علت سقط جنین در گاوها چیست؟

تقریباً تمام گاوداران گوشتی و شیری سقط جنین گاو را به نوعی تجربه کرده اند. اما دلیل این اتفاق ناخوشایند چیست؟

به گزارش حکیم مهر به نقل از ITPNews ، سقط جنین گاو ممکن است به دنبال یک بیماری عفونی و یا وارد آمدن آسیب و صدمه ای در طول بارداری رخ دهد. البته به گفتۀ کارشناسان چنانچه در یک گلۀ گاوی در مدت زمانی نسبتاً کوتاه چند سقط اتفاق بیفتد، این احتمال وجود دارد که چند گاو در میان گله به بیماری عفونی که منجر به سقط می گردد، مبتلا شده اند. تعدادی از این بیماری ها را در ذیل عنوان کرده ایم :

تب شالیزار (لپتوسپیروز)

«تب شالیزار» یکی از شایع ترین دلایل بروز سقط جنین در گاوهای ایرلند است – و معمولاً سقط 6 تا 12 هفته پس از عفونت اولیه اتفاق می افتد. سقط جنین در گله ای که نخستین بار است به این عفونت مبتلا شده تا 30 درصد افزایش می یابد. همچنین این بیماری بین دام و انسان مشترک است و از طریق تماس با جنین سقط شده یا به دنیا آمده و یا ادرار حیوان آلوده، انسان نیز مبتلا می گردد. تشخیص بیماری غالباً مشکل است و علائم بالینی معمولاً 6 تا 12 هفته بعد از سرایت عفونت به حیوان رؤیت می شود .
برای تضمین سلامت گله از این بیماری، واکسیناسیون بایستی انجام شود .

سالمونلا

این یک بیماری مسری است که از ماه 4 و 5 از آبستن شدن گاو باعث اسهال و سقط می شود. کنترل این بیماری می تواند مشکل باشد چرا که بسیاری از حیوانات گله ممکن است بدون نشان دادن علامتی این بیماری را در خود داشته باشند. اما در مورد گاوهای در حال سقط این استثناست چرا که این حیوانات علائم بیماری را نشان می دهند. گاوهای در حال سقط و بیمار تب بالا دارند. بعضی ممکن است در اثر این بیماری از بین بروند. در اثر تماس با جنین یا جفت یا خون حیوان مبتلا این بیماری می تواند سرایت کند. در صورت تأیید بیماری، واکسیناسیون گلۀ دامی بایستی انجام شود .

نئوسپوراکانینوم

نئوسپوراکانینوم در گله های گاوی توسط انگلی که در مدفوع سگ یا روباه مبتلا وجود دارد، سرایت می کند. سرایت بیماری از طریق سگ می تواند منجر به سقط مکرر در گله شود و حیوان تا آخر عمر مبتلا به بیماری می ماند. سقط معمولاً بین ماه سوم تا هشتم بارداری اتفاق می افتد و چنانچه گوسالۀ کاملی هم به دنیا بیاید، احتمالاً مبتلاست .
واکسنی هم برای این بیماری وجود ندارد. و راه پیشگیری اینست که مانع از ورود هر گونه حیوانات اهلی به محل آخور گاوها شوند و حیوان مبتلا را از سایر دام های گله جدا سازند .

سقط قارچی

این گونه سقط معمولاً به دلیل وجود قارچ در سیلویی که بد نگهداری شده اتفاق میفتد. به منظور پیشگیری، می توان از میکوتوکسین بایندر استفاده کرد؛  اما از دادن سیلوی آلوده به قارچ به گلۀ گاو بایستی امتناع کرد. البته از بستر کاهی دام هم این بیماری قابل انتقال است اگر چه احتمال سرایت از این طریق کم است .
باکتری های لیستریا و باسیل از دیگر باکتری هایی هستند که از طریق سیلو به حیوان منتقل می شوند .

اسهال ویروسی گاوی

سقط ناشی از اسهال ویروسی گاوی در هر مرحله از آبستنی گاو ممکن است اتفاق بیفتد با اینحال غالباً در مراحل اولیۀ بارداری رخ می دهد .
دامدار می بایست حیوانات بیمار را از گله جدا سازد چرا که آنها منبع عفونت و سرایت بیماری هستند .
به منظور مصون سازی گله از بیماری واکسیناسیون توصیه می شود با اینحال چنانچه حیوانات بیمار جدا نشوند واکسیناسیون هم تأثیرگذار نخواهد بود .

التهاب عفونی بینی – نای گاوی

بیماری عفونی بینی – نای گاوی  (IBR) یک بیماری ویروسی شدیداً مسری است که مجرای تنفسی و داخل بینی  حیوان را آسیب می زند و ممکن است عفونت با ورود به خون بیشتر به بدن حیوان صدمه بزند. همچنین منجر به سقط جنین هم می شود .
با اجرای یک برنامۀ واکسیناسیون بیماری قابل کنترل است .

تب مالت

این بیماری ضمن آنکه بسیار مسری و خطرناک است، از آن دسته بیماری هایی است که بایستی به مراجع مربوطه و قانونی گزارش شود. در این بیماری سقط معمولاً بعد از 5 ماهگی اتفاق می افتد. جفت و خون و مایعات حاصل از به دنیا آمدن گوساله بسیار آلوده هستند و امکان سرایت بیماری را دارد. معمولاً دامداران بایستی از گاوی که سقط داشته دو بار تست تب مالت بگیرند .

پیشگیری و درمان

کارشناسان توصیه می کنند هنگامی که سقط جنینی اتفاق می افتد بهترین اقدام قرنطینه کردن آن گاو از سایر  گله – به ویژه سایر گاوهای آبستن – به مدت 2 تا 3 هفته است تا زمانیکه ترشحات واژنی کاملاً تخلیه شود. همچنین توصیه می شود تا نمونه هایی برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال شود. رعایت تدابیر بهداشتی به ویژه در هنگام سقط و پس از آن و در طی تخلیۀ ترشحات بسیار حائز اهمیت است .
علاوه بر موارد مذکور، در مواردی که واکسیناسیون قابل اجراست (مثل بیماری های اسهال گاوی ویروسی  (BVD) ، تب شالیزار، التهاب نای – بینی  (IBR) ، و سالمونلا) بایستی برنامۀ واکسیناسیون با دقت و جدیت اجرا گردد تا از بروز مجدد سقط پیشگیری شود .