نرسید.
وی افزود: هم‌اکنون مطالعات بی‌شماری وجود دارد که حاکی از آن است که سگ‌های آموزش دیده با بو کشیدن نمونه‌های بیولوژیک قادر به تفریق سرطان های مختلف هستند. به عنوان مثال با بو کشیدن ادرار و یا هوای بازدم انسانها بیماری را شناسایی می‌کنند. این بدان علت است که، سلول های سرطانی باعث تولید ترکیبات ارگانیک فرار (volatile organic compounds (VOCs می‌شوند و جالب است که بدانید هر نوع سرطان، دارای VOC منحصر به فرد است. یعنی هر سزطان دارای بوی خاص ویژه خود می‌باشد.
در آموزش و استفاده از این قابلیت سگ‌ها، بایستی به شرایط جسمی و خستگی حیوان نیز دقت داشت، زیرا حیوانات نیز نظیر انسان، خسته، گرسنه و یا عصبی می‌شوند و این حالت باعث افزایش تشخیص مثبت و منفی کاذب خواهد شد. دقیقا مطابق تشخیص پزشکان در شرایط مختلف جسمی و روحی.
منبع: livescience
