استان قم دارای بزرگترین میدان دام در سطح کشور است/ ورود سالانه تا یک میلیون رأس دام به دامشهر

استان قم از گذشته‌های دور تاکنون یکی از مهمترین مراکز تبادل دام سبک و سنگین کشور به شمار می‌رود که این موضوع علاوه بر ویژگی‌های مثبت، تهدیدهایی را نیز به همراه داشته است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، قم درگذشته به دلیل وجود دورودخانه قره چای و قمرود،منطقه‌ای مناسب برای پرورش دام بوده است و به همین دلیل بسیاری از عشایر ساکن در مناطق مرکزی ایران در قم ساکن شدند و به دامپروری پرداختند.

از این رو، باید گفت سابقه دامپروری در قم بسیار قدیمی است و بسیاری از ساکنان این شهر در گذشته به شغل دامداری می‌پرداختند و از طریق آن امرار معاش می‌کردند.

این روند با وجود خشک شدن رودخانه‌ها و کاهش شدید منابع آبی در قم، همچنان توسط بسیاری از مردم دنبال و بخشی مهمی از محله‌های شهری در برخی از مناطق به مکان استقرار دامداری تبدیل شد تا جایی که مسئولان تصمیم گرفتند به دلیل مشکلات زیست محیطی این دامداری‌ها را در قالب شهرک‌های تخصصی دامپروری به خارج از محیط شهر، منتقل کنند.

پس از انتقال دامداری‌ها به شهرک های دامپروری خارج از شهر از جمله دامشهر، شرایط برای حضور همزمان هزاران دام در یک مکان فراهم شد و این موضوع بهترین فرصت را برای به وجود آمدن بازار خرید و فروش و تبادل دام کشور در قم، به وجود آورد.

بنابراین موضوع دامپروری درقم یک مساله ملی است که برای مدیریت آن به خصوص درمباحث بهداشتی باید از ظرفیت همه دستگاه‌های اجرایی استفاده شود، چرا که در صورت عدم توجه به این مساله، هر مشکلی که به وجود بیاید نه تنها استان قم بلکه تمام کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

مشکل ورود بی ضابطه دام به قم

استاندار قم پیرامون این موضوع درگفت وگویی، مناطق دامداری موجود درقم از جمله دامشهر را غیر متناسب با این شهر دانست و گفت: متاسفانه ورود بی ضابطه دام مشکلاتی را به وجود آورده که اقدام هایی برای ساماندهی این موضوع در سال‌های گذشته صورت گرفته ولی افزایش نظارت‌ها همچنان در این زمینه ضروری است.

سید مهدی صادقی باتاکید بر این که همه در برابر حفاظت از محیط زیست مسئول هستند، گفت: مسئولان باید برای مقابله با هرگونه تهدیدهای زیست محیطی در دام شهر و سایر شهرک های دامپروی قم، آمادگی لازم و کامل را داشته باشند.

وی ادامه داد: برخورد با واحدهای غیرمجاز پرورش دام از جمله مباحثی است که در راستای پیشگیری از بیماری‌های دامی باید مورد توجه قرار گیرد.

قم در تولید و توزیع دام منحصر به فرد است

رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم پیرامون این موضوع گفت: قم در زمینه تولید و توزیع دام منحصر به فرد است و بیش از 60 درصد دام کشور در این استان تجمیع و سپس در سایر مناطق کشور، توزیع می‌شود.

محمد رضا طلایی افزود: دام 26 استان کشور از قم تردد می کند و این موضوع باعث شده تا بحث قرنطینه دام در این استان به عنوان یک مساله ملی مطرح باشد.

وی بیان کرد: اگر بیماری‌های دامی مانند تب برفکی در قم شیوع پیدا کند، کل کشور درگیر این بیماری خواهد شد، بنابراین لازم است که موضوع قرنطینه بهداشتی دام به عنوان یک مساله ملی در دستور کار مسئولان کشور قرار گیرد و اعتبارات لازم برای عملیاتی ساختن آن، تخصیص داده شود.

طلایی گفت: اگر بحث قرنطینه دام و طیور درقم به طور کامل اجرا شود، نه تنها مشکل استان، بلکه معضل شیوع بیماری های دامی در سطح کشور به میزان قابل توجهی حل خواهد شد.

وی بیان کرد: قم از گذشته دور در زمینه پرورش دام و طیور فعال بوده و همین مساله باعث شده است از این استان به عنوان میدان تبادل دام و طیور کشور یاد شود که این مساله بر حساسیت رعایت مسائل بهداشتی و وجود مراکز قرنطینه استاندارد در سطح استان افزوده است.

وی ادامه داد: هزینه ایجاد و عملیاتی کردن مراکز قرنطینه دام و طیور در سطح استان قم بسیار کمتر از هزینه ای است که در صورت نبود این مراکز باید برای مقابله با بیماری های دامی پرداخت شود.

طلایی همچنین با اشاره به فعالیت هشت شهرک دامی درقم، گفت: در شهرک دامشهر که قطب دامپروری استان و کشور به شمار می آید، یک هزار و 600 واحد دامی قرار دارد که 6 هزار تن درآن فعال هستند و بهترین پرورش های دامی و فراورده های مرتبط با آن، توسط این شرکت ها انجام می شود.

شهرک دامشهر قم که در سال 75 در 13 کیلومتری جاده قم - جعفریه احداث شد، با 30 کاروانسرای دام، سالانه شاهد ورود حدود 600 هزار راس دام از استان های کشور است.

در قم سالانه حدود 320 هزار تن محصولات دامی تولید می‌شود.

سالانه بیش از 600 هزار راس دام وارد دامشهر قم می‌شود

مدیرکل دامپزشکی قم پیرامون این موضوع، گفت: سالانه بین 600 هزار تا یک میلیون راس دام از استان‌های مختلف کشور وارد میدان دامشهر می‌شود.

«دکتر مهدی رفیعی» با اشاره به این که استان قم دارای بزرگترین میدان دام در سطح کشور است، افزود: این تعداد دام وارد دامشهر شده و پرورش پیدا می‌کنند ضمن این که عرضه و فروش دام به استان های مختلف از این منطقه صورت می‌گیرد.

وی بیان کرد: در همین راستا زمینه انتقال بیماری تب برفکی و دامی در این مجموعه وجود دارد که باید با برنامه ریزی و مدیریت بتوانیم از آلودگی‌ها احتمالی جلوگیری کنیم.

مدیرکل دامپزشکی قم با اشاره به تهدیدهای مورد توجه این شهرک گفت: از آنجایی که منطقه دامشهر قم بزرگترین منطقه دامپروری است باید مراقب تهدیدهای موجود در زمینه انتقال بیماری‌های دامی در این مکان باشیم.

وی ادامه داد: رزمایش پدافند زیستی در راستای کنترل بیماری دامی در قم اجرایی شده است تا هماهنگی و تعامل دستگاه های مربوطه در این استان مورد آزمایش قرارگیرد.

دو میلیون راس دام در قم واکسینه شد

مدیرکل دامپزشکی قم همچنین گفت: سال گذشته 2 میلیون و 135 هزار راس دام سبک و سنگین در روستاهای این استان علیه بیماری ها واکسینه شد.

وی افزود: کارشناسان دامپزشکی در قالب تیم‌های دولتی و بخش خصوصی در عرصه های مربوط به تامین بهداشت دام و واکسیناسیون در تمام روستاهای استان حضور دارند و برای پیشگیری از بیماری ها اقدام می‌کنند.

وی با اشاره به این که 260 روستای قم تحت پوشش خدمات دامپزشکی قرار دارد، اضافه کرد: در مناطق روستایی سالانه سه تا چهار نوبت دام سبک و پنج تا 6 نوبت نیز دام سنگین علیه بیماری هایی از جمله شاربن، آبله، هاری، بروسلولز و تب برفکی واکسینه می‌شود.

دکتر رفیعی بیان کرد: سال گذشته یک میلیون و 700 هزار راس گوسفند و بز و 435 هزار راس گاو و گوساله در روستاهای قم علیه بیماری‌های مختلف واکسینه شد.

وی افزود: در همین راستا 800 هزار مترمربع از جایگاه های دام و 10 هزار دام سبک و سنگین در روستاهای بخش های کهک، خلجستان، دستجرد و سلفچگان با سموم ضد انگل و کنه سم پاشی شد.

وی اضافه کرد: همچنین 500 هزار مترمربع از جایگاه های دام در روستاها علیه بیماری تب برفکی با مواد میکروب زدا، ضدعفونی گردید.

دکتر رفیعی گفت: سال گذشته 19 هزار راس دام سنگین در مناطق قنوات و بخش مرکزی تحت پوشش تست سل و تب مالت قرار گرفت.

مدیرکل دامپزشکی قم افزود: یک هزار و 339 نمونه برداری تشخیصی از دام های سالم و یک هزار و 315 نمونه برداری تشخیصی از دام هایی که درگیر بیماری بود، در مناطق مختلف روستایی صورت گرفت.

استان قم دارای 215 هزار راس گوسفند داشتی مولد، 35 هزار راس بز داشتی مولد، 115 هزار راس بزغاله پرواری، سه هزار و 500 نفر شتر، 27 هزار راس گاو شیری شامل 19 هزار راس گاو شیری اصیل مولد، سه هزار راس گاو دورگ شیری مولد، پنج هزار راس گاو شیری حذفی و 115 هزار راس گاو و گوساله پرواری است.

بیماری‌های مشترک انسان و دام در قم تحت کنترل است

مدیرکل دامپزشکی قم پیرامون اقدامات صورت گرفته برای کنترل بیماری‌های مشترک میان دام و انسان در این استان، گفت: با اقدامات ویژه کارشناسان دامپزشکی از جمله واکسیناسیون، سم پاشی، مراقبت و نظارت بر دامداری ها، مرغداری‌ها و گله‌های دام، بیماری‌های مشترک بین انسان و دام در قم کاملا تحت کنترل و مراقبت است.

دکتر رفیعی، افزود: از حدود یک هزار و 709 عامل بیماری‌زایی که در جامعه پزشکی ایجاد بیماری عفونی می‌کند، 837 مورد حدود 48 درصد مربوط به بیماری‌های مشترک انسان و دام است که قابل انتقال از انسان به دام و از دام به انسان می‌باشد.

وی اضافه کرد: از میان 167 بیماری جدید و نوپدید که در سال‌های اخیر در جامعه پزشکی شناسایی شده حدود 75 درصد مربوط به بیماری‌های مشترک انسان و دام است.

وی ادامه داد: بیماری‌هایی که در سال های اخیر جامعه انسانی را درگیر کرده از جمله آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، جنون گاوی، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو نیز جزو بیماری‌های مشترک انسان و دام می‌باشد.

دکتر رفیعی با بیان این که در حیات وحش امکان چرخش ویروس وجود دارد، گفت: دامداران باید سالی یک بار برای واکسیناسیون سگ‌های گله و قلاده گذاری به دامپزشکی مراجعه کنند.

وی ادامه داد: شناسایی، تشخیص و ریشه کنی عامل بیماری‌زا، تست دام ها، واکسیناسیون، سم پاشی جایگاه دام و مبارزه با انگل‌های خارجی، ضد عفونی اماکن دامی، پایش و مراقبت ازجمله اقدامات دامپزشکی برای مقابله با بیماری‌های مشترک انسان و حیوان است.