آموزش کالبدشکافی حیوانات به دانشآموزان نوجوان در فرهنگسرای خاوران، واکنش بسیاری از فعالان حقوق حیوانات را برانگیخت؛ این آموزشها در حالی است که بهجای کشتن و کالبد شکافی حیوانات میتوان از مدلهای پلاستیکی و غیرطبیعی استفاده کرد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از آنا، کارگاه آموزشی تشریح کالبد خرگوش و ماهی قزلآلا، برای گروه سنی نوجوانان، پنجشنبه گذشته در فرهنگسرای خاوران برگزار شد و حدود 30 نفر از دانشآموزان پایه هفتم به بالا در این دوره آموزشی شرکت کردند و از نزدیک شاهد تشریح و کالبدشکافی این حیوانات بودند.
این کارگاه آموزشی، واکنش بسیاری از فعالان حیوانات را برانگیخت بهطوریکه این عده در نامهای سرگشاده به محمدعلی افشانی، شهردار تهران، خواستار توقف استفاده از حیوانات در برنامههای آموزشی و علمی و بهرهگیری از روشها و ابزارهای جایگزین آن شدند.
در بخشی از این نامه آمده است: «امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و ابداع ابزارها و روشهای آموزشی شگفتانگیز و کارآمد، گستردهشدن دامنه اخلاقیات و دربرگرفتن حیوانات در حیطه خود، آسیبهای روانی ناشی از آزمایش روی حیوان برای دانشآموز، ایجاد موج خشونت در جامعه و فتوای مقام معظم رهبری بر حرام و گناه بودن استفاده از حیوانات در آموزش و پژوهش با وجود جایگزینها، نه تنها نیازی به استفاده از حیوانات زنده و سالم و رساندن آسیب و کشتن آنها در هیچ کلاس درسی وجود ندارد، بلکه آزمایش روی حیوانات از نظر علمی مردود و از نظر اخلاقی مذموم و از نظر شرعی گناه محسوب میشود.»
آموزش آناتومی حیوانات به دانشآموزان لازم است
پس از طرح این اعتراضات، مسئول کانونهای فرهنگسرای خاوران، راجع به برگزاری این کارگاه آموزشی در فرهنگسرای خاوران به خبرنگار محیط زیست آنا میگوید: تشریح و کالبدشکافی حیوانات، روی حیوانات مرده خرگوش و ماهی صورت گرفته است و هدف از برگزاری چنین کارگاهی ارتقاء دانش و آموزش دانشآموزان پایه هفتم به بالا بوده است؛ زیرا باتوجه به تدریس علوم و زیست شناسی در این مقطع سنی لازم است که دانشآموزان با آناتومی حیوانات آشنا شوند.
به گفته «پروین بلوری»، پس از اعلام برگزاری کارگاه آموزشی تشریح و کالبدشکافی حیوانات دانشآموزان دختر و پسر زیادی به همراه خانوادههای خود در این کارگاه شرکت کردند و استقبال چشمگیری صورت گرفت.
این مقام مسئول در فرهنگسرای خاوران معتقد است: استعدادها و علایق دانشآموزان را باید از سنین پایین شناسایی و نسبت به تقویت آن اقدام کرد. برهمین اساس یکی از اهداف برگزاری این کارگاه، شناسایی علایق و استعدادهای نوجوانان بوده است؛ زیرا ممکن است دانشآموزی به کالبدشکافی حیوانات علاقمند باشد و پس از حضور در این دوره علاقه خود را شناخته و میتواند در آینده به پیگیری و ادامه آن رشته بپردازد.
بلوری با انتقاد از واکنش برخی فعالان حقوق حیوانات و فعالان محیط زیست نسبت به برگزاری کارگاه تشریح و کالبدشکافی حیوانات گفت: بچهها باید از کودکی به صورت عملی و تجربی با مسائل آشنا شوند و نباید صرفا به آموزش آنها در قالب کتابهای درسی و مباحث تئوری بسنده کرد بنابراین جبههگیری برخی افراد نسبت به این کارگاه اشتباه است. بسیاری از دانش آموزان برای شرکت در این کلاسها هزینه میپردازند در حالی که ما به صورت رایگان برگزار کردیم.
وی در پاسخ به اینکه چه ضرورتی به آموزش از روی کالبد بیجان حیوانات وجود دارد در حالی که میتوان از ماکت آناتومی بدن حیوانات استفاده کرد، افزود: آموزش از روی بدن حیوانات جذابیت بیشتری برای دانشآموزان دارد؛ این جذابیت در مورد آموزش از روی ماکت وجود ندارد و بچهها باید به صورت عملی و تجربی با آناتومی بدن حیوانات آشنا شوند.
بلوری ادامه میدهد: آموزش کالبد شکافی در این کارگاه به این صورت بوده که دو کارشناس و دکترای جانورشناسی اقدام به تشریح حیوان مرده کردند و تصاویر این کالبدشکافی در نمایشگر بزرگی در کارگاه نمایش داده شده است و این طور نبوده که هر دانشآموز شخصاً این تجربه را داشته باشد، بلکه دانشآموزان در قالب یک برنامه آموزشی، روند کالبدشکافی را در نمایشگر مشاهده کردهاند.
بهجای کالبدشکافی، دوستی با حیوانات آموزش داده شود
البته این اظهارات مسئول آموزش فرهنگسرای خاوران در شرایطی مطرح شده که مدیر دیدهبان محیط زیست و حیات وحش ایران نیز در گفتگو با خبرنگار محیط زیست آنا نسبت به این کارگاه آموزشی واکنش نشان داد و گفت: بهتر است دانشآموزان نوجوان به جای آشنایی با تشریح اندامهای داخلی و کالبدشکافی با موضوعاتی از قیبل دوستی با حیوانات، حق حیات موجودات زنده و شناخت حیوانات آشنا شوند.
«کیوان هوشمند» اضافه کرد: این موضوعات جز برای دانشآموزانی که میخواهند در آینده وارد رشتههای مرتبط تخصصی دامپزشکی و پزشکی و پیرا پزشکی شوند، ضرورتی ندارد.
با سلام و احترام
تشریح حیوان برای رویت احشا و جوارح اقدامی بود که در چند دهه قبل انجام میگرفت. زمانی که تلویزیون، مانیتور، کامپیوتر، موبایل، پرینت رنگی با کیفیت امروزی، ویدیو پروژکتور و ... وجود نداشت. امروزه این وسایل وجود دارند و اینکه دانش آموز پایین را نگاه کند با اینکه بالا روی مونیتور را نگاه کند هیچ تفاوتی در بحث آموزش علم ایجاد نمی کند، ولی در بحث «اخلاق» تفاوتش تا آن حد است که اگر این کار را در یکی از ممالک مدعی تمدن انجام داده بودید ممکن بود به دلیل شکایت گروه های حامی حیوانات یا اولیای کودکان اکنون در پروسه دادگاه به سر می بردید.
بعد هم می فرمایید روی نمایشگر مشاهده کردند، خوب با اینهمه فیلم و نرم افزار کامپیوتری و امکانات سمعی بصری پیشرفته که با چند کلیک از اینترنت قابل دانلود کردن هستند، چه نیازی هست که یک حیوان کشته شود و فیلم آن دوباره گرفته شود و پخش شود؟
ببینید بحث اینجا بحث مرگ یک خرگوش یا ماهی نیست. اشتباه نکنیم. بنده و امثال من بیکار نیستیم که سر زندگی یک تک موجود زنده به در و دیوار بزنیم؛ خیر! در اینجا بحث بر سر یک «مفهوم بسیار عمیقتر» است. یک مفهوم عمیق تر از جان صرفاً یک خرگوش! مفهوم ترویج «انسانیت» و «محبت» و «عاطفه» در مقابل ترویج «قساوت»، «بی رحمی» و «خشونت و وحشی گری».
فکر می کنم برنامه ریزان و مدیران این برنامه ها لازم است در کنار اهداف علمی خود (که در جای خود بسیار ارزشمند است) مباحث اخلاقی و انسانی را هم در نظر بگیرند. فراموش نکنیم که این اقدامات می توانند برای ما «هویت ملی» ایجاد کنند -چه یک هویت خوب و چه بد!. اگر در این برنامه بچه ها با حیوانات زنده از نزدیک ارتباط عاطفی برقرار می کردند و بعد فیلم یا انیمیشنی با کیفیت از آناتومی و فیزیولوژی حیوانات نمایش داده میشد، چقدر اثر بهتری در جامعه داشت و چقدر الان نام نیکوتری در بین حامیان حیوانات و اذهان عمومی جامعه داشتید.