تزریق اسید به سگ‌های بدون سرپرست محل مناقشه شده و این روزها واکنش‌های زیادی داشته است، هرچند که شهرداری تهران پیگیری موضوع را در دستور کار قرار داده و واکنش‌ها به شورای شهر، محیط زیست و حتی پلیس رسیده است اما سوال اینجاست، بهترین راه برای کنترل سگ‌های خیابانی چیست؟
به گزارش حکیم مهر به نقل از خبر آنلاین، چند روز قبل
ویدیویی از تزریق اسید توسط پیمانکاران شهرداری به سگ‌های بی سرپرست منتشر شد که
واکنش‌های بسیاری را برانگیخت؛ شدت واکنش‌ها تا جایی رسید که عده زیادی از مردم و
حامیان حقوق حیوانات در مقابل شهرداری تجمع کردند و تعدادی از آنها دستگیر
شدند. شهرداری تهران در واکنش به این ویدیو مدعی شد که این اتفاق متعلق به
سال ۹۶ است.
اما کمی بعدتر دو عضو شورای شهر، صحت این ویدیو را تایید کردند. فرقی نمی‌کند،
ویدیو در هر سالی که ضبط شده باشد، درد و رنج حیوانات در آن حقیقی است و باعث
می‌شود هر بیننده‌ای از خود بپرسد چرا آمپول اسید؟ آیا راه بهتری برای سر و سامان
دادن به وضعیت حیوانات بی سرپرست نیست؟
گفته می‌شود که به طورکلی در دنیا، برخورد با حیوانات بی‌خانمان
با شیوه قرنطینه حیوانات بیمار و عقیم سازی انجام می‌شود و سگ‌هایی که تشخیص داده
شود ناقل بیماری هستند، با روش‌هایی که به آن «مرگ با ترحم» می‌گویند، به
عمرشان پایان داده می‌شود، زیرا اگر سگی ناقل بیماری باشد و در محیط حضور
یابد، باعث خسارت و مرگ انسانی می‌شود. البته در اجرای این روش‌ها کم و کاستی‌هایی
وجود دارد که باعث به وجود آمدن اعتراضاتی می‌شود.
تعداد شلترهای (پناهگاه‌ها) حمایت و نگهداری از حیوانات
هم در کشور کم نیست. این مراکز که از حیوانات بی‌پناه و بیمار نگهداری می‌کنند،
اغلب با بودجه شخصی یا با حمایت مردم خیر اداره می‌شوند. این مراکز سعی می‌کنند
فعالیت خود را بر جمع آوری حیوانات ولگرد که ممکن است برای بهداشت عمومی خطر داشته
باشند، عقیم کردن آنها و کمک‌های حمایتی و دامپزشکی متمرکز کنند. اما چیزی که
واضح است، محدودیت توانای و ظرفیت این شلترها برای حمایت از حیوانات خیابانی
است.
سگ‌های خیابانی، اغلب سگ‌های خانگی رها شده هستند
خیلی‌ها ازدیاد حیوانات خیابانی را به وجود پسماندها در سطح
شهر نسبت می‌دهند اما مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهری شهرداری تهران اعتقاد
دیگری دارد و می‌گوید:سگ‌ها از پسماند به وجود نمی‌آیند، بلکه رشد تعداد جمعیت
حیوانات شهری دلایل دیگری دارد، این حیوانات اغلب سگ‌های خانگی هستند که رها می‌شوند
و تعدادشان به بحث پسماند ربطی ندارد.
هلند موفق شده است عنوان اولین کشوری که حتی یک سگ بی‌خانمان
در خیابان‌هایش ندارد، کسب کند. برای مدتی طولانی هلند آمار بیشترین
تعداد سگ خیابانی در اروپا را داشت. تعداد زیادی سگ بی‌سرپرست و رها شده در خیابان‌های
هلند وجود داشت؛ صاحبانشان به دلایل مختلفی از جمله اینکه دیگر دوست داشتنی و کوچک
نبودند یا نژاد خالصی نداشتند یا به دلیل پایان فصل شکار، آنها را در خیابان رها
می‌کردند.
«صدرالدین علیپور» در رابطه با برخورد شهرداری با حیوانات بی‌سرپرست
ادامه می‌دهد: در شهرداری از این ماموریت‌های همراه با تعارض زیاد داریم،
یعنی تعداد زیادی از مردم مدعی هستند که این سگ‌ها رها شده‌اند و شهروندان را اذیت
می‌کنند و تعداد دیگری معتقدند نباید هیچ آزاری به آنها رساند. می‌دانید بیماری
هاری اگر به انسان انتقال یابد، ممکن است منجر به مرگ افراد شود، گرچه باید این
حیوانات نیز ساماندهی بشوند.
در سایر کشورها با حیوانات بی‌سرپرست چه می‌کنند؟
متاسفانه در بسیاری از کشورها سازوکارهای مشابهی در برخورد
با حیوانات بی‌خانمان وجود دارد. در آمریکا، دولت استفاده از "تله‌های سیانوری" بر کشتن حیوانات آسیب‌رسان
به مزارع چون روباه، سگ‌های وحشی، کایوتی و نظیر آنها را مجاز دانسته است. این
وسیله که پس از جذب حیوانات به طعمه سم سیانور به داخل دهان آنها اسپری می‌کند با
مخالفت‌های فراوان فعالان محیط زیست و حقوق حیوانات روبروست.
این تله‌های سیانوری به ام-۴۴ شهرت دارند و از دهه ۶۰ میلادی که به بازار وارد شده
اند، حیوانات بی‌آزار دیگری را که هدف اصلی خود نبوده اند از پا درآورده اند. حتی
در مواردی باعث آسیب به انسان‌ها شده اند.
کشتن سگ‌های بی‌خانمان در اتاق‌های گاز از دیگر اعمال
ظالمانه‌ای است که با وجود مخالفت‌های بسیار هنوز در ۹ ایالت آمریکا مورد استفاده
است. طی این روش که بسیار دردناک است، حیوانات را در جعبه‌های بدون منفذ قرار می‌دهند
و به درون جعبه گاز تزریق می‌کنند. اگر چند حیوان را با هم داخل جعبه بگذارند به
احتمال زیاد به خاطر ترس و استرس ایجاد شده از محیط، حیوانات در لحظات آخر
زندگیشان با هم درگیر خواهند شد و به یکدیگر آسیب می‌زنند. و اگر در باکس‌های
جداگانه گذاشته بشوند، آنها در حالی می‌میرند که برای پیدا کردن هوا و نفس کشیدن
در حال جستجو کردن در درون جعبه هستند؛ گفته می‌شود دلیل این عمل محدودیت ظرفیت
مراکز نگهداری از حیوانات است که مورد انتقاد شدید فعالان حقوق حیوانات در
آمریکاست.
کشتن سگ‌های بی‌خانمان در اتاق‌های گاز از دیگر اعمال
ظالمانه‌ای است که با وجود مخالفت‌های بسیار هنوز در ۹ ایالت آمریکا مورد استفاده
است. طی این روش که بسیار دردناک است، حیوانات را در جعبه‌های بدون منفذ قرار می‌دهند
و به درون جعبه گاز تزریق می‌کنند.
در بلژیک هم، با توجه به اینکه سگ‌های خیابانی، اکثرا سگ‌هایی
هستند که توسط صاحبانشان در شهر رها شده اند، این کشور قانون جدیدی را برای کنترل
جمعیت بیش از دو میلیون گربه خیابانی و خانگی تصویب کرده است. بر اساس این قانون
صاحبان گربه‌ها باید حیوانات خود را عقیم کنند. در کشوری که در سالهای ۱۸۰۰ از گربه‌ها برای نامه رسانی و
حتی آزمایشات عجیب استفاده می‌کردند، اکنون در سال نزدیک به ۳۰ هزار گربه در خیابان رها می‌شوند.
نیمی از این گربه‌های رها شده نیز به دلیل پر شدن ظرفیت پناهگاه‌ها در خیابان جان
خود را از دست می‌دهند.
دولت بلژیک برای کم کردن فشار بر روی پناهگاه هایی که ظرفیت
پذیرش گربه‌های بیشتری را ندارند، عقیم کردن گربه های تازه متولد شده پیش از ۶ ماهگی را الزامی کرده است.
هلند، کشوری بدون حتی یک سگ خیابانی
در این بین، هلند موفق شده است عنوان اولین کشوری که حتی یک
سگ بی‌خانمان در خیابان‌هایش ندارد، کسب کند. برای مدتی طولانی، هلند آمار
بیشترین تعداد سگ خیابانی در اروپا را داشت. تعداد زیادی سگ بی‌سرپرست و رها شده
در خیابان‌های هلند وجود داشت؛ صاحبانشان به دلایل مختلفی از جمله اینکه دیگر دوست
داشتنی و کوچک نبودند یا نژاد خالصی نداشتند یا به دلیل پایان فصل شکار، آنها را
در خیابان رها می‌کردند.
در نهایت دولت هلند تصمیم گرفت تا راه حل قطعی برای این مشکل
پیدا کند. دولت هزینه عقیم کردن سگ‌ها را به طور رایگان برعهده گرفت و اقدامات
حقوقی این عمل را با نتایج عالی اجرا کرد و اکنون هیچ سگ ولگردی در این کشور
وجود ندارد.
هلند با به کارگیری این راهکارها باعث شد تا مردم مسئولیت
نگهداری از یک حیوان را متوجه شوند و تبدیل به تنها کشور بدون هیچ سگ بی‌خانمانی
شد:
برای کسانی که با حیوانات بدرفتاری می‌کنند یا حیوانات خانگی
خود را در خیابان رها می‌کنند، مجازات زندان در نظر گرفت.
برای به سرپرستی گرفتن سگ‌هایی با نژاد خاص و اصیل، مالیات
سنگین وضع کرد: به این ترتیب ، کسانی که می‌خواهند در خانه خود سگ داشته باشند ،
تشویق می‌شدند یکی از حیوانات زیادی را که در پناهگاه ها زندگی می‌کنند، بپذیرند و
با این اقدام برای محدود کردن پرورش سگ، تبدیل به تجارت شدن زندگی موجودات زنده،
کمرنگ‌تر شد.
تامین بودجه گسترده برای عقیم سازی رایگان حیوانات اهلی و
خانگی
تشکیل بخش ویژه در پلیس برای مقابله و برخورد با بدرفتاری و
رها کردن حیوانات: به این ترتیب که این کشور جدی‌ترین قوانین حمایت از حیوانات را
در اروپا به تصویب رساند. که جریمه سرپیچی از آن ممکن است تا ۱۶۰۰۰ یورو جریمه نقدی و یا ۳ سال حبس برسد.
البته باید به خاطر داشت که هلند کشور کوچکی با ۱۷ میلیون نفر جمعیت، با شرایط
اقتصادی خوب، کیفیت بالای زندگی و سیاست های پیشرفته از نظر آزادی های فردی و
مسائل زیست محیطی است و شاید در کشور ما هنوز مسائلی با اولویت بالاتری وجود داشته
باشند اما به هر حال حق زندگی راحت برای بقیه مخلوقات قابل چشم پوشی نیست.
از نظر علمی راه کنترل جمعیت هیچ گونه‌ای عقیم کردن نیست.