مقایسه ذبح اسلامی و غیراسلامی - دکتر روزبه شباک

حکیم مهر -  مقایسه ذبح اسلامی و غیراسلامی / آیا ذبح اسلامی روشی بی‎رحمانه است؟! -  دکتر روزبه شباک / کارشناس اداره کل دامپزشکی استان مرکزی

وَکُلُواْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللّهُ حَلاَلاً طَیِّبًا وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِیَ أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ ( مائده 88)

 از نعمت هاى حلال و پاکیزه اى که خدا روزى شما فرموده ، بخورید ; و از خدایى که به او ایمان دارید ، پروا کنید .

در دین مبین اسلام در خصوص بدست آوردن غذای حلال و پاک سفارش بسیاری شده و در بسیاری از روایات و آیات قرآن نیز به اهمیت این مساله اشاره شده است. تا جایی که می توان کتاب آسمانی قران را کتاب سلامت بشر نیز نامید. چرا که امروزه برای مسلمانان و بسیاری از غیر مسلمانان نیز به اثبات رسیده که این کتاب حاوی دستورات معنوی و بهداشتی بسیاری است. شاید جالب توجه باشد که بگوییم در قرآن مجید علوم جدیدی همچون HACCP (سلامت غذا از مزرعه تا سفره) و یا ایزو 9000 که سیستم مدیریت کیفیت در صنایع غذایی می‎باشد مطرح شده است. (استنباط می‎شود)

انجمن اسلامی غذا و مواد غذایی آمریکا (IFANCA) که بر روی گواهی حلال کار می کند این گواهی را کاملا متناسب با HACCP معرفی می کند.  HACCPمهم‌ترین سیستم مدیریت کیفی صنایع غذایی است. اجزای این سیستم نشانگر تمایل مصرف کننده به محصولات سالم و در اصل بیانگر food safety یا سلامت غذا است. این مساله نیز بوضوح در گواهی یا براند حلال نیز دیده می شود. همچنین در آیاتی از قرآن کریم نیز ( سوره بقره-مومنون- مائده) کسب غذای حلال توصیه شده است.

در نگاهی دیگر موسسه  IFANCA گواهی ایزو 9000 را مرتبط با گواهی حلال می داند. ایزو9000 نیز از دیگر سیستم‎های مدیریت کیفی صنایع غذایی است که به تولید محصولات با کیفیت پایدار می پردازد و کد حلال نیز دربرگیرنده چنین مسائلی است.

جالب است بدانید که 1.4 بیلیون مسلمان و میلیون‎ها نفر غیرمسلمان در سطح دنیا به دنبال غذایی با گواهی حلال هستند. بالغ بر 9 میلیون مسلمان در شمال آمریکا, 20 میلیون در اروپا, 300 میلیون در آفریقا , 200 میلیون در خاورمیانه و بیش از 800 میلیون مسلمان در آسیا خواستار غذایی با کد حلال هستند.

فرانسه بزرگترین اقامتگاه انجمن مسلمانان با 4.7 میلیون مسلمان در کشورهای اروپایی است که بزرگترین میزان فروش و عرضه مواد غذایی حلال را در حدود 2 تا 4 بیلیون دلار در سال 2005 گزارش نموده است. بسیاری از شرکت‎های بزرگ تولید مواد غذایی نیز در دنیا به تولید محصولات حلال می پردازند.

با این مقدمه به بررسی روش ذبح اسلامی می‌پردازیم.

در اسلام شرایط ذبح بدین صورت می باشد :

1-      مسلمان بودن ذابح

2-      استفاده از چاقوی تیز

3-      رو به قبله بودن

4-      برش اوداج اربعه

5-      ذکر تسمیه

در صورت رعایت موارد فوق , گوشت حلیت پیدا نموده و مصرف آن توسط مسلمانان بلامانع خواهد بود. برخی از موارد ذکر شده در روش اسلامی همچون قرار گرفتن در جهت قبله , مسلمان بودن و ذکر تسمیه جنبه معنوی و روحانی دارند و یا اگر واجد دلایل علمی باشد تاکنون بشر موفق به کشف حقایق مرتبط با آن نشده است.

اگر چه در علم متافیزیک بیان کلمات خوش و یا صدای زیبا ( اشاره به ذکر بسم الله) سبب آرایش مولکولی خاصی در هوا (و یا آب) می‎گردد و یا قرار گرفتن حیوان رو به قبله که متاثر از میدان مغناطیسی زمین می‎باشد جای بحث و بررسی بیشتری دارد.

آنچه مسلم است ذبح اسلامی و قطع اوداج اربعه که همان نای, مری و دو رگ شریانی و وریدی اطراف گردن است، بشر امروزی را به بهداشتی بودن این روش و بدست آوردن گوشت با ضریب سلامت بهتر هدایت کرده است.

در ذبح اسلامی شکافی در عرض یک ثانیه بر روی گردن انجام می شود که با یک چاقوی تیز همه رگ‎های گردن قطع شده و با این عمل خونریزی به سرعت و ناگهانی اتفاق می‎افتد. در این حالت به سرعت فشار خون از دست رفته و مغز دچار فقر خون شده و هیچگونه دردی را حیوان احساس نمی کند. در اسلام مستحب است که سر از بدن جدا نشده , و هنگام ذبح تا خارج شدن روح از بدن باقی بماند. اگر طناب نخاعی قطع شود فیبر عصبی که به قلب می رود ممکن است آسیب دیده و سبب توقف فعالیت قلب گردد. بنابراین ایستایی خون داخل عروق اتفاق می افتد. از جنبه علمی , هنگامی که برش در قسمت گردن ایجاد می شود پیام این برش به سرعت به مغز مخابره شده و مغز بدلیل کاهش فشارخون, پیام‎های عصبی را از کانال نخاعی (اتصال سر به نخاع) به قلب می فرستد. در این حالت قلب با فشار بیشتری به عمل تلمبه‏ای خود ادامه داده تا فشار از دست رفته را جبران کند. به این سبب خون بیشتری از لاشه خارج شده و بدلیل خروج خون بیشتر , گوشتی با ماندگاری طولانی و بهداشتی حاصل می‎شود.

اگر چه غیرمسلمانان نیز به بهداشتی بودن گوشت حلال و با روش ذبح اسلامی پی برده‎اند اما گروهی از فعالان حامی حقوق حیوانات (FAWC) روش ذبح اسلامی را منسوخ شمرده و آن را عامل بیرحمانه ای تلقی می کنند. ادعای این گروه بر این است که ذبح اسلامی روش دردناک و غیر انسانی در کشتار دام می‎باشد. آنها روش های بیحسی قبل از کشتار را توصیه می کنند. دکتر جادی مک آرتور کلارک عضو انجمن FAWC می‎گوید: ایجاد یک برش در دام , آن هم بدون تحمل درد، کاملاً مضحک است!

اما تحقیقات دانشمندان آلمانی نشان داده که روش ذبح اسلامی در دنیا , بهترین روش انسانی به شمار می‎آید و دام متحمل درد کمتری نسبت به روشهای اروپایی می‏گردد.

کشتار دام در انگلیس

سالانه در انگلستان 900 میلیون دام به منظور مصرف انسانی کشتار می شوند که این میزان کشتار در کمتر از 600 کشتارگاه صورت می‌گیرد. اعتقاد دولت انگلیس در کشتار دام به روش انسانی وابسته به بیحسی قبل از کشتار است. ادعای آنان بر این اصل استوار است که حیوان بیحس شده هوشیاری خود را از دست داده و درد کمتری را در حین کشتار متحمل می شود. هر چند مطالعات دانشمندان و عقیده متخصصان بسیاری چنین عقیده ای را درست نمی داند.

گیاه خواران حامی حیوانات VIVA