حکیم مهر - ما گیاهان را دوست داریم چون میدانیم که در سادهترین بیان، گیاهان و سبزیها برای سلامتی ما مفید هستند و از ما در برابر عوامل بیماری زا محافظت میکنند.
واژه فیتوریزه مغذیها یا فتوکمیالها به مواد مغذی اطلاق میشود که از مواد گیاهی گرفته میشوند و میتوانند از بدن انسان حفاظت کنند.
به نظر میرسد ترکیب ابتدایی موجود در گیاهان موسوم به «فتیوها» میتوانند از بدن ما مراقبت کرده و با بیماریهایی همچون سرطان مقابله کنند؛ سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و با فعالیت به عنوان آنتیاکسیدانها به سلامت قلب نیز کمک کنند، اما چه گیاهانی باید بخوریم تا از این مزایا بهرهمند شویم.
به گزارش روزنامه اکسپرس پزشکان میگویند: تمام انواع سبزیجات و میوهها در این زمینه مفید هستند و باید مصرف شوند اما در این میان 10 گیاه خوراکی مهم به لحاظ خواص آنی اکسیدانی و مفید برای مقابله با بیماریها شناخته شدهتر هستند و مصرف آنها بیشتر توصیه میشود.
اولین گیاه خوراکی «سویا» است. سویا به دلیل دارا بودن مادهای به نام «جنستین» خواص ضدسرطانی فوقالعادهای دارد و همچنین حاوی فتیواستروژن است که خطر ابتلا و پیشرفت سرطان پروستات را کاهش میدهد و همچنین ترکیبی به نام ایزوفلاوون را دارد که برای مقابله با سرطان سینه مفید است.
گیاه بعدی «گوجه فرنگی» است. رنگ گوجه فرنگی به دلیل مادهای به نام «لیکوپن» است که یک کاروتنوئید است و رشد برخی از سرطانها را کاهش داده یا سرکوب میکند. همچنین در تقویت قدرت بینایی، سیستم ایمنی بدن و کاهش عوارض پیری مفید است.
گیاه بعدی «کلم بروکلی» است که یک فیتور ریزمغذی است و خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. آنتی اکسیدانها با مولکولهای مضر رادیکال آزاد مقابله کرده و خاصیت سم زدایی دارند.
«سیر» هم در این گروه گیاهان مفید قرار میگیرد. سیر یک منبع خاص غنی از نوعی فیتوریزمغذیها موسوم به ترکیبات ارگانوسولفور است که خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد و به کنترل کلسترول نیز کمک میکند. همچنین ریز مغذیهای موجود در سیر خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی دارند.
گیاه مفید بعدی دانههای «کتان» است که به لحاظ تعدیل کردن هورمونهای زنانه، بهبود قدرت باروری و کاهش علائم پیش از قاعدگی و نیز پیشگیری از سرطان سینه شناخته شده و معروف است. ریزمغذیهای موجود در دانه کتان همچنین در پیشگیری از دیابت نوع دوم مفید هستند.
«مرکبات» نیز در این گروه از گیاهان بسیار مفید قرار میگیرند. ریزمغذیهای مفید موجود در مرکبات شامل آلکالوئیدها، فلاوونوئیدها، فنولها و تانیسها هستند که همگی خواص، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارند.
«میوههای جالیزی» مثل هندوانه و طالبی نیز سرشار از ریزمغذیهای گیاهی مفید هستند که به ویژه برای سلامت قلب و عروق کاربرد دارند.
گیاه خوراکی بعدی «توت آبی» یا گیاه «قره قاطی» است. توت آبی سرشار از نوعی ترکیب به نام آنتوسیانین است که عامل رنگ آبی این میوه است. این ترکیب، التهاب را کاهش میدهد از بدن در برابر سرطان محافظت میکند و برای سلامت چشم، عروق سرخرگی و مغز نیز مفید است.
دو گیاه خوراکی باقی مانده و بسیار مفید در این فهرست «سیب زمینی شیرین» و «فلفل تند» هستند که خواص آنتی اکسیدانی قوی دارند. فلفل تند حاوی ترکیبی موسوم به «کاپساسیسین» است که باعث تندی زیاد فلفل میشود. این ترکیب متابولیسم را تقویت میکند، موجب آزاد سازی آندروفینها میشود، در رشد سلولهای سرطانی اختلال ایجاد میکند و مانع از لختگی خون میشود. فلفل تند هم چنین سرشار از ویتامین «C» است.