رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور گفت: سه گونه آبزی ایران شامل کپور ماهی، قزل آلای رنگین کمان و میگوی وانامی با همکاری کشورهای مجارستان، نروژ و برزیل اصلاح نژاد می شود.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «محمد پورکاظمی» افزود: سرعت رشد و مقاومت به بیماری‌ها دو صفتی است که در اصلاح نژاد این ماهیان مدنظر داریم؛ به همین منظور تاکنون گله های مولدین را جمع آوری و ۵۰۰ هزار تخم چشم زده ماهی کپور نژاد تاتار از مجارستان به کشور وارد شده که در انزلی در حال پرورش است.
وی اضافه کرد: اصلاح نژاد کپور ماهی در خوزستان انجام می‌شود و برای این کار یک میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است.
به گفته وی، اصلاح نژاد ماهی قزل آلای رنگین کمان به صورت آزمایشی انجام شده و مرحله دوم در حال برنامه ریزی است.
پورکاظمی افزود: برزیل اصلاح نژاد میگوی هشت کشور جهان را برعهده دارد و از این در حوزه میگو برای ایجاد بانک ژن و برنامه اصلاح نژاد اقدام‌هایی در دست انجام است.
سرمایه گذاری ۳ میلیارد تومانی برای قزل آلای SPF
وی یکی از پروژه‌های شاخص موسسه تحقیقات علوم شیلاتی را قزل آلای اس پی اف دانست و گفت: این طرح با همکاری معاونت علمی و استانداری مازندران در مرکز تنکابن آماده افتتاح و بهره برداری است و تاکنون بیش از ۳ میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است.
پورکاظمی افزود: این نخستین پایلوت نیمه صنعتی با رعایت اصول ایمنی زیستی برای قزل آلا در تنکابن است که جمعیت پایه را با تاییدیه مراکز سازمان دامپزشکی شامل عاری از بیماری، کشت‌های ویروسی و لاین‌ها، شناسنامه دار بودن، آنالیز ژنتیکی به عنوان یک محصول دانش بنیان انتخاب کرده‌ایم که تولید تخم چشم زده و بچه ماهی تا پایان شهریورماه انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: زیرساخت‌های لازم آماده شده و اکنون از استان‌های غربی کشور برای الگو برداری اعلام آمادگی کرده‌اند.
پرورش ماهی در قفس اولویت اقتصاد مقاومتی است
رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور اظهار داشت: در سال ۹۷ حدود ۲۰۰ پروژه تحقیقاتی در دست اجرا داریم که ۲۲ پروژه آن ترویجی است؛
مهمترین پروژه پرورش ماهی در قفس است که از اولویت های اقتصاد مقاومتی به شمار می رود.
وی اجرای این طرح را در راستای مسائل اکولوژیکی، حفظ گونه‌ها و اقتصادی شدن گونه های بومی دانست و افزود: اکنون برنامه بازسازی ذخایر دو گونه سوف و ماهی آزاد در دریای خزر و دو گونه سی بس و سوکلا در دریای جنوب را با همکاری سازمان شیلات و بخش خصوصی در دستور کار داریم.
به گفته پورکاظمی، برنامه واردات بچه ماهی سی بس و سوکلا را برای فرایند اصلاح نژادی از خارج از کشور داریم، حتی در گشت های تحقیقاتی برنامه ریزی کردیم که مولدین ماهی سوکلا را جمع اوری کنیم.
پورکاظمی تصریح کرد: در گذشته نیز روش تکثیر دو گونه بومی ایران شامل ماهیان صبیتی و شانک را بدست آوردیم و ۶۸ هزار بچه ماهی را تولید کردیم که برای پرورش به بخش خصوصی واگذار شد.
تولید سه هزار جفت میگو در سال گذشته
این مقام مسئول در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی گفت: در سال‌‌های ۹۶ و ۹۷ با مشارکت شرکت دانش بنیان موفق به تولید ۳ هزار جفت میگوی مولد بهگزین شده عاری از بیماری با اصول ژنتیکی شدیم که این تعداد ۱۰ درصد مولدین مورد نیاز صنعت آبزی پروری است.
وی افزود: برای نخستین بار شناسنامه ژنتیکی این میگوها را ایجاد کردیم که از سوی بخش خصوصی استقبال خوبی به عمل آمد.
وی به نرم‌افزار پایش بیماری لکه سفید میگو (وایت اسپات) اشاره کرد و گفت: در افق درازمدت هدف موسسه این است که با برنامه‌های اصلاح نژادی و مشارکت بخش خصوصی ۱۰۰ درصد مولدین مورد نیاز صنعت میگو را در داخل تامین کنیم.
ذخایر ژنتیکی آبزیان ایران در دست بررسی مستمر است
وی پایش ذخایر، وضعیت ذخایر از لحاظ فراوانی، پراکنش و مسائل داده‌های اکولوژیکی و مسائل مربوط به آلودگی‌ها را یکی از مهمترین اقدامات این موسسه دانست و افزود: ۲۸۵ ایستگاه نمونه برداری داریم که ذخایر را در اعماق ۱۰ تا ۱۰۰ متری دریای عمان و ۵۰ متری خلیج فارس رصد می‌کنند.
به گفته پورکاظمی، اکنون با راه اندازی کشتی گیلان از نیمه دوم امسال اقدامات مطالعاتی در دریای خزر شروع می شود.
وی ادامه داد: این ایستگاه‌ها آبزیان اقتصادی شمال و جنوب بالغ بر ۳۲۰۰ گونه ماهی را بیومتری، تعیین سن، جنسیت و حتی پارامترهای آب، رسوب، پلانگتون و آلاینده‌ها با بیش از ۵۰۰ نمونه و ۱۷۰۰ پارامتر بررسی می‌کنند.
این مسئول در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی اضافه کرد: در چند سال اخیر سه شناور پژوهشی جدید در خوزستان و بوشهر افزوده شده که مجهز به اتاق آزمایشگاهی و آنالیزور است.
رئیس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی گفت: اکنون تولید تیلاپیا در چهار استان غیرساحلی کشور از جمله یزد، خراسان جنوبی، سمنان و قم به اکوسیستم طبیعی و آب‌های آزاد دسترسی ندارند، انجام می شود به ازای هر هکتار استخر پرورشی ۱۵۰ تا ۲۰۰ تا تیلاپیا برداشت می‌شود.
به گفته وی، پیش از این سالانه ۱۶ هزار تن فیله تیلاپیا به ارزش ۴۰ میلیون دلار به کشور وارد می شد.
برنامه تولید ماهیان ارزان قیمت برای سبدخانوار تدوین شد
این مقام مسئول به تدوین طرحی برای استفاده از ماهی موتو، ساردین و فانوس ماهی در جنوب و ماهی کیلکا در شمال کشور که دارای فرآورده‌های ارزان قیمت اشاره کرد و گفت: تلاش داریم از این نوع ماهیان غذاهای متنوع و ارزان قیمتی برای سبد خانوار تهیه کنیم.
وی ادامه داد: دستیابی به زیست فناوری پرورش ماهی سوف ایجاد ژن آبزیان، همکاری با سرم‌سازی رازی برای تولید سه واکسن علیه بیماری ویروسی آبزیان و تولید خرچنگ آب‌شیرین در مزارع پرورشی با همکاری بخش خصوصی از دیگر کارهای مهمی است که در این موسسه در دستور کار قرار گرفته است.
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارای ۱۱ پژوهشکده و مرکز تحقیقات ۶۰۰ پرسنل و ۲۳۶ عضو هیت علمی است که در حوزه های پژوهش و فناوری، نظارت و پایش، ذخایر، ترویج و انتقال یافته ها، مدیریت ذخایر ژنتیکی و تولید محصولات فناورانه و آموزش فعالیت می کنند.
عمده این مراکز تحقیقاتی در محدوده نوارساحلی جنوب و شمال کشور و سه استان غیرساحلی یزد (برای تولید تیلاپیا) یاسوج (برای اصلاح نژاد قزل آلا) و ارومیه (آرتمیا) قرار دارند.
