توصیه های دامپزشکان برای حیوانات خانگی در تعطیلات
دکتر صمد بختیاری
شگفت انگیزترین زمان سال فرا رسیده است؛ هرچند امسال بهار به میزان 15 روز زودتر از موعد مقرر در ایران و در کل نیمکره شمالی زمین چهره عیان کرده است ولی همین بهار شگفت انگیز بصورت بالقوه می تواند خطرناکترین زمان برای حیوانات خانگی باشد. مرحوم کیارستمی را که فراموش نکرده اید؛ بله، کارگردان بلند آوازه سینمای ایران که همین تعطیلات کار دستشان و دستمان داد. در حالی که دمای هوا به شدت متغیر است و گرم و سردی آن لحظه به لحظه تغییر می کند و همچنین خوراکی ها و دکوراسیون های مخصوص عید باستان نوروز در خانه ها تدارک دیده می شود، باور کنید یا نه، این تغییرات ممکن است به حیوانات خانگی شما صدمه وارد کند.
نکته های کوچک ذیل را مد نظر داشته باشید:
1- روبان های رنگارنگ و دکور شده برای اغلب حیوانات خانگی غیر قابل چشم پوشی هستند که در صورتی که توسط آنها خورده شود، منتهی به انسداد روده ای و عواقب وخیم ناشی از آن خواهد شد.
2- شمع ها را از دسترس حیوانات خانگی دور نگه دارید و یا از نوع الکترونیکی آنها استفاده کنید.
3- حباب های تزئینی که اکثراً از شیشه ساخته شده اند، به علت کنجکاوی سگ یا گربه شما مخصوصاً گربه ها شکسته شده و موجب جراحت خواهند شد. در این حالت می توانید از انواع غیرشکستنی آنها تهیه کنید.
4- برخی از گیاهانی که در فصل بهار خریداری می شوند برای حیوان خانگی شما سمی هستند مانند سیکلامن، آزالیا، کالانکوئه، انواع سوسن ها و خانواده لیلیوم ها. در صورت خرید آنها باید از دسترس حیوان خانگی خود دور نگه دارید.
5- میزهای غذای رنگارنگ: یکی از بیشترین مواردی که برای حیوانات خانگی در تعطیلات حالت اورژانسی می یابد، مسمومیت تصادفی است. با توجه به اینکه تنوع مواد غذایی در زمان تعطیلات در منازل افزایش می یابد، توجه ویژه صاحبان حیوانات خانگی را به این مواد غذایی مسمومیت زا می طلبد؛ مواد غذایی همچون:
- زایلیتول شیرین کننده ای که جایگزین محصولات بدون شکر شده است همچون آدامس ها، شکلات ها و برخی از کره های بادام زمینی موجود در بازار
- شکلات و مخصوصاً شکلات آشپزی
- الکل
- سیر و پیاز
- انگور و کشمش
- کافئین
- مخمرها
مشکلات گوارشی همانند پانکراتیت عمدتاً در تعطیلات رخ می دهد؛ زمانی که حیوانات خانگی به غذاهای بسیار چربی همچون پوست مرغ ،آجیل های چرب و نمکی دسترسی می یابند. بر این اساس در تعطیلات توجه کنید که نه خودتان و نه هیچ فرد دیگری حیوان خانگی شما را با اضافات میز پذیرایی، وعده های غذایی معمول و یا میهمانی های برگزار شده در منزل تغذیه نکند.
از سوی دیگر، چون تعطیلات نوروز زمان مناسبی برای دید و باردیدهای مرسوم کشور ما می باشد، حضور تعداد بسیاری افراد جدید و ناشناخته معمولاً برای حیوانات خانگی خجالتی یا عصبانی مشکل ساز خواهد بود. برای رفع این مشکل، وجود اتاق جداگانه و آرامی که وسایل اولیه ای همچون آب کافی در آن وجود داشته باشد، کمک بسیار بزرگی خواهد بود زیرا معمولاً حیوانات خانگی در تراکم بالای جمعیت ناشناخته احساس استرس و ناراحتی خواهند داشت. همچنین حیوانات خانگی انرژی های منتشر شده از حالات روحی صاحبانشان را می گیرند و تحت تاثیر آنها قرار می گیرند، به گونه ای که استرس و فشار عصبی صاحبان حیوانات خانگی نیز روی آنها تاثیر می گذارد.
بسیاری از حیوانات خانگی تغییر در روتین های روزانه خود را استرس زا می دانند؛ بر این اساس اگر امکان این را دارید که فردی در نبود شما از آنها مراقبت کند، در انتخاب این مورد بجای مسافرت تردید نکنید. در صورتیکه مجبور به بردن حیوان خانگی خود هستید، اطمینان پیدا کنید که جایی که به آن مسافرت می کنید، پذیرای حضور حیوان خانگی شما می باشد و امکانات لازم در این خصوص در آنجا وجود دارد. قبل از رفتن به مسافرت با دامپزشک خود در خصوص موارد ایمنی و بهداشتی مشورت کنید و اگر نیاز به داروهای خاصی هست، با مشورت دامپزشکتان آنها را همراه داشته باشید. همچنین اطمینان حاصل کنید که واکسن ها و ضد انگل های حیوان خانگی شما به روز می باشد.
نکته بسیار مهمی که در این زمان باید به یاد داشته باشید، این است که حتی اگر سگ شما میکروچیپ داشته باشد، متاسفانه مردم ریدر آن را در اختیار ندارند تا حیوان خانگی مفقود شده شما را براساس اطلاعات میکروچیپ به منزلتان بازگردانند؛ بر این اساس قلاده ای که حاوی اطلاعات حیوان خانگیتان و اطلاعات تماس و آدرس شما باشد کمک بزرگی به خودتان خواهد بود، حتی اگر بصورت تگ باشد.
در صورتی که می خواهید حیوان خانگی خود را از کشور خارج کنید، بسته به کشوری که به آن یا از آن مسافرت می کنید ممکن است نیاز به مدارک و یا تشریفات ویژه ای باشید. تماس با دامپزشکتان در ایران و یا دامپزشکان دولتی مستقر در قرنطینه دامپزشکی فرودگاه امام با شماره تلفن 00982155678192 میتواند اطلاعات لازم را در اختیار شما بگذارد.
همچنین در صورتی که در تعطیلات هستید و موارد اورژانسی برای حیوان خانگی شما پیش می آید، معمولاً مراکز دولتی که در این روزها کشیک ویژه دارند می توانند لیست دامپزشکان بخش خصوصی قابل دسترس در هر شهر را در اختیار شما بگذارند. معمولاً شماره تلفن 1512 و یا وب سایت های آنان کمک بزرگی برای یافتن دامپزشک محلی در هر شهر و استانی به شما خواهد نمود تا مورد اورژانسی حیوان خانگی شما را رسیدگی نماید.
اگر حیوان خانگی خود را با خودروی شخصی خود به مسافرت می برید، مواردی هست که باید رعایت کنید؛ به عنوان مثال در صورتی که آزاد بودن حیوان خانگی شما باعث دردسر برای دیگر رانندگان در جاده شود مثل بیرون پریدن از پنجره و تصادف، بطور حتم شما مقصر آن تصادف و جراحت خواهید بود و خسارت های متعلقه را باید بپردازید. به یاد داشته باشید که کمربندهای ایمنی موجود در تمام خودروها براساس فیزیک بدنی انسان ها ساخته شده اند و به هیچ عنوان برای حیوانات مناسب نیستند و موارد بسیار حاد ترومای گردنی در ترمزهای شدید و مواقع اضطراری مشاهده شده است؛ برای این منظور می توانید از دامپزشک خود راهنمایی های لازم در این خصوص و در مورد تجهیزات ایمنی مناسب را دریافت کنید. سبدهای نقل و انتقال حیوانات خانگی در خصوص حیوانات خانگی کوچک راه حل بسیار هوشمندانه ای در این موارد خواهد بود.
در مسافرت به مکان های بسیار گرمتر از مکان زندگی شما، سگ ها ممکن است با مشکل گرمازدگی مواجه شوند، مخصوصاً سگ های با پوزه و بینی کوتاه که به گرما حساس تر می باشند. هیچ سگی غده عرق بر روی پوست خود ندارد و از طریق له له زدن دمای بدن خود را تنظیم می کند. برای کمک نمودن به حیوان خانگی خود می توانید آن را به مکان های سایه ای که سطح خنکی دارند و آب نیز در دسترس حیوان می باشد ببرید و اجازه دهید تا دمای بدن خود را تنظیم کند. همچنین از تنها گذاشتن حیوان خانگی خود در مکان های آفتابی و گرم در داخل خودرو جداً خودداری کنید.
با سپاس از دکتر بختیاری عزیز 
مطالب مفیدی بود.