حکیم مهر - به مناسبت دهم آذرماه که مصادف است با روز جهانی مبارزه با بیماری مهلک ایدز، اطلاع رسانی در خصوص راه های مقابله و پیشگیری از ابتلا به این بیماری ویروسی در رسانه های مکتوب، صدا و سیما و رسانه های مجازی بسیار پر رنگ شده و این موج اطلاع رسانی و هشدار درباره بیماری HIV به قهوه تلخ نیز کشیده شد.
مهران مدیری کارگردان مجموعه موفق قهوه تلخ در ابتدای مجموعه دهم این سریال طنز پس از توضیحاتی که در خصوص جوایز سریال قهوه تلخ ارائه کرد، شرح مفصلی نیز در خصوص بیماری ایدز و روش های انتقال این بیماری ارائه کرد.
بنابر این گزارش، مهران مدیری که بر گوشه کتش پاپیون قرمز رنگی که نماد مبارزه با بیماری ایدز است را نصب کرده بود، اعلام کرد که به دلیل مقارن شدن پخش مجموعه دهم این سریال با روز جهانی مقابله و پیشگیری از ابتلا به بیماری ایدز، توضیحاتی را در خصوص این بیماری مهلک که حدود 33 میلیون نفر از جهانیان به آن مبتلا هستند، ارائه می کند.
وی که این توضیحات را به سفارش وزارت بهداشت و یونیسف ارائه می کرد، نحوه و روش های مختلف انتقال این ویروس و ابتلا به HIV را توضیح داده و نسبت به برخی رفتارهای ناپسند با افراد مبتلا به این بیماری انتقاد کرد.
وی همچنین به روش های آگاهی از ابتلا به بیماری و محل هایی که مردم میتوانند به آن جا مراجعه کنند نیز اشاره کرد.
بر خلاف سالیان گذشته، امسال در آستانه روز مبارزه با بیماری مهلک ایدز، اطلاع رسانی بسیار گسترده و وسیعی در خصوص این بیماری و روش های ابتلا و خطرات آن در همه رسانه های کشور صورت گرفته و خوشبختانه برخی موانع عرفی که باعث عدم اطلاع رسانی شفاف و صریح در خصوص ایدز می شد، کنار گذاشته شده و به صورت صریح و بی پرده آموزش در خصوص HIV به همه اقشار جامعه منتقل شده است .
شایان ذکر است، متاسفانه در کشور ما به دلیل برخی ملاحظات اطلاع رسانی شفافی در خصوص ایدز ارائه نمی شد و مردم و شهروندان به طور دقیق از خطرات بیماری ایدز آگاه نمی شدند و این سبب می شد که کارشناسان و مسئولان کشور نسبت به بروز آتش فشان ایدز در کشور هشدار داده و از مردم بخواهند که نسبت به خطرات این بیماری توجه بیشتری داشته باشند.
گفتنی است، به گفته مهران مدیری پخش مجموعه یازدهم قوه تلخ به علت تقارن با ایام محرم، بعد از تاسوعا و عاشورا توزیع می شود.
راه‌های انتقال ویروس HIV در چهار گروه اصلی جای می گیرند:
1- تماس جنسی مشکوک ـ همه افراد، مرد و زن، پیر و جوان، ثروتمند و فقیر، بر اثر تماس جنسی با فرد آلوده به ویروس HIV ممکن است آلوده شوند. این روش انتقال ویروس 80 % از موارد آلودگی در سراسر دنیا را به خود اختصاص داده است. نکته مهم آن که ابتلا به سایر عفونت‌های دستگاه تناسلی، به ویژه زخم‌هایی در این نواحی، خطر انتقال ویروس HIV در هر بار تماس جنسی را با ضریبی معادل ده تا صد برابر افزایش می دهد.حتی یک بار تماس جنسی می تواند باعث انتقال این ویروس شود که برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری که بسیار موثر است، استفاده از وسائل جلوگیری از بارداری است.
2 - مادر آلوده ـ مادران آلوده به ویروس HIV در صورت باردار شدن ممکن است، طی بارداری، هنگام زایمان یا بعد از زایمان، از طریق شیر دادن، ویروس را به کودک خود منتقل کنند. مادرانی که بعد از زایمان به ویروس ایدز آلوده می شوند نیز، با احتمال 30 %، از طریق شیردهی عفونت را به کودک خود انتقال می‌دهند.
به زنان آلوده به HIV توصیه اکید می شود که باردار نشوند و در صورت بارداری به آن خاتمه دهند. مصرف داروهای ضد ویروس به میزان زیادی از ابتلای جنین پیشگیری می کند و زن HIV مثبت باردار باید به روش سزارین زایمان کند و حتی الامکان از تغذیه نوزاد با شیر خود خودداری کند.
3 - خون و فرآورده‌های خونی آلوده ـ در حدود چهار درصد از حاملان ویروس در جهان، به علت دریافت خون یا فرآورده‌های خونی آلوده به این ویروس، به ایدز مبتلا شده‌اند. البته هم اکنون، با کنترل دقیق نمونه‌های خون، انتقال از این روش به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
4 - استفاده مشترک از لوازم تیز و برنده ـ وسایلی که در سطح بدن خراش یا سوراخ ایجاد می‌کنند، از قبیل ابزار حجامت و خالکوبی و ختنه و طب سوزنی و تیغ سلمانی، مسواک، وسایل سوراخ کردن گوش، تجهیزات دندان پزشکی، سرنگ و سرسوزن، ماشین اصلاح و اپی‌لیدی، اگر بدون ضد عفونی کامل مشترکاً استفاده شوند، ممکن است ویروس HIV را منتقل کنند. هر وسیله ای که به خون فرد آلوده آغشته شود، در صورت تماس با زخم و مایعات بدن فرد دیگر، ممکن است آلوده کننده باشد.
اما در اغلب روابط سالم اجتماعی احتمال انتقال ویروس HIV وجود ندارد یا نزدیک به صفر است. برای انتقال ویروس HIV از طریق مایعات بدن یک فرد به فردی دیگر، باید در هر سانتی متر مکعب آن حداقل ده عدد ویروس فعال وجود داشته باشد. مقدار ویروس در بزاق دهان و اشک بسیار کم است؛ به‌علاوه، آنزیم‌های موجود در این مایعات، ویروس را نابود می‌کند. بنابراین، بزاق نمی‌تواند در انتقال ایدز نقش داشته باشد، اما اگر تماس از راه دهان باعث خونریزی شود، امکان انتقال وجود دارد.
خوردن غذای آغشته به خون آلوده به ویروس HIV، نیش حشرات به خصوص نیش پشه، تماس‌های معمولی مانند دست دادن و در آغوش گرفتن و بوسیدن، سرفه و عطسه، استفاده از رختخواب مشترک، استفاده از ظروف غذاخوری مشترک، استفاده از تلفن عمومی، استخر و توالت عمومی، دست زدن به دستگیره وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس یا تاکسی بیماری ایدز را منتقل نمی‌کند.
بهترین راه ضد عفونی کردن وسایل پزشکی استفاده از اتوکلاو است. الکل 70 درجه نیز برای ضد عفونی کردن به کار می‌رود. اشیا باید به مدت 15 دقیقه در الکل باقی بمانند. اما برای وسایل جراحی این روش ضدعفونی کافی نیست و حتماً باید اتوکلاو استفاده شود. ویروس HIV نسبت به حرارت بسیار حساس است و در برابر نور خورشید غیرفعال می شود. گزارش‌های مختصری در مورد پایداری این ویروس در لخته خون به مدت شش روز وجود دارد.
