اهمیت دخالت افراد فاقد صلاحیت در درمانهای دامپزشکی
دکتر علیاکبر کلانتری
رئیس انجمن صنفی کلینیسینهای دامپزشکی استان مازندران
به رغم اعتراض های گسترده کلینیسین های دامپزشکی در مورد دخالت افراد فاقد صلاحیت در درمان های دامپزشکی، توجه لازم به این اعتراض ها نمی شود و اراده ای برای حل ریشه ای این مشکل وجود ندارد.
به نظر بنده، علت اصلی، ندیدن خساراتی است که این کار به بار می آورد و علت اصلی اعتراضات کلینیسین ها هم، دقیقاً وقوف بر این خسارت هاست. به عنوان یک کلینیسین، هر روز شاهد تجویز بدون مناسبت داروهای مختلف و اقدامات درمانی غلط و بی حاصل و حتی زیانبخشی هستم که در این مملکت رایج گردیده است.
مهمترین مرجع تجویز داروها که در بهترین شکلش بر اساس تشخیص های احتمالی صورت می گیرد، داروخانه های دامپزشکی هستند. وقتی مبنای کسب درآمد، فروش دارو باشد، نتیجه ای جز تجویز حداکثری دارو بر اساس هر علامتی که دامدار اعلام می کند، نیست. حضور بقایای داروها در محصولات مصرفی، ضرر دامدار و هدر رفتن ارز مملکت، از عوارض این کار است. مصرف بی رویه آنتی بیوتیکها در صنعت طیور، یکی از بارزترین نمونه های قابل ذکر است.
در مورد دام بزرگ، دخالت افراد فاقد صلاحیت بر ابعاد روال فوق می افزاید. کلسیم تراپی های بیجا، مصرف هورمونهای گوناگون، درمان ناقص ورم پستانها، تشخیص آبستنی های اشتباه و اعزام گاوهای آبستن به کشتارگاه، دستکاری بیمورد رحم برای خروج جفت و بسیاری از موارد که منجر به ذبح یا مرگ دام می گردد.
بنده نزدیک به چهل سال است که همه روزه شاهد این موارد و متضرر شدن دامدارانی هستم که متاسفانه خودشان هم به علت خسارت ها وقوف ندارند. برای روشن شدن مطلب به یک نمونه از این درمانها اشاره می کنم:
«صاحب یک گله گوسفند 200 رأسی، با ادعای آثاری نظیر تب، اسهال، لاغری و تلفات به داروخانه ها و کاردانهای مختلفی مراجعه کرده و بعد از حدود یک ماه از شروع بیماری و تلف شدن حدود بیست رأس از دامهایش به بنده مراجعه نمود. یک کیسه پر از نمونه داروهایی که مصرف کرده بود را همراه داشت: پنی سیلین، اکسی تتراسایکلین، تایلوزین، پانتریسول، فلونیکسین، دگزامتازون، اسکورزاستاپ و غیره! وقتی پرسیدم از دگزا در چه مواردی استفاده می کند، گفتند این مسکن و تببر هست و به هر گوسفندی که تب داشته باشد میزنم! بیماری گله تیلریوز بود و با مصرف بوتالکس و اکسی تتراسایکلین تحت کنترل درآمد.»
اگر مسئولین به فکر سرمایه دامی کشور، دامداران، ارزش ارزی که هدر می رود و بهداشت عمومی هستند، باید چاره اندیشی نمایند. در مورد چگونگی کار داروخانه ها، بحث زیادی مطرح است که در جایش عنوان خواهم کرد، ولی در مورد دخالت افراد فاقد صلاحیت، نیاز به یک هماهنگی در سطح بالا بین مسئولین سازمان دامپزشکی، نظام دامپزشکی و مقامات قضایی می باشد تا به یک روال مناسب دست یافت؛ روالی که بتواند با سرعت و قاطعیت در مقابل این اقدامات وارد عمل شود و کیفر درخور و باز دارنده ای برای متخلفین در نظر گرفته شود. روال فعلی بهدلیل وقتگیری و کمنتیجه بودن اثر آن، سالهاست که ناکارآمدی خود را به ثبوت رسانده است.
بنده از همکاران کلینیسین هستم جناب دکتر. باید عرض کنم همانطور که مستحضرید تعداد کلینیسین های کم سواد و بیسواد بسیار بیشتر از همکاران داروخانه دار هست. من هم مثل شما از بعضی همکاران داروخانه دار بخاطر پاره ای موارد دلگیر هستم.اما انصافا دامداری که کلا ۵ تومن و ۱۰ تومن تو جیبشه آیا بودجه پرداخت هزینه ویزیت و دارو رو داره؟ من فکر میکنم دوستانی مثل شما باید کمی هم واقع بینانه تر به مسائل نگاه کنن. و فقط به فکر منافع خودشون نباشن. تعداد زیادی از دوستان من داروخانه دار هستند و متفق القول بر این عقیده اند که ارائه دارو بر اساس نسخه براشون درامدزایی بیشتر و دردسر کمتری داره. واقعیت هم همینه اگر دقت بفرمایید. جدای از این مسائل من فکر میکنم شکستن همه کاسه کوزه ها بر سر همکاران داروخانه دار کار اخلاقی و درستی نیست.و متاسفانه این رویه همیشگی شما در همه مصاحبه هاتون هست. من تاحالا حتی یکبار ندیدم از همکاران کلینیسین و بی اخلاقی ها و بیسوادیها و اعمال غیر حرفه ایشون صحبت کنید. همیشه حرف از داروخانه هاست و گلایه از اونها و یکسری حرف تکراری.... . چه خوبه اگر یه سوزن به همسایه میزنیم یه جوالدوز هم به خودمون بزنیم. بنده بعنوان یک همکار کلینیسین با چندین سال سابقه کاری معتقدم همکاران کلینیسین هروقت تونستن کارهای روتین خودشون رو با موفقیت بالای ۹۰ درصد انجام بدن اجازه صحبت در مورد سایر اصناف دامپزشکی رو دارن. متاسفانه در جامعه کلینیکی ما بیسوادی موج میزنه.پیروز باشید