اولویت برخورد با دوره‌های عمومی یا دوره‌های تخصصی؟ - دکتر احمدرضا محمدنیا

چالش‌های آموزش دامپزشکی

اولویت برخورد با دوره‌های عمومی یا دوره‌های تخصصی؟

دکتر احمدرضا محمدنیا

رئیس انجمن جراحی دامپزشکی ایران

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد

در رسانه ها و جمعیت های فعال دامپزشکی این روزها به فراوانی صحبت از ظرفیت واحدهای آموزشی دامپزشکی و عدم نیاز به دانش آموخته های دامپزشکی می شود. خوشبختانه حرکات روشنگرانه مختلف منجر به شناسایی هر چه دقیق تر این مشکل شده است، به گونه ای که برخی از واحدهای آموزشی به شکل جدی مورد تهدید قرار گرفته اند و به پذیرش دانشجو در مقطع دکتری عمومی در این دانشگاه ها حساسیت های فراوانی نشان داده شده است که جای امیدواری دارد.

همیشه این پرسش به ذهن متبادر می گردد که آیا چنین رخدادی که امروز منجر به تشکیل شاید بیش از 23 دانشکده دامپزشکی در گوشه و کنار کشور شده است، در آینده نزدیک منجر به تشکیل همین تعداد دوره های تکمیلی نخواهد شد؟ آموزش تخصصی در ایران برای تکمیل کادر دانشگاه های کشور شکل گرفت و بیشتر برنامه ریزی ها بر این منظور صورت گرفت و به حق باید گفت که در مقاطعی از زمان به شکلی بسیار کارآمد عمل کرد ولی با گذشت زمان و تکمیل کادر دانشگاه ها، این آموزش تخصصی تنها متخصصین کم کاری را ایجاد کرد که شاید بهترین گزینه برایشان راه اندازی دانشگاهی دیگر بود و متاسفانه این مهم اتفاق افتاد.

شاید در نگرش توسعه غیر منطقی آموزش دکتری عمومی و راه اندازی دانشکده های دامپزشکی بسیار منطقی تر باشد که به توسعه غیر منطقی دوره های آموزش تکمیلی که برای هر دانشگاه و واحد آموزشی از افتخارات محسوب می گردد، نگاه شود؛ مثلا در رشته جراحی دامپزشکی آیا ارزیابی از این که این شاخه از علوم چقدر نیاز به تخصص در گوشه و کنار کشور دارد، شده است؟

هر متخصص امکانات تخصصی بسیار بالایی نیاز دارد و بکارگیری این حجم عظیم از سرمایه های کشور که به گفته برخی از دست اندرکاران معادل سرمایه گذاری های کلان آموزشی و آکادمی ها می باشد، چه دستاورد کلانی برای کشور دارد؟ این مشکل شاید به کمترین شکل در بخش جراحی جلوه می نماید. سایر بخش های تخصصی در کشرور چه میزان از دانش تخصصی بهره می گیرند؟

واقعاً نام بردن از هر بخش اطاله کلام ایجاد کرده و فقط خواستم در این کوتاه توجه بسیاری از دست اندرکاران را به آن جلب نمایم. مطالعه بسیار ساده در بسیاری از بخش های تخصصی کشور نشان می دهد که جدا از اشتغال در واحدهای دولتی و نیمه دولتی، تقریباً هیچ دانش آموخته ای در بسیاری از رشته های تخصصی به شکل اختصاصی در رشته تخصصی خود مشغول به کار نیست. با این اوصاف چرا باید این کار بسیار طاقت فرسا، وقت گیر، پرخرج و پرزحمت به این شکل ادامه یابد و آیا سازمان هایی که در برخورد با دوره های عمومی دامپزشکی از هیچ کوششی دریغ نمی کنند، در برخورد، ارزیابی و نیازسنجی دوره های تخصصی نیز همین قدر فعال هستند؟ آیا وقت آن نرسیده که برای دوره های تخصصی در ایران شاخص سازی گردد؟ جدا از این که کدام دانشگاه امکان تربیت دانشجو در دوره تخصصی را دارد، به این نکته توجه شود که اصولاً ما در کشرور به چه تعداد متخصص در هر زمینه ای نیاز داریم؟ مثلا هر شهر به چه تعداد متخصص نیاز دارد؟