دانستنی‎های گوشت شتر

حکیم مهر - این روزها وقتی برای خرید گوشت قرمز به برخی قصابی‌ها یا مغازه‌های عرضه مواد پروتئینی مراجعه می‌کنیم در میان انواع گوشت گاو، گوساله و گوسفند با گوشت شتر مواجه می‌شویم. این گوشت از نظر قیمت با گوشت گاو تفاوت چندانی ندارد و از لحاظ شکل ظاهری شبیه گوشت گوسفند و گاو است. امروزه بسیاری از شهرنشینان به علت عادت نداشتن به مصرف گوشت شتر از خوردن آن اجتناب می‌کنند. برخی خانم‌های خانه‌دار هم بر این باورند که این گوشت سفت و دیرپز بوده و ارزش غذایی ندارد. حال پرسش اینجاست، ارزش غذایی گوشت شتر چه میزان است؟
ویژگی‌های گوشت شتر

گوشت شتر منبع بسیار خوبی از مواد مغذی است و از جهت ترکیبات شیمیایی با گوشت سایر دام‌های اهلی مقداری تفاوت دارد. این گوشت در مقایسه با گوشت گاو از میزان پروتئین و چربی کمتری برخوردار است و در مقایسه با سایر گوشت‌های دیگر حاوی سدیم بیشتر و پتاسیم کمتری است. مقدار ویتامین B کمپلکس و برخی عناصر معدنی نظیر فسفر و کلسیم آن بسیار زیاد است. اما باید افزود که نسبت آهن و روی آن کمتر از گوشت سایر دام‌های اهلی است و نسبت کلسیم این گوشت در عضلات ران آن زیادتر است. ویتامین‌های گروه B این گوشت در تقویت اعصاب تاثیر زیادی دارد و روی آن در تقویت قوای جنسی و جلوگیری از اختلالات در رشد جنین کارآمد است. کالری بسیار بالای گوشت شتر قوای بدنی و استقامت را زیاد می‌کند و توصیه می‌شود که بانوان باردار و شیرده، دانش‌آموزان، ورزشکاران و افراد کهنسال از خوردن آن غافل نشوند.

ویژگی اصلی و متمایزکننده گوشت شتر در مقایسه با دیگر گوشت‌ها، فقدان مواد هورمونی و آنتی‌بیوتیک در آن است چرا که این حیوان در طبیعت آزاد و به دور از پرورش دامی رشد می‌کند. همچنین وجود مواد طعم‌دهنده و معطر در گوشت این حیوان موجب تحریک و ترشح غدد بزاقی و شیره معده شده و در نتیجه قدرت جذب را افزایش می‌دهد.

معمولا از قلم و کوهان شتر در درمان درد پا و کمر و دردهای روماتیسمی استفاده می‌شود.

از گوشت شتر به همراه کوهان آن که چربی خالص بوده و تقریبا 82 درصد از وزن کل چربی بدن شتر را تشکیل می‌دهد در تهیه انواع خورش، آبگوشت و خوراک استفاده می‌شود. دل، جگر، قلوه، مغز، زبان و دیگر احشای این حیوان نیز از نظر ارزش تغذیه‌ای تقریبا مانند دیگر دام‌های اهلی است.

توصیه‌ها

گوشت شترهای کم‌سن و سال که بین یک تا 3 ساله هستند از جهت مزه، طعم و نرمی شبیه گوشت گوساله است، اما دلایلی که باعث شده مردم گمان کنند این گوشت دیرپز است، استفاده از گوشت شتر پیر است. هر چه عمر شتر بالا برود پیوند بین بافت‌های گوشت آن افزایش یافته و حرارت پخت دیرتر بر آن تاثیر می‌گذارد. در ضمن گوشت شتر پیر برای سرخ کردن هم مناسب نیست چرا که میزان کلاژن آن زیاد و حین سرخ کردن ناپز می‌ماند.

کوهان شتر چربی خالص است. زیاده‌روی در مصرف آن برای تمام افراد خصوصا افراد با چربی خون بالا بسیار مضر است.

گوشت شتر در اکثر نقاط به صورت فله‌ای عرضه می‌شود، بنابراین هنگام تهیه آن دقت کنید که ظاهر گوشت لزج، چسبنده و مترشح نباشد و عضلات سفت و قوام طبیعی داشته باشند.

هر نوع بوی غیرطبیعی و نامطبوع مانند ترشیدگی، تعفن و کپک‌زدگی علامت فساد گوشت است. خشک و چروکیده بودن از علایم نگهداری گوشت در شرایط نامناسب و غیربهداشتی است. این گوشت با دیگر فرآورده‌های آن (دل، جگر، قلوه و ...) باید حتما در داخل یخچال‌های ویترین‌دار نگهداری شود.