حدود سه سال از خبرساز شدن ورود آنفلوانزای پرندگان به مرغداریهای صنعتی کشور میگذرد البته قدمت این ویروس که ارمغان پرندگان مهاجر است مربوط به این چند سال اخیر نمیشود زیرا مرغهای بومی و روستایی تقریباً پاییز هرسال با این بیماری مواجه میشوند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایمنا، مسئله مهم اما این است که ویروس آنفلوانزا با راهیابی به مرغداریهای صنعتی خسارات فراوانی به بار آورده است، شیوع این بیماری در سال های اخیر تاجایی پیشرفت که سال گذشته از خسارت دو هزار میلیارد تومانی به این صنعت سخن گفته شد و بی شک بخشی از آن نیز قابل جبران نیست.
ایران؛ یکی از کشورهایی است که در مسیر مهاجرت پرندگان قرار دارد بنابراین خطر ورود عامل ویروس آنفلوانزای پرندگان به کشور زیاد است. این بیماری که با ویروسی مشترک بین انسان و پرندگان آغاز میشود خطر شیوعش هم در فصل سرما با مهاجرت پرندگان آبزی افزایش مییابد به دلیل ایجاد خسارتهای سنگین اقتصادی در صنعت مرغداری و قابلسرایت بودن آن به انسان، در کشورهای بسیاری موردتوجه و اهمیت ویژه قرار گرفته است.
در منابع گوناگون برای تاریخچه و قدمت بیماری آنفلوانزای پرندگان اینطور آمده که این بیماری حدود ۱۳۰ سال پیش با عنوان طاعون مرغی در ایتالیا دیدهشده و درهمان زمان موجب کشته شدن تعداد بسیار زیادی از پرندگان نیز شد پس از آن تا به امروز، آنفولانزای پرندگان در کشورهای مختلف جهان، خسارات بسیار زیادی را بر جای گذاشته و موجب آلودگی میلیونها پرنده و انسان و تلفات بسیاری شده است.
در کشور ما نیز در سه سال گذشته بارها شاهد بروز علائمی از این بیماری بودهایم، اکنون نیز با توجه به نزدیک شدن به فصل سرما به دلیل احتمال شیوع این ویروس اغلب کارشناسان و مسئولان مربوطه نسبت به آن هشدار دادهاند.
در همین ارتباط مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان بیان میکند: در هر زمانی احتمال کشف یک کانون جدید از آنفلوانزای پرندگان وجود دارد و نمیتوان خبری از اینکه این کانونها بهکلی از بین رفتهاند، اعلام کرد.
به گفته دکتر شهرام موحدی، ایران یکی از کشورهای در مسیر مهاجرت پرندگان در دنیاست بنابراین خطر ورود مجدد عامل این بیماری به کشور زیاد است، به همین علت مدیران و کارشناسان ضمن آموزش و آگاهی بخشی تخصصی و عمومی، آمادگی کامل در صورت مواجه با این بیماری را دارند.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان خاطرنشان میکند: شاید امروز با کانون آنفلوانزای پرندگان مواجه نباشیم ولی هیچ پیشبینی برای روزهای آینده نسبت به این موضوع نیست و با توجه به شرایط اقلیمی اصفهان که سازگار با ویروس آنفلوانزا است، درهر زمانی حتی ماههای گرم سال امکان شیوع آن وجود دارد.
وی با اشاره به ورود خسارت ۴۸ میلیارد تومانی این بیماری به صنعت طیور استان اصفهان، میگوید: باوجود هشدارهای لازم به همه واحدهای پرورش طیور، اتحادیهها و تعاونیهای مرتبط درباره این بیماری اما مسائلی همچون رعایت نکردن معیارهای بهداشتی و نداشتن خود مراقبتی باعث شیوع این بیماری میشود.
دلایل شیوع آنفلوانزای پرندگان
«دکتر شهرام موحدی» در رابطه با دلایل شیوع ویروس آنفلوانزا بین پرندگان و در مرغداریها بیان میکند: ساختار نادرست مرغداریها و مراکز تولید مرغ بدون مجوز، کیفیت پایین آب در مرغداریها و انتقال ویروس توسط تانکرهای حمل آب از دلایل مهم برای گسترش این بیماری بشمار میآید.
وی توضیح میدهد: به دلیل وارد شدن آب در بیشتر واکسنها و مصرف آنها بهصورت نوشیدنی، کیفیت پایین آب موجب کاهش اثرات واکسن میشود.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان خاطرنشان میکند: با وجود قوانین و آییننامههای موجود نسبت به وظیفه هر بخش و دستگاه درزمان بروز ویروس آنفلوانزای حاد پرندگان، اما فقدان مشارکت و حمایت از سازمان دامپزشکی در معدومسازی پرندگان مبتلا به این بیماری باعث ایجاد مشکلاتی در این مسیر میشود.
در ادامه مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان با تأکید بر ساماندهی پرنده فروشیها تأکید میکند: خرید و فروش طیور زنده در محدوده شهرها از دیگر عوامل بسیار موثردر شیوع آنفلوانزای پرندگان است و باوجودآنکه بارها مسئولان و کارشناسان امور بهداشتی و حتی دامپزشکی استان به شهروندان در خصوص عوارض عرضه مرغ زنده در شهر و اجتناب خرید گوشت سفید موردنیاز از فروشندگان مرغ زنده هشدارهای فراوانی دادهاند اما گویا تأثیر چندانی نداشته و در برخی از نقاط شهر بهویژه در شهرستانها اینگونه خریدوفروشها انجام میگیرد.
تاکنون هیچ خسارتی بابت تلفات مرغداریها پرداختنشده است
آنفلوانزای فوق حاد پرندگان از آن دسته بیماریهایی است که انواع مشکلات بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی؛ از بیکاری افراد فعال در این حرفه گرفته تا خطرات جانی که در تماس با این پرندگان بیمار هست را به دنبال دارد.
در این بین اما مشکلات اقتصادی بیش از مشکل دیگری خودنمایی می کند که باعث ورود خسارتهای فراوان به فعالان مرتبط با این مشاغل میشود بهطوریکه پرندگان آلوده به این ویروس صد درصد تلف میشوند و سازمان جهانی بهداشت نیز به دنبال ریشهکنی این ویروس تنها راه را معدومسازی اعلام کرده است.
واضح است در استانی همچون اصفهان با ۲۳ شهرستان، یکهزار و ۸۳۱ روستا که دارای دوهزار و ۶۰۰ واحد مرغداری صنعتی، ۱۷ کشتارگاه طیور و ۳۳ کشتارگاه دام و بیش از ۱۰ هزار مرکز بستهبندی و فرآوردههای خام دامی است این بیماری هر بار با بازگشت دوباره منجر به خسارتهای گزاف و نگرانیهای فراوان میشود.
بنا به گفته بسیاری از مسئولان درصورتیکه دولت فکر اساسی نکند، مطمئناً با افزایش جمعیت مرغها در فصل پاییز، این صنعت با چالش جدی روبهرو خواهد شد و حال سؤال این است که آیا راهکاری برای ریشهکن شدن چنین معضلی وجود دارد؟ و آیا خسارت این تلفات به مرغداران و دیگر فعالان این بخش پرداخت میشود؟
رئیس تعاونی مرغداران اصفهان دراینباره میگوید: تاکنون هیچ خسارتی بابت تلفات مرغداریها پرداختنشده و اگر ادعایی نسبت به این مسئله که غرامتی پرداخت شده، کذب است.
به گفته «اسدالله بیدرام» نبود حمایت از سوی شبکههای بهداشتی باعث میشود که سالانه شاهد زیانهای هنگفتی در این زمینه باشیم درصورتیکه با تشخیص صحیح دامپزشک نسبت به شروع بیماری و تزریق واکسنهای باکیفیت به این پرندگان در زمان موردنیاز تا میزان زیادی از شیوع بیماری کاسته میشود.
وی می افزاید: متأسفانه آنفلوانزا همچنان وجود دارد وبه خصوص در اصفهان به دلیل کویری بودن، این ویروس بیشتر شایع است به طوریکه در همه فصول امکان شیوع آن بین پرندگان هست.
بیدرام یادآور میشود: برای ریشهکن کردن ویروس از کشور لازم است مانند کشورهایی چون تایوان وهنگ کنگ کل پرندگان کشور به مدت یک سال معدوم شوند که این موضوع امکانناپذیر است، بهاینترتیب در شرایط فعلی فقط میتوان با حمایتهای لازم از سوی مسئولان و توجه به بهداشت تا حدی از پیشروی ویروس آنفلوانزا پیشگیری کرد.