بیماری انگلی خونی تیلریوز را بیشتر بشناسیم

بیماری تیلریوز  (Theileriosis)که در ایران بنام زردی معروف است، یک بیماری انگلی خونی می باشد و به عنوان بیماری مشترک بین انسان و دام تلقی نمی شود. عامل بیماری توسط کنه ها از دام آلوده به دام سالم منتقل می شود. تزریق واكسن تیلریوز در فصول سرد یکی از روش های پیش گیری از این بیماری می باشد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمان، «دکتر جواد نگارستانی» مسوول روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان کرمان، طی یادداشتی بیماری تیلریوز را توضیح داد که در ادامه می خوانید.

عامل بیماری تیلریوز:

عامل بیماری انگل خونی است بنام تیلریا می باشد.

مناطق آلوده و شرایط بروز بیماری تیلریوز:

این بیماری در كلیه نقاط ایران گزارش شده است و بیشتر با شروع فصول گرم كه فعالیت كنه‌ها افزایش می‌یابد دیده می‌شود. آغل و جایگاه‌های سنتی كه با چوب و سنگ و خاك ساخته شده و دارای خلل و فرج زیاد است و امكان سمپاشی و بهداشتی كردن مناسب آنها وجود ندارد  و در آنجا شرایط برای اختفا و چرخه زندگی كنه‌ها مناسب است جایگاه مناسبی برای وقوع بیماری می‌باشد ولی در جایگاه‌هائی كه با پلاستر سیمانی و كف بتونی درست شده‌اند و قابل سمپاشی و ضدغفونی و شستشو و شعله دادن می‌باشند، موارد آلودگی كمتر است.

نشانه‌های بالینی بیماری تیلریوز در دام‌ها:

تب بالا، عدم اشتها، عدم نشخوار، كم خونی، لاغری، زردی مخاطات چشم، كاهش تولید شیر و گوشت، نقاط خونریزی روی مخاط چشم، تورم غدد لنفاوی( لمس غدد پیش كتفی به شكل خیاری كوچك در جلو كتف در تشخیص موثر می باشد)، بی حالی و فلجی و در نهایت مرگ از نشانه‌های بالینی بیماری تیلریوز در دام‌ها می باشد.

نشانه‌های بیماری تیلریوز در روی لاشه:

از جمله نشانه‌های بیماری تیلریوز در روی لاشه زردی گوشت دام، زرد بودن رباطات و مفاصل، خونریزی در روی عضله قلب، تورم غدد لنفاوی، خشكی هزارلا، انباشتگی شكمبه و خونریزی در شیردان می باشد.

تشخیص بیماری تیلریوز:

از روی نشانه‌های بالینی می‌توان به وجود بیماری مشكوك شد ولی برای تشخیص قطعی آن باید گسترش خون تهیه كرده و بعد از رنگ آمیزی با گیمسا، در زیر میكروسكوپ اشكال مختلف تیلریا را در داخل گلبول‌های قرمز (اریتروبلاست و لكوسیت‌ها) مشاهده كرد.

پیشگیری از بیماری:

عمده‌ترین روش پیشگیری از این بیماری رعایت بهداشت، استفاده از محل نگهداری دام مناسب و سمپاشی اماكن دامی و یا شعله دادن آنها و مبارزه با كنه‌ها می‌باشد.توصیه می‌شود جایگاه دام از سنگ، سیمان و آهن با پوشش‌های پلاستر سیمانی باشد. جمع‌آوری كود و فضولات و پوشاندن آنها و حمل مرتب به خارج از جایگاه، جمع آوری و خارج ساختن كاه و كلش و خوراک باقی‌مانده دام نیز اهمیت دارد. جایگاه هرچه نور بیشتری داشته باشد آلودگی كمتر است، سمپاشی مرتب جایگاه دام با سموم ضد كنه در فصول و زمان‌های مناسب و نیز سم پاشی بدن دام به روش حمام، اسپری و یا سموم خطی اهمیت زیادی در پیشگیری دارد.

روش دیگر پیشگیری، تزریق واكسن تیلریوز است که در فصول سرد و موقعی كه كنه‌ها فعالیتی ندارند( در دام‌های غیر آبستن) ترزیق می‌شود و تا مدت یكسال ایمنی ایجاد می‌كند.