با همکاری سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت، میزان مرگ و میر تب کریمه کنگو در کشور از ۵۰ درصد به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافت

حکیم مهر: معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور در خصوص بیماری تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو ضمن تشریح دستاوردهای حاصل اقدامات مشترک سازمان دامپزشکی کشور و وزارت بهداشت در کنترل این بیماری، نکاتی را جهت اطلاع قصابان، دامداران و كارگران كشتارگاهها و همچنین شهروندان مصرف‌کننده گوشت قرمز مطرح کرد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور، «دکتر کریم امیری»، معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی این سازمان، یکشنبه با بیان اینکه اين بيماري از سال 1970 ميلادي برابر با سال 1349 خورشیدی در ايران مورد شناسائي قرار گرفته و تاکنون در بیشتر استان‌هاي كشور موارد قطعي انساني  تب كريمه - كنگو گزارش شده است، گفت: بيشترين موارد در استان سيستان و بلوچستان است، اما ميزان مرگ و مير در بين مبتلايان متغير بوده و از نظر افراد در معرض خطر نيز قصابان، دامداران و كارگران كشتارگاهها بطور معناداري بيشترين موارد بيماري را بخود اختصاص داده اند و افراد غير ايراني مقيم ايران نیز درصد بالایی از بيماران را بخود اختصاص داده اند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.

وی افزود: طي سال گذشته تعداد مبتلايان انساني 158 مورد بوده که 8 مورد آن منجر به مرگ شده است و در سال جاري تاکنون 96 مورد گزارش بيماري وجود داشته که 10 مورد آن فوت نموده و از این تعداد 8 مورد در استان سیستان و بلوچستان بوده است.

امیری با بیان اینکه این بیماری در 31 کشور از جمله کشور ایران بومی بوده و متاسفانه تمامی کشورهای همسایه به ویروس این بیماری آلوده هستند، تصریح کرد: از این 31 کشور سالانه بین 10 هزار تا 15 هزار مورد بیمار مبتلا به تب کریمه – کنگو به سازمان جهانی بهداشت گزارش می‌شود که از این تعداد بین 50 تا 150 مورد در سال شامل گزارش‌های کشور ما بوده است.

این مقام مسئول در سازمان دامپزشکی کشور در ادامه با توجه ماهیت ویروس عامل بیماری که بومی کشور است، مداخله دامپزشکی در کنترل کانون‌های دامی در به حداقل رساندن تعداد مبتلایان انسانی را بسیار موثر دانست و افزود: همچنین با توجه به میزان کشندگی زیاد بیماری با اقدامات به موقع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، میزان مرگ و میر از 50 درصد به کمتر از 10 درصد در سال‌های اخیر کاهش داشته است.

معاون بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به اینکه اين بيماري يکي از بيماري‌هاي خطرناک و با درصد کشندگي بالا در انسان است و علاوه بر انتقال مستقيم از انسان به انسان، معمولاً توسط کنه‌ها ويروس عامل بيماري قابل انتقال به انسان و دام است، تصریح کرد: مخزن ويروس در طبيعت اصولاً کنه‌ها هستند و گاو، گوسفند، بز و خرگوش نيز به عنوان مخزن مطرح هستند.

وی در مورد شیوه انتقال بیماری نیز اضافه کرد: اين ويروس از طريق تماس مستقيم با خون يا ترشحات فرد بيمار و لاشه حيوان آلوده (انتقال به قصاب‌ها و سلاخ‌ها) به فرد سالم انتقال مي‌يابد. بيماري بيشتر در مناطق صحرايي آفريقا، اروپاي شرقي، خاورميانه عراق، هند، افغانستان، پاکستان، ايران و غرب چين گزارش شده است و بيشتر در بين کارکنان بيمارستان‌ها و اشخاصي که با دام سر و کار دارند مشاهده مي‌گردد. بيماري در فصول گرم سال از اواخر فروردين تا اواخر شهريور (زمان رشد و تکثير کنه‌ها) بيشتر شايع است.

امیری در ادامه افزود: بيماري در حيوانات اهلي هيچ گونه علائم مشخصي ندارد و خطر انتقال بيماري در انسان طي ذبح حيوان آلوده يا يک دوره کوتاه پس از ذبح حيوان آلوده وجود دارد (به دنبال تماس با پوست يا لاشه حيوان).

همچنين تماس با خون و بافت بيماران بخصوص در مرحله خونريزي يا انجام هرگونه اعمالي که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آنها گردد باعث انتقال بيماري مي‌شود.

معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور عامل اين بيماري را ويروس عنوان کرد و خاطرنشان کرد: از آنجا که مقاومت اين ويروس در برابر حرارت کم است و در دماي ۵۶ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ دقيقه از بين مي‌رود، بنابراين پختن گوشت يا پاستوريزه کردن شيرخام باعث از بين رفتن ويروس مي‌شود. به گفته امیری، اين ويروس به محيط‌هاي اسيدي حساس بوده و سريع از بين مي‌رود.

وی تصریح کرد: به دلیل اینکه در کشتارگاه‌هاي صنعتي لاشه دام به مدت حداقل ۲۴ ساعت در دماي 2 تا 8 درجه سانتي‌گراد نگهداري مي‌شود و پس از اين مدت لاشه حالت اسيدي پيدا مي‌کند، بنابراین امکان زنده ماندن ويروس در لاشه غير ممکن می‌شود.

تشریح اقدامات سازمان دامپزشکي در راستاي کاهش خطر ابتلاي انساني

این مقام مسئول در سازمان دامپزشکی کشور با توجه به ماهيت شرح داده شده در خصوص اين بيماري، اقدامات  سازمان دامپزشکي را در راستاي کاهش خطر ابتلاي انساني بشرح ذيل برشمرد .

1- ساماندهي کشتارگاههاي دام از طريق احداث و راه اندازي کشتارگاه‌هاي صنعتي و به موازات آن جلوگيري از فعاليت کشتارگاه‌هاي سنتي

2- تاکيد بر راه اندازي سالن پيش سرد در کشتارگاه‌هاي دامي

3- بازرسي مداوم لاشه دامهاي کشتار شده در کشتارگاههاي مجاز همراه با بازرسي قبل از کشتار دام

4- توصيه و اطلاع‌رساني به مردم در خصوص عدم خريد گوشت‌هاي بازرسي نشده فاقد مهر دامپزشکي 

5- سمپاشي منازل و اصطبل‌هاي روستايي در کانونهاي بيماري جهت حذف ناقلين بيماري (کنه هاي آلوده)

6- آموزش و ترويج در روستانهاي واقع در مناطق پرخطر و کانون‌هاي مشکوک بيماري  و همچنين آموزش  کارکنان کشتارگاه ها در خصوص رعايت موازين بهداشتي و ايمني زيستي در هنگام کار

7- با توجه به اینکه واکسن علیه این بیماری در انسان هنوز مطرح نشده است و در دام نیز بصورت تجربی واکسیناسیون در حال مطالعه است، در شرایط فعلی امکان مایه‌کوبی علیه این بیماری در دام وجود ندارد.