حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دکتر فاطمه عرب خزائلی» عضو هیات علمی گروه انگل‌شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران است که در سال ۱۳۷۹ و از طریق کنکور سراسری وارد رشته دامپزشکی در مقطع دکترای عمومی شد. او نیز مانند بسیاری از دانشجویان دامپزشکی دانشگاه تهران، این رشته و دانشگاه را به دلیل تراز اول بودن آن، دکترا بودن رشته و امکان ادامه تحصیل در کنار خانواده انتخاب کرد. دکتر عرب خزائلی البته به شکل همزمان در رشته پزشکی دانشگاه آزاد نیز پذیرفته شده بود اما علی‌رغم نداشتن آشنایی اولیه، انتخاب قطعی او دامپزشکی دانشگاه تهران بود. وی یک سال پس از فارغ‌التحصیلی از مقطع عمومی، در مقطع PhD رشته انگل‌شناسی ادامه تحصیل داد و از سال ۱۳۹۱ در گروه انگل‌شناسی دانشکده به‌عنوان عضو هیات علمی مشغول به فعالیت است.
حکیم مهر: خانم دکتر، جایگاه دامپزشکی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
اگر منظور از دامپزشکی، رشته‌ای تحصیلی ختم به شغل یا حرفه باشد، به نظر من این رشته پتانسیل بسیار زیادی دارد که مربوط به محتوای بسیار متنوع آن است؛ یعنی دانشجو ابتدا با علوم پایه آشنا و بعد وارد حوزه طب شامل تشخیص و درمان میشود و در این مسیر، تحقیق و پژوهش را هم می‌آموزد. علاوه‌بر این، تنوع در گونه‌های جانوری از موجودات میکروسکوپی گرفته تا موجودات آبزی و خشکی‌زی عظیم‌الجثه، همه بر جذابیت و قابلیت اشتغال افراد می‌افزاید.
اگر منظور از سؤال جایگاه اجتماعی دامپزشکان باشد، شاید به دلیل باورهایی که ریشه در آداب خانوادگی دارد و از کودکی والدین ترجیح می‌دهند که فرزندانشان دکتر یا مهندس شوند، دامپزشک علی‌رغم نقش بسیار مهم در سلامت و بهداشت عمومی، مهجور می‌ماند و مورد کم لطفی قرار می‌گیرد. البته به نظر من این تصور از جایگاه دامپزشک و دامپزشکی در اثر عملکرد موفق بسیاری از دامپزشکان چه در حوزه‌های بهداشت عمومی و چه در حوزه تخصصی دامپزشکی رو به بهبود است.
حکیم مهر: از نظر شما مهمترین چالش‌های رشته دامپزشکی چه چیزهایی هستند؟
به زعم بنده تنوع حوزه‌هایی که دامپزشکی می‌تواند در آنها اثرگذار باشد، سبب تعدد مراکز و سازمان‌های اجرایی و سیاست‌گذار میشود و لذا کارآمدی در سطح اجرایی را کاهش می‌دهد. برای اینکه این تعدد و تنوع، تبدیل به یک نقطه قوت شود، باید پس از نیازسنجی و تعیین اولویت‌ها، اقدام به تهیه یک برنامه راهبردی طولانی مدت کشوری کرد تا تمامی بخشهای فعال در دامپزشکی شامل آموزش، پژوهش، تولید و صنعت همگی بر اساس آن عمل کنند. شاید نبود این وحدت رویه را بتوان به خوبی در بخشهای پژوهش و تولید مشاهده کرد. البته مطمئنا مدیران و مسئولان مربوطه بر این اساس عمل می‌کنند، ولی معمولا برنامه‌ها و تصمیمات در حوزه عملیات و اجرا دچار بی‌کفایتی می‌شوند.
حکیم مهر: مهمترین چالش‌های آموزش دامپزشکی را در چه چیزهایی می‌بینید؟
بحث آموزش کارآمد همواره یکی از دغدغه‌های بنده از زمان آغاز به کار به‌عنوان عضو هیات علمی بوده است؛ به ویژه اینکه بنده نیز به عنوان دانشجو از نظرات دانشجویان هم‌دوره خودم آگاه بوده و فکر می‌کنم امروز نیز همان نظرات در بین دانشجویان درباره محتوای اموزشی در هر کدام از گروه‌های دانشکده مطرح است. بد نیست اشاره کنم که هرچه زمان می‌گذرد و بنده منابع بیشتری را مطالعه می‌کنم، به این نتیجه می‌رسم که اسلوب آموزش حداقل در گروه انگل‌شناسی صحیح و منسجم است.
جالب است اشاره کنم که هفته گذشته گروهی از اساتید دامپزشکی دانشکده کپنهاک دانمارک به دانشکده آمده بودند و بنده حسب دغدغه‌های ذهنی از استاد انگل‌شناسی آنها در مورد محتوا و نحوه آموزش و حتی برگزاری امتحان عملی انگل‌شناسی سوال کردم و متوجه شدم که اصول کار آنها بسیار شبیه به ماست. تنها تفاوت در سالهای آخر و دوران انترنی بوده که آنها علم پایه انگل‌شناسی و تشخیص مربوط به آن را بار دیگر به صورت عملیاتی در کلینیک یادآوری می‌کنند و در واقع دانش فراموش شده گذشته را دوباره زنده و عملیاتی می‌کنند. شاید در دوران دانشجویی بی‌انگیزگی ناشی از احتمال عدم موفقیت در آینده دانشجو سبب میشود او بی‌علاقه و بی‌تفاوت دروس پایه و تئوری را پشت سر بگذارد و زمانی که به این علم بنیادی نیاز دارد تا بتواند کار تشخیص و درمان را با تجزیه و تحلیل انجام دهد، دچار ضعف عملیاتی میشود.
حکیم مهر: به نظر شما الحاق آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت می‌تواند این معضل را حل کند. انتقال یک فرصت است یا تهدید؟
به نظر بنده آموزش دامپزشکی با توجه به تنوع حوزه‌های تخصصی و مباحث به ویژه در بعد عملی با آموزش پزشکی قابل تجمیع نیست و اصولاً به دلیل اهمیت بهداشت و سلامت انسان، این انتقال می‌تواند به معنای کمرنگ شدن دامپزشکی باشد. شاید بهتر باشد به جای ادغام و هماهنگ شدن آنها با هم که به دلیل تفاوت در ماهیت و عملکرد بسیار دشوار است، نقش دامپزشکی را در حوزه‌هایی که به سلامت و بهداشت عمومی مربوط میشود، در اجرا پررنگ‌تر کنیم. به طور مثال وقتی می‌گوییم غذای سالم از مزرعه تا خانه، قسمت مزرعه فقط کشاورزی نیست، بلکه دامپزشک در بحث مدیریت پرورش بسیار نقش پررنگی دارد. مثلا در اینکه دارو را از چه زمانی در حیوان قطع کند تا حیوان زمان ذبح باقی مانده‌ای در شیر و گوشت نداشته باشد و یا اقداماتی از این دست که در تامین بهداشت عمومی و حتی حفظ محیط زیست بسیار اثر گذارند. لذا تقویت دامپزشکی درحوزه‌های اجرایی با همکاری و حمایت وزارت بهداشت می‌تواند موثرتر از انتقال آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت عمل کند.
حکیم مهر: وضعیت کشور ما در حوزه تخصصی انگل‌شناسی به چه شکل است؟
در انگل‌شناسی چه از نظر به روز بودن علم و منابع و چه از نظر تکنیک‌ها و روش‌ها، هم‌پای دنیا هستیم. تحقیق و پژوهش در پیشرفت یک حوزه تخصصی بسیار مهم است و در گروه ما تحقیقات بسیار ارزنده‌ای در حال انجام است که به طور مثال می‌توان به مطالعات کنه‌ها و بیماریهای منتقله از آنها که اهمیت اقتصادی زیادی دارند، اشاره کنم.
حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...
در زمینه سوال شما در خصوص چالش‌های حوزه دامپزشکی، اگر سیاست‌گذاری کلان تقاضا محور به همه عناصر فعال در عرصه دامپزشکی ارائه شود و همه تلاش‌ها در یک راستا و با یک هدف پیگیری شوند، مطمئن هستم که تحقیقات مورد نیاز کشور با هدف رفع نیازهای عملیاتی کشور، بسیار مثمر ثمر خواهند بود.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
حکیم مهر عزیز بنده یک دکتر دامپزشکم که بخاطر شرایط بد دامپزشکی از قبیل بیکاری.. بینظمی موجود در این رشته..مجداد کنکور داده و موفق به خواندن رشته پزشکی شدم والان نیز در سال اخر طرح خود بسر میبرم بنده چون هر دو فضا تجربه کردم به جرات میتونم بگم نظام پزشکی اساسا دنبال دردسر جدید نیست..و خیلی بعید است که نظام پزشکی.. دامپزشکی جز خود بداند و باید یک سخن از وزیربهداشت نمیشه به این نتیجه رسید ...اساسا استاتدارد های وزارت 
احتمالا اگر در شرایط کاری دیگری قرار داشتند، نظرات ایشان هم متفاوت تر میشد. خانوم دکتر! نمیدونم مبنای حرف شما چیست؟ اما من قبل از شما با رتبه ی ۴۰۰۰ شبانه ی دامپزشکی قبول شدم. ....................، اما بسیاری و بسیاری از دامپزشکان بیکارند. بیش از ۹۵ درصد تقصیرات هم بر عهده ی دانشگاه آزاد پول پرست هستش. اگه دامپزشکی تحت تاثیر وزارت بهداشت بود آیا باز هم دانشگاه آزاد می تونست این بلارو سر دامپزشکی بیاره؟ دانشگاه آزاد ارومیه بعد از ۱۰ سال تلاش نتونست دانشکده داروسازی تاسیس کنه، اون وقت شما بگین مخالفین. نمی دونم شاید به نفع همه ی دامپزشکا باشه، .......... که دامپزشکی بره تحت نظر علوم پزشکی. ........................... دامپزشک ... بیکار دانشگاه آزادی چطور باس جواب خانوادشو بده. درسته؟؟ خانم دکتر شما فقط برین ببینین فارغ التحصیلان این رشته الان کار دارن یا نه. کسی که دکترای انگل شناسی دامپزشکی داره واحدهای سنگین تری نسبت به انگل شناسی پزشکی پاس میکنه و در واقع انگل شناسی دامپزشکی مجموعه ای از انگل شناسی پزشکی، حشره شناسی پزشکی و دامپزشکی و خود انگلهای دامپزشکی هستش. با این حال کسی که انگل شناسی پزشکی خونده میتونه آزمایشگاه تاسیس کنه ولی دکترای انگل شناسی دامپزشکی تنها یا باید استخدام دانشگاه بشه به عنوان مدرس یا اگه شانس بیاره استخدام شبکه دامپزشکی با حقوق چندر غاز بشه. شما به خودتون نگاه کنین عضو هیات علمی هستین ................. یخورده به فکر فارِغ التحصیلای این رشته باشین که الان بعد از این همه تلاش باید برن .............. چون نه دانشگاه هیات علمی میخواد ونه حقوق استخدامی، اندازه یه کارشناس جواب این همه تلاش رو به فارغ التحصیل این رشته میده. تجمیع پزشکی و ودامپزشکی اولین نفعش برای رشته های علوم پایه این رشته مثل انگل شناسی ،ویروس شناسی و میکروب شناسی میتونه باشه تا شاید راه برای ورود به آزمایشگاه های پزشکی برای این افراد باز بشه.شما برین سر فصل هدف از تربیت انگل شناس دامپزشک رو بخونین صراحتا نوشته هدف تربیت فرد برای کار در آزمایشگاه های پزشکی و دامپزشکی.حالا ما با ارشد یا دکتری این رشته اگر وارد آزمایشگاه پزشکی بشیم اولین ایرادی که میگیرن اینه که گرایش شما دامپزشکیه. الا جالبه که رشته های میکروب و ویروس و باقی رشته های علوم پایه دیگه گرایش دامپزشکی تو مدرکشون نمیخوره و فقط رشته انگل شناسی دامپزشکی گرایشش باقی مونده که مانع کار تو بخش خصوصی برای ما شده. کاردولتی که نیست ، استخدامی دانشگاه هم که وجود نداره .حداقل راه رو برای کار فارغ التحصیلان این رشته در بخش خصوصی باز کنید. مگه علوم پایه دامپزشکی چه چیزی از علوم پایه پزشکی داره .شما برید سر فصل دروس رشته علوم آز دامپزشکی و انگل شناسی دامپزشکی در مقطع ارشد رو با علوم آز پزشکی و ارشد انگل شناسی پزشکی مقایسه کنید .کاری با کسی ندارم که با مدرک دامپزشکی و یا پزشکی وارد رشته های علوم پایه میشه. اگر وارد علوم پایه شدین دید دکتر دامپزشک بودن رو کنار بگذارید و ببینید رشته های مشابه ما در علوم پایه پزشکی درسته مشکل دارن ولی دیگه نادیده گرفته نمیشن. از کسی که استاد رشته گروه علوم پایه هستش واقعا بعیده ماندن در وزارت علوم رو به بودن در گروه پزشکی ترجیح بده. علوم پایه دامپزشکی رو با پزشکی تجمیع کنید .............. اینقدر با سرنوشت جوون ها بازی نکنید. قطعا انتقال بخش اجرا و سازمان دامپزشکی به وزارت بهداشت نقش موثری در ارتقای بهداشت جامعه ایفا خواهدکرد و این گفته خیلی از نمایندگان پزشک و دامپزشک و حتی ازسایرکمیسیونها میباشد. و البته بسیاری از هیات علمی دانشگاهها . فقط کمبودی که حس میشود این است که چرا این قصیه به نحو جدی و رسمی درسطح کلان مطرح نمیشه و کسی پیگیر جدی و راه اندازمساله نیست سرکار خانم دکتر خزاِئلی بابت دیدگاه علمی و منطقی و غیر احساسی شما ممنونم. در فضای امروز بیان نقطه نظر منطقی و علمی حتی از سوی اساتید با سایقه نیز تحمل نمی شود و نوع برخورد مشتاقان به اصطلاح ادغام نمایانگر میزان قوت استدلال ایشان است. | به نحو شگفت آوری برخی از معدود استادان باسابقه ............... تمایلی ندارند که دامپزشکی در جایگاه خود یعنی در وزارت بهداشت قرار بگیرد! قطعا نظر ایشان، نظر اکثریت جامعه ی دامپزشکی کشور نیست. فقط یک توصیه به جوانانی دارم که در بهترین سن وارد این رشته شده اید دلرم قدر جوانی خود را بدانید و عمر خود را در این رشته تلف نکنید اخر دامپزشکی چیری جز نابودی و بیکاری نیست..نگاه به محدود افرا د خاصی که در این رشته هستند و کار دارن نکنید شما میانگین افراد نگاه کنید که اکثرا بیکاران...جالب بهتون بگم که ورودی های ده سال قبل دامپزشکی هنوز بیکارند..خیلی دارن مجداد کنکور میدن...دامپزشکی هیچ اینده ای نداره..برای جوانی خود ارزش قایل باشید و وقت و انرژی خود رو در رشته ای بزارید که ارزش و داشته باشه من با زن بچه در این شب های نزدیک عید بیکارم و شرمنده اونام رفتن به وزارت بهداشت یعنی از دست دادن همین اندک موقعیت های شغلی دامپزشکان. بدنه وزارت بهداشت هیچ درکی از دامپزشکی ندارند. مثلا برای کارخانه ی شیر و فراورده های لبنی مهندس غذا استخدام میکند چون اعتقادی به ما ندارند و نمیدانند سلامت شیر در کل جهان با دامپزشکان است. ما باید خودمان رسانه شویم و ارزش دامپزشکی را در جامعه بالا ببریم دقیقا ما باید ارزش دامپزشکی در جامعه را بالا ببریم اگه قرار بود با اندک منابعی که داریم راه به جایی ببریم بعد از ۴۰ سال تا حالا راهی برای وضع اسف بار دامپزشکی پیدا شده بود .اینجا ایران است . تنها کشوری که آموزش پزشکی از بدنه وزارت علوم جداشده و برای درمان،بودجه های هنگفت به وزارت بهداشت داده میشود و هیچ بهایی برای پیشگیری از بیماری پرداخت نمیشود. بودجه ها ،به جای پیشگیری صرف بیمارستان و افزایش تخت بیمارستانی میشود و با این حال باز هم تخت و بیمارستان کم است و مردم مریض و مریض تر.پولهایی که باید صرف ایجاد هوای پاک ، غذای سالم ، آب آشامیدنی تصفیه شده گردد در وزارت بهداشت خرج میشود تا پزشکان دلسوز ما جیبهایشان پرتر شود. وزارت بهداشت دارای لابی و قدرت بسیار زیادی در این کشور است. حالا شما میخواهید چگونه وقتی عضوی از بدنه بهداشتی کشور نیستید با این طرز تفکر بیمار مسئولین و قدرت زیاد وزارت بهداشت بودجه بهداشتی برای خود درخواست کنید؟ راه طولانی در پیش دارید که تا آن زمان چیزی از دامپزشکی باقی نخواهد ماند. بهترین راه پیوستن به وزارت بهداشت برای نجات دامپزشکی است. ................. اگر مسئولین این کشور به فکر پیشگیری بودند الان در اهواز خاک تنفس نمی شد. احسنت بر این خانم دکتر جوان ........................ حرف بسیاره . شعار رو همه بلدن بدن ولی توی عمل بدون پشتوانه مالی و معنوی هیچ کاری از پیش نمیتوان برد. شعار بس است ..................... نفع زمانی نفع است که برای همگان باشد. نفع همگانی دامپزشکی در زمان کنونی الحاق به وزارت بهداشت است. الحاق به وزارت بهداشت باعث دستیابی به بودجه های کلان وزارت بهداشت برای مبارزه با بیماریها. کنترل ورودی و خروجی دانش آموختگان. جایابی شغلی برای مشاغل دامپزشکی و سر و سامان به اوضاع اسفبار مدیریتی در دامپزشکی میشود. نکته قابل توجه اینکه: هرساله دم عید غم بزرگی بروی دل من است و این غم فقط ناشی از دامپزشکی رشته ای که نه کار داره نه ایندهو متاسفانه روز به روز هم شرایطش بدتر میشه متاسفم برای خودم که جوانی و توی این رشته تلف کردم و الان بیکارم واقعا به چشمای ما از بس که اندازه شاخک ها، بالچه ها، تنه، شکل دست و پا و تخم انگلهای میکروسکپی را با صرف وقت فراوان و استرس شدید بابت افتادن در امتحان پایان ترم آنهم برای این مطالب غیرکاربردی که هیچ ارزشی در آینده حرفه ای ما دامپزشکان ندارند، نگاه کردیم به شدت فشار اومد و اعصابمان خرد شد. اگر هدف آشنایی بود با یک پوستر دیواری و یک بار دیدن هم کافی بود که یک تصور ذهنی از ساختمان انگل پیدا می کردیم. ولی از هر 1000 نفر دکتر دامپزشک بپرسی یکی نیست که تایید کند در فعالیت روزانه نظارت بهداشتی یا فیلدی این حجم بسیار سنگین مطالب آزمایشگاهی مورد نیاز باشد و کاربردی را از نظر تشخیص، تفریق و درمان بیماریها داشته باشد. در عوض مطالب کاربردی بالینی یا نبود یا از کتابهای خارجی ترجمه شده بود که مسلما در شرایط استانهای مختلف ایران و داروهای رایح در ایران بی استفاده بود! برای کسانی که دستی دور از آتش دارند و یک حقوق مکفی ماهیانه ثابت بدون استرس و فشار روحی چکنم چکنم آخر ماه برای خود دست و پا کرده اند، واقعا درک شرایط مصیبت بار دامپزشکان در وزارت بی خاصیت و تجارت پیشه جهادکشاورزی امکان ناپذیر است!!! نوروز بر همه عزیزان دامپزشک بخصوص رئیس سازمان و نظام دامپزشکی مبارک ولی این عزیزان اگاه باشن که عده زیاد از بچه های دامپزشکی عید ندارند انهم به دو دلیل بیکاری و یا حقوق ناچیز کارگری....واقعا خود بنده از امدن عید و اینده اصلا خرسند نیستم چون میدونم سال بعد وضعیت دامپزشکی بدتر میشه چه از جهت اشتغال و چه از جهت خیلی مسائل دیگر برخی مدام از لزوم قوی شدن سازمان نظام دامپزشکی می گویند تا بعدش مشکلات متعدد دامپزشکان حل شود!
خواهان ادغام و اضمحلال دامپزشکی در دانشکده های دامپزشکی نیستند!
ایشان با توجه به اینکه ......... زمانی را که پیش از سال 1365دانشکده های دامپزشکی و پزشکی در یک گروه آموزشی دانشگاهی با هم به شکل موفقیت آمیزی ضمن رعایت حدود و ثغور کار می کردند، تجربه نکرده اند و صرفا بر مبنای فرض و گمان سخن می گویند!
اما در مورد .......... نحوه آموزش انگل شناسی دامپزشکی با توجه به اینکه 95 درصد از دانش آموختگان دوره دکترای عمومی کلینیسین یا بازرس بهداشتی خواهند شد، با یک نظرسنجی ساده و بی طرفانه از خروجی های سالهای دور و نزدیک مشخص می شود که نحوه
آموزش دامپزشکی بیشتر به درد رشته های علوم آزمایشگاهی می خورد و به هیچ عنوان تکیه بسیار زیاد بر مشخصات میکروسکپی انگلها متناسب با نیازهای بالینی دامپزشکان که حتی به یک میکروسکپ دسترسی ندارند، نیست!!!
از طرفی با از بین رفتن دامپروری سنتی و صنعتی شدن و نیز
قطع ارتباط دام با مراتع ایشان بایستی این نکته اساسی و کلیدی را در نظر داشته باشند که در شرایط بهداشتی جایگاه های بسته صنعتی
شرایط زندگی و گسترش بخش اعظم انگلها از نظر بالینی از بین رفته است و از این بابت دیگر بیماریهای انگلی
اهمیت گذشته خود را در دامپزشکی نوین از دست داده اند و اختصاص 9 واحد سنگین نظری عملی به انگل شناسی جز وقت تلف کردن و اتلاف هزینه های آموزشی نتیجه ای نداشته است؟!!
همچنین اطلاعاتی که در مورد بیماریهای انگلی در این دروس ارائه می شود
کاربردی نیست. زیرا که ............................ همه می دانند در سطح فیلد نمی توانند بیماریهای انگلی را به طور دقیق از بیماریهای متشابه بالینی ویروسی، باکتریایی، قارچی و دیگر بیماریها تفریق کنند و درمانهایی که مطرح می کنند تجربه خودشان نیست و در حقیقت ترجمه شرایط متفاوت کشورهای خارجی است.
......................