ضعف شدید اطلاع‎رسانی سازمان دامپزشکی و بازار داغ شایعات درباره آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان / پاسخ عجیب مدیرکل دامپزشکی قم درباره شیوع این بیماری

حکیم مهر - در حالی که سازمان دامپزشکی کشور به عنوان متولی اصلی بهداشت پرندگان در قبال معدوم شدن تعداد قابل توجهی از طیور در کشورمان در سکوت کامل به سر برده و از ضعف شدیدی در اطلاع رسانی رنج می برد ، بازار شایعات درباره آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان داغ است!

این شایعات آنقدر با عدم شفافیت برخی مسئولین همراه شده که حتی مدیرکل دامپزشکی استان قم نیز اظهار نظر درباره آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان را امری محرمانه و صرفاً در اختیار سازمان دامپزشکی می داند و البته سازمان دامپزشکی هم که در این خصوص اطلاع رسانی لازم انجام نمی دهد!

خبرگزاری مهر در همین زمینه در گزارشی مفصل نوشت :

آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در مرغداری‌ های قم رو به افزایش است که این مسئله موجب افزایش قیمت تخم مرغ در کشور شده ولی مسئولان قم همچنان از سخن گفتن در خصوص این موضوع امتناع می‌کنند.
به گزارش خبرنگار مهر در قم، واحدهای مرغداری استان قم چند هفته‌ای است که درگیر آنفلوانزای فوق حاد پرندگان شده اند اما مسئولین قم حاضر به هیچگونه اطلاع رسانی شفاف دراین زمینه برای مردم نشده‌اند ولی خبرهایی که اززبان مسئولان کشوری و استان‌های دیگر منتشر می‌شود بخشی از واقعیات را برای مردم روشن می‌کند.

از یک سو معاون وزیر جهاد کشاورزی علت نوسانات قیمت دربازار تخم مرغ را بروز عوارض تنفسی درواحدهای مرغداری اعلام کرد و گفت: این وضع در روزهای گذشته تشدید و موجب افزایش قیمت تخم مرغ شد.

وی در گفتگو با ایرنا درعین حال برخی اخبار مبنی بر افزایش چند درصدی قیمت تخم مرغ را رد کرد و گفت: وزارت جهاد اقداماتی را برای تامین کمبود‌ها در نظر گرفته تا این افزایش قیمت جبران شود.

از دیگر سو مدیرعامل شرکت مرغ تخم گذار استان اصفهان در گفتگو با دیگر خبرگزاریها در خصوص علت افزایش قیمت تخم مرغ در کشور اعلام کرد: بالا رفتن قیمت تخم مرغ در بسیاری از شهرهای کشور، به دلیل شیوع بیماری آنفلوانزای مرغی در واحدهای تولیدی استان‌های تهران و قم است.

محمدرضا نقشینه در ادامه اظهار داشت: با شدت گرفتن این بیماری در واحدهای تولیدی استانهای تهران و قم، دولت تصمیم به معدوم کردن مرغ‌های بیمار گرفت و در نتیجه میزان تخم مرغ تولیدی واحد‌ها با کاهش چشمگیری روبرو شد.

همچنین رئیس اتحادیه سراسری شرکت‌های تعاونی مرغداری‌های کشور گفت: طیور 20 تا 25 درصد مرغداری‌های تخمگذار ،10 تا 15 درصد واحدهای مادری وحدود 5 درصد واحدهای تولیدی مادر در4 استان تهران، قزوین، البرز و قم به دلیل شیوع بیماری آنفلوانزای مرغی معدوم شده‌اند.

حمید فاضلی در خصوص اینکه افزایش قیمت تخم مرغ تا چه اندازه با شیوع آنفلو‌انزای مرغی مرتبط است، اظهار داشت: چند واحد بزرگ تولیدی در استان‌های تهران، قزوین، البرز و قم درگیر این بیماری هستند که بیشتر آن‌ها تخمگذار و مادری بوده و جسته و گریخته در برخی استان‌ها واحدهای گوشتی هم مبتلا به این بیماری هستند.

اینها بخشی ازاظهار نظر مسئولین درمورد گرانی تخم مرغ درکشور به دلیل شیوع بیماری آنفولانزای مرغی است که مسئولان استانی در رابطه با آن سکوت اختیار کرده‌اند.

عدم اطلاع رسانی مناسب باعث نگرانی شهروندان قمی شده است

اما آنچه این روز‌ها موجب نگرانی شهروندان قمی شده گرانی نرخ تخم مرغ نیست بلکه بخش دوم سخنان مسئولین مبنی بر شیوع آنفلوانزای مرغی در واحدهای مرغداری استان و به گوش رسیدن اخبار ضد و نقیض در گوشه و کنار در مورد سرایت این بیماری دربین مردم و خطر جان باختن شهروندان بر اثر آن است که خبر افزایش نرخ تخم مرغ را کمرنگ و در خود هضم کرده است.

خبر شیوع آنفلوانزای مرغی در واحدهای مرغ تخمگذار استان قم چند هفته‌ای است که عاملی برای گرانی تخم مرغ در کشور و رواج شایعاتی در بین شهروندان قمی شده و عدم اطلاع رسانی شفاف در خصوص این موضوع از سوی مسئولان استانی، موجبات دامن زدن به این شایعات را از سوی برخی فراهم آورده است.

آنچه این روز‌ها در بین مردم دهان به دهان می‌چرخد آمار ضد و نقیض جان دادن چند تن در قم بر اثر این بیماری است، اگر خبر سرایت این بیماری از طریق پرندگان به انسان‌ها و جان باختن چند نفر بر اثر آن درست است، آیا عقل و وجدان این طور حکم نمی‌کند به مردم اطلاع داده شود تا از بروز تلفات بیشتر جلوگیری شود.

اگر این خبر نادرست و کذب است و امکان هیچگونه سرایت این بیماری از طریق مرغ‌ و تخم مرغ به انسان وجود ندارد، آیا باز پای عقل به میان نمی‌آید که با اطلاع رسانی شفاف جلوی رواج شایعات بیشتر در جامعه گرفته شود.

سکوت مسئولین استان و عدم اطلاع رسانی آن‌ها شائبه‌های زیادی را در اذهان متبادر می‌کند که شاید مسئولین در مواقع بحرانی آمادگی رویارویی با مشکلات، ساماندهی آن و آرام کردن اذهان جامعه را ندارند یا به دلیل پاره مصلحت‌ها مانند گران شدن این محصول در بازار، عدم استقبال مردم از گوشت مرغ و محصولات مربوط به آن و در نتیجه گرایش به سمت محصولات دیگر و نایاب شدن آن‌ها در بازار، جلوگیری به وجود آمدن استرس در بین مردم و... از گفتن و شفاف سازی موضوع امتناع می‌کنند.

به هر روی انکار و پرده پوشی در مورد مسائلی که با سلامت مردم و جامعه سروکار دارد با هر توجیهی پذیرفتنی نیست.

نمی‌توانیم در این خصوص صحبت کنیم

برای روشن شدن بیشتر زوایای این موضوع خبرنگار مهر با محمد رستمی، رئیس اتحادیه مرغ و ماهی فروشان استان قم تماس گرفت که وی انجام هر نوع مصاحبه‌ای را منوط به نظر رئیس مجمع امور صنفی استان قم دانست.

به سراغ غلامرضا تفتی، رئیس مجمع امور صنفی استان قم رفتیم و او نیز با بیان اینکه در این خصوص اطلاعاتی دارند اما از هرگونه اظهار نظری پرهیز می‌کند، گفت: هرکس دیگری هم که در این مورد اطلاعاتی دارد نباید صحبت کند و نمی‌تواند مصاحبه‌ای داشته باشد چرا که این موضوع به ما ربطی پیدا نمی‌کند و باید اداره کل جهادکشاورزی و دامپزشکی استان در این خصوص پاسخگو باشند.

در ادامه رضا سیار، مدیرکل جهاد کشاورزی استان قم نیز در پی تماس تلفنی خبرنگار مهر از امضای تفاهمنامه‌ای بین وزیر بهداشت و وزیر جهاد کشاورزی خبر داد و گفت: ‌بر اساس این تفاهمنامه در خصوص موضوع آنفلوانزای نوع A و مرغی تنها این دومرجع و آن هم در رسانه ملی می‌توانند بحثی را مطرح کنند زیرا این موضوع یک مسئله سیاسی، امنیتی واقتصادی است.

وی همچنین تاکید کرد: بنده شایعه بروز این بیماری در افراد را تکذیب می‌کنم.

همچنین در پی تماس خبرنگار مهر، دکتر مهدی رفیعی، مدیرکل دامپزشکی استان نیز در این خصوص بیان داشت: مصاحبه در خصوص مسائل فوق حاد و محرمانه برعهده سازمان دامپزشکی و اعلام وزارت بهداشت است و ما نمی‌توانیم دراین خصوص صحبتی داشته باشیم.

شهروندان قمی در معرض تهدید بیماری نیستند

یونس عالی‌پور، رئیس سازمان بازرگانی استان قم نیز در پاسخ به این بحث که مرغ‌های آلوده به ویروس آنفولانزای مرغی در استان وجود دارد و ممکن است جزء مرغ‌های مصرفی مردم قرار گیرند، ‌گفت: شکر خدا مرغ منجمد برای ایام پایانی سال و ایام نوروز به اندازه کافی در انبار‌ها وجود دارد و نیازی به این موضوع نیست که ما جایگزینی برای گوشت مرغ در بازار داشته باشیم چرا که این محصولات از قبل در انبار‌ها ذخیره سازی شده و سالم هستند.
 همچنین از آنجایی که هر کدام از مسئولین پاسخ در مورد این موضوع که آیا مواردی از این بیماری در بین شهروندان قمی دیده شده یا نه را در حوزه اختیارات بهداشت و درمان استان تعریف کردند، خبرگزاری مهر در پی تماس با مجید محمدیان، رئیس مرکز بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استان قم، وی دراین خصوص حاضر به مصاحبه نشد و تنها از طریق روابط عمومی اداره متبوع خود گفت: امسال تاکنون هیچ مورد مرگ و میر یا ابتلا به آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در قم گزارش نشده است.

90 هزار قطعه مرغها را با گاز گوگرد خفه کرده و تخم مرغ‌ها را معدوم کردند

صاحب یکی ازواحدهای مرغ تخم گذار دراستان قم که ویروس بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان واحد اورا درگیر کرده است درگفتگو با مهر گفت: بعد ازمشاهده مواردی از بیماری درواحد خود سریعا مراتب را به مسئولین ذی ربط اطلاع دادم تا اقدامات لازم صورت گرفته و جلوی انتشار آن به سایر واحدهای همجوار گرفته شود.

احمد آجودانی درباره چگونگی معدوم کردن مرغ‌های واحد خود و اقدامات مسئولین در این زمینه گفت: بعد از اطلاع، مسئولین در محل حاضر و اقدام به معدوم کردن مرغ‌های تخم گذار همچنین محصول تخم مرغ تولید شده در این واحد مرغداری کردند و نحوه معدوم سازی به این نحوه بود که ابتدا تمام محافظ و پنجره‌ها را بسته و هواکش‌ها و سیستم تهویه را خاموش کردند و بعد گاز گوگرد را در واحد مشتعل کردند تا تمام مرغ‌ها خفه شوند، سپس مرغ‌ها را در چاله‌ای به عمق 6 متر که در زیر و روی آن‌ها آهک ریخته شده بود دفن کردند.

وی در این خصوص اضافه کرد: مراحل کار زیر نظر مستقیم اداره کل دامپزشکی، جهاد کشاورزی و مرکز بهداشت و درمان استان انجام شد و در‌‌ همان مراحل اولیه نیز از کلیه کارگران و افرادی که در ارتباط مستقیم با واحد مرغداری بودند به کرات آزمایش به عمل آمد تا مشکلی متوجه آنان نباشد و در این مدت هیچگونه موارد ابتلا در بین افراد مرتبط به این واحد مرغداری دیده نشده است.

آجودانی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص مقدار مرغ معدوم شده و خسارات ناشی از آن بیان داشت: در این واحد مرغداری 90 هزار قطعه مرغ و  دوهزار و 300 کارتن تخم مرغ معدوم شد که خسارت وارد آمده بدون احتساب زمان خواب سرمایه و پول کارگر و... و تنها با در نظر گرفتن ارزش ریالی تولیدات، 600 میلیون تومان بوده است.

بیماری اولین بار در استانی در شمال کشور دیده شد

وی در ادامه در خصوص علت انتشار و شیوع این بیماری اظهار داشت: این بیماری اولین بار در استانی در شمال کشور دیده شد و بعد از آن استان‌های قزوین، مرکزی، البرز، تهران و قم را درگیر و خسارت‌هایی را وارد کرد و از آنجایی که عمده مرغ کشور و به خصوص تخم مرغ کشور از طریق این استان‌ها تامین می‌شود باعث گرانی قیمت تخم مرغ در کشور شد.

مدیرشرکت مرغداری نوک طلا اضافه کرد: به نظر من یکی ازعلل اینکه این بیماری از ابتدا و در‌‌ همان کانون اول و دوم مهار نشد و شدت گرفت، ناکارآمدی سیستم‌های حمایتی و بیمه‌ای در کشور بوده است چرا که احساس عدم حمایت و ترس از خسارت ناشی از معدوم سازی تولیدات باعث شده تا مرغداران از ابتدا در کانون‌های اولیه این مسئله را پنهان نگه دارند تا تولیدات آن‌ها معدوم نشود.

مرغداران باید حمایت شوند

آجودانی در ادامه گفت: در صورتی که اگر به تولیدکننده این اطمینان داده می‌شد که ضرر و زیان ناشی از معدوم سازی و از بین رفتن تولیداتش بر اثر چنین پدیده‌هایی از طریق سیستم‌های حمایتی جبران می‌شود سریعا اطلاع ‌داده می شد و جلوی انتشار این بیماری از روزهای اول گرفته می‌شد.

 وی تصریح کرد: مسئله عدم حمایت، در حال حاضر مشکل واحد ما و دیگر واحدهای همجواری که تولیدات آن‌ها معدوم شده نیز است و در صورت عدم حمایت ممکن است برخی واحد‌ها تا سال‌ها نتوانند به چرخه تولید برگردند و در این خصوص نیز اشلی تنظیم و برای تهران ارسال شده است تا با توجه به شرایط پیش آمده صندوق بیمه محصولات کشاورزی، حمایتی را از واحدهای خسارت دیده در استان انجام دهد چرا که بیمه تنها یک سوم خسارت ما را جبران خواهد کرد و ما برای ادامه کار مشکلات عدیده‌ای داریم، لذا دولت برای رفع نگرانی تولیدکنندگان و حمایت از آن‌ها باید وارد عمل شود.

وی همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا مواردی از بروز این بیماری را در بین همکارانش مشاهده کرده یا نه، گفت: در این مدت بنده هیچ مورد بیماری را در بین افراد مرتبط با واحد خود و چهار واحد همجوار با این واحد که تولیدات آن‌ها نیز معدوم شد، ندیده‌ام و کوچک‌ترین مشکلی برای هیچ کدام از این افراد تا کنون پیش نیامده است.

پرندگان مهاجر از قزاقستان عامل انتقال ویروس بوده‌اند

اما عضو هیئت مدیره تعاونی مرغداران مرغ تخم‌گذار استان قم در خصوص شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در بین واحد‌های مرغداری استان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در چند واحد مرغداری مواردی از آنفلوانزای مرغی شناسایی شد که از سوی اداره کل دامپزشکی، جهاد کشاورزی، مرکز بهداشت و درمان استان و با همکاری مرغداران اقدامات قانونی انجام و گله‌های مشکوک و تولیدات آن‌ها معدوم شد.

محمدتقی محمدی در خصوص علت این موضوع بیان داشت: هر ساله پرندگان مهاجر در فصول سرد سال از کشورهای دیگر وارد ایران می‌شوند که حامل ویروس‌هایی می‌باشند که خود در مقابل آن مقاوم هستند اما بر روی گله‌های پرندگان صنعتی تأثیر می‌گذارند.

وی افزود: بر اساس تحقیقی که از سوی سازمان محیط زیست انجام گرفته منشأ این ویروس از پرندگان مهاجری بوده که از کشور قزاقستان وارد کشور شده بودند.

محمدی با اشاره به اینکه اقدامات پیشگیرانه در خصوص توسعه این بیماری در بین واحدهای مرغداری دیگر انجام گرفته است، گفت: مرغ‌های واحدهای مرغداری در این خصوص واکسینه شده‌اند.

به هر روی گرچه بروز بیماری در دام و ... چندان غیرطبیعی به نظر نمی رسد اما آمادگی برای مقابله با آن، اتخاذ روشهای صحیح مقابله و پیشگیری و اطلاع رسانی به جا و به موقع، خود می تواند آثار و تبعات منفی این موارد را کاهش دهد.