گفتگوی این هفته روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی را به حوزه بهداشت و بیماری های طیور اختصاص دادیم.
به گزارش حکیم مهر، آنچه می خوانید ماحصل گفتگوی «دکتر علیرضا شهرام شرقی» رییس اداره بهداشت و مدیریت بیماری های طیور این مجموعه با روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی است.
آقای دکتر، لطفا محورهای عملیاتی آن اداره را طی اجرای برنامه ششم توسعه عنوان نمایید.
تامین و حفظ سلامت جمعیت طیور صنعتی استان شامل فارمهای مادر گوشتی و تخمگذار بعنوان تامین کننده جوجه های مورد نیاز واحد های پرورشی تخمگذار و گوشتی، واحدهای پرورش پولت تخمگذار و مرغداری های تخمگذار، واحد های پرورش مرغ گوشتی و همچنین فارم های مادر و پرورشی بوقلمون و فارم های مولد و پروار بندی شترمرغ از وظایف ذاتی این اداره بوده و همچون سنوات گذشته وبا تلاش بیشتر و مستمر بدون وقفه در حال اجرا میباشد. در این راستا تدوین واجرای دستور العمل های که تامین کننده شرایط زیستی سالم (بیوسکیوریتی) با در نظر گرفتن جغرافیای استان و اطمینان از سلامت کلیه طیور و پرندگان در هنگام ورود و خروج از استان از اولین گام های عملیاتی محسوب می شود. وشرح وظایف این اداره بصورت مشروح به شرح ذیل می باشد:
1 .اجرای سیاست ها و برنامه های راهبردی مبارزه با هریك از بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم و نظارت و پیگیری اجرای آنها توسط شبکه های تابعه
2. اجرای سیاست ها و برنامه های راهبردی سیستم مراقبت از هر یك از بیماریهای واگیر دار طیور، زنبورعسل و كرم ابریشم و نظارت و پیگیری اجرای آن در شهرستان های تابعه
3. اجرای، سیاست ها و برنامه های بلند مدت، میان مدت و كوتاه مدت مبارزه با بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم و نظارت و پیگیری برای اجرای آنها توسط شبکه های تابعه
4. مطالعه و بررسی برای شناسایی علل و عوامل دخیل در بروز و انتشار بیماریهای واگیردار طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم و آنالیز خطر بیماریها و نظارت و اقدام برای مقابله با آنها
6. مطالعه، جمع آوری و تحلیل اپیدمیولوژیك در خصوص موارد وقوع بیماریهای طیور، زنبورعسل و كرم ابریشم و ارائه راهكارهای اجرایی لازم
7. بررسی، ارزیابی و تحلیل علمی عملكرد برنامه های اجرایی مبارزه با بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم شهرستانهای تابعه و ارائه راهكارهای مناسب برای توسعه و اصلاح فرآیندها
8. مطالعه و اعلام تحقیقات كاربردی مورد نیاز برای بهبود برنامه های مبارزه با بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم و مشاركت و همكاری در اجرای آنها
9. مطالعه، ارزیابی و تحلیل علمی عملكرد سیستم مراقبت بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم و ارائه راهكارهای مناسب برای اصلاح فرآیندها و افزایش توان با استفاده از آخرین یافته های علمی و فن آوری
11. جمع بندی، بررسی و تحلیل علمی گزارش عملكرد برنامه ها، طرح ها و پروژه های مبارزه با بیماریهای طیور، زنبورعسل و كرم ابریشم
13. بررسی و پیش بینی تجهیزات، لوازم ، امكانات و نیروی انسانی دارو و مواد بیولوژیك مورد نیاز برای اجرای برنامه ها، طرح ها، پروژه های بررسی، مبارزه و مراقبت بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم
14. مطالعه، بررسی و جمع آوری داده ها و تحلیل علمی و همكاری در انجام آزمایشات فارمی و ارائه گزارش در خصوص كیفیت دارو، سموم و مواد بیولوژیك
15. جمع آوری و تنظیم گزارش میزان بروز و شیوع بیماریهای واگیردار طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم جهت ارائه به سازمان دامپزشکی کشور
16. تنظیم، تدوین و ارائه بولتن گزارش بیماریهای طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم استان جهت ارائه به سازمان دامپزشکی کشور
17. مطالعه، بررسی و جمع آوری اطلاعات در خصوص وضعیت بیماریهای واگیردار پرندگان وحشی و آزاد پرواز و خانگی به ویژه در خصوص مخازن و حاملین عوامل بیماریزا
18. مطالعه و بررسی وضعیت آلودگی تالاب ها و مراكز تجمع پرندگان وحشی و آزاد پرواز به عوامل بیماریزا
19. مطالعه و بررسی و مشاركت برای ساماندهی مراكز عرضه پروندگان خانگی
20. مطالعه و مشاركت و نظارت و پیگیری برای افزایش سطح و پوشش بیمه طیور، زنبور عسل و كرم ابریشم
21. مشاركت و همكاری با اشخاص حقیقی و حقوقی (به ویژه اتحادیه ها و تعاونیهای مرغداران، زنبور داران و نوغان داران) در راستای اصلاح و توسعه بهداشتی سیستم پرورش طیور، زنبورعسل و كرم ابریشم
22. همكاری در برگزاری همایش های علمی مرتبط با این اداره در سطح استان
برنامه های کاری شما برای سال 1397 چیست؟
استان خراسان رضوی با داشتن .16 واحد مرغ مادر گوشتی، 5 .مرغ مادر تخمگذار ، .1753 مزرعه پرورش مرغ گوشتی 263 واحد مرغ تخمگذار 73 واحد پروش پولت و 1 واحد اجداد گوشتی و تولید بیش از 40 میلیون جوجه گوشتی و 2 میلیون جوجه تخمگذار در استان دارای رتبه سوم کشوری در تولید تخم مرغ و رتبه چهارم در تولید گوشت جایگاه خاصی در کشور دارد. لذا کنترل نظارتی در عملیات بهداشتی تخلیه واحدهای مذکور در پایان دوره و آماده سازی مجدد انها قبل از شروع دوره جدید و حفظ سلامت آنها در دوره پرورش و تولید و حمل بهداشتی کلیه محموله های مرتبط از امور روزمره اداره بهداشت و کنترل بیماری های طیور اداره کل دامپزشکی می باشد.
ثبت تمامی مراحل اجرای کار واحد های پرورشی در سیستم پایش GIS طیور و بروز بودن آمار و عملیات انجام شده برای هر واحد و بررسی موارد گزارش شده بیماری و مراجعه به واحد های بیمار و بازرسی و نمونه برداری و ارسال به آزمایشگاه و تفسیر نتایج آنه به همراه ثبت در سیستم و همچنین اجرای عملیات بهداشتی و کنترلی مورد نیاز برای آنها در جهت جلوگیری از شیوع بیماری ها روزانه در حال اجرا می باشد.
نظارت بر انجام عملیات واکسیناسیون توسط بخش خصوصی و کلنیک های دامپزشکی فعال در حوزه طیور نیز از امور روزانه این اداره می باشد.
عناوین مهم ترین دستاوردهای آن اداره را طی اجرای برنامه پنجم توسعه ذکر نمایید.
با توجه به رخداد های کانون آنفلوانزا در سال 95 و 96 در استان به جهت پایش دقیقتر بیماری به منظور کنترل و پیشگیری از وقوع بیماری تعداد موارد بازدید از مرغداری های استان رشد 16درصدی داشته است؛ به همین منظور تعداد نمونه برداری ها و آزمایشات انجام شده به طبع تعداد بازدید بیشتر رشد 12 تا 14 درصدی داشته است.
علی رغم افزایش رشد 8 درصدی میزان جوجه ریزی در سال 96 نسبت به سال قبل خوشبختانه وقوع کانون بیماری ها در سال 96 بیمزان 63 در کل بیماریها و 70 در صد در کانونهای آنفلوانزا کاهش داشته است. تعداد طیور معدومی ناشی از بیماری آنفلوانزای فوق حاد نیز در سال قبل 92 در صد کاهش رشد داشته که به دنبال آن مبلغ پرداخت غرامت از منابع دولتی کاهش رشد 98 درصدی نسبت به سال قبل داشته است. بدلیل افزایش مراقبت ها، تداوم آموزش مرغداران و اصلاح ساختار مرغداریها در سال جاری تا کنون از بروز بیماری و خسارت ناشی از معدومی طیور استان که نقش زیادی در تولید گوشت مرغ وتخم مرغ کشور دارد، ممانعت بعمل آمده است.
آخرین وضعیت بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان را در استان شرح دهید.
در پی رخداد بیماری آنفلوانزای فوق حاد در سال 95 و 96 در کشور و لزوم توجه ویزه به تصحیح ساختارهای مرغداری ها، ممیزی مرغداری ها در سال 97 در دستور کار بوده و در حال اجرا می باشد. ارتقای ساختاری مورد نیاز اقدامات بهداشتی برای تامین سلامت پرندگان داخل مرغداری ها با افزایش توان ساختاری مرغداری ها در رعایت موازین بیوسکیوریتی از ضرورت های مورد نیاز در کنترل بیماریها بویزه آنفلوانزای فوق حاد می باشد.
شرایط فعلی آنفلوانزای فوق حاد استان علی رغم درگیری 13 استان از ابتدای سال جاری و رخدادهای جدید در این استانها، خوشبختانه ازابتدای سال تاکنون کانون بیماری آنفلوانزای فوق حاد در استان نداشته ایم و فعالانه با پایش و مراقبت فعال وغیر فعال در سطح مزارع پرورش طیور صنعتی و سنتی وضعیت بیماری در سطح استان رصد می شود.
در اجرای برنامه های یاد شده، مهم ترین محدودیت ها کدام ها بودند؟
- اختصاص اعتبارات لازم در خصوص کنترل و پیشگیری از بیماریها در صنعت طیور بصورت اوراق اسناد خزانه، مشکلات زیادی در پیشبرد اهداف این اداره در تهیه مواد و تجهیزات مورد نیاز داشته است.
- عدم همکاری کامل بین بخشی و فرا بخشی در اجرای به موقع و کامل امور
- عدم استقبال مرغداران جهت بیمه نمودن طیور خود به دلیل محدودیت های صندوق بیمه در پرداخت غرامت و سیاست های جدید صندوق در خصوص افزایش حق بیمه و...
- محدودیت پرسنلی در مجموعه سازمانی و استانی به ویژه نیاز به نیروهای فنی در مواقع بروز بحران
- فعالیت واحدهای غیر مجاز طیور در سطح استان
مهم ترین توصیه های شما به طور خلاصه برای دامپزشکان و فعالان صنعت طیور استان چیست؟
- گزارش فوری کاهش مصرف آب و دان و بروز تلفات غیر متعارف در سطح واحد های پرورشی طیور در حداقل زمان به شبکه های دامپزشکی به منظور پایش و کنترل بیماری در سطح منطقه
- توجه اکید به رعایت اقدامات بهداشتی قرنطینه ای در سطح فارم های تحت مدیریت دامپزشکان کلینیسین و مسئولین مراکز مایه کوبی و بهداشتی
- ارتباط مستمر آموزشی و ترویجی دامپزشکان فعال در حوزه طیور با مرغداران و پرسنل فارم های تحت پوشش
- مشارکت اتحادیه های مربوطه در برگزاری کلاس آموزشی برای اعضاء و همکاری و تعامل بیشتر از قبل با دامپزشکی استان به منظور اجرای بهینه دستورالعمل های بهداشتی و خصوصا شناسایی و ساماندهی مزارع غیر مجاز
با سپاس از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.