حکیم مهر: مدیرکل دامپزشکی استان گلستان با اشاره به استمرار پایش زیستگاهها و نمونهبرداری از پرندگان تلفشده در خلیج گرگان، گفت: برای مشخص شدن علت دقیق مرگ گونههای جانوری در این پهنه آبی، ۷۰ شاخص کیفی آب این خلیج بررسی میشود.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «دکتر غلامرضا محرابی» اظهار داشت: بررسی های اولیه نشان می دهد علت این تلفات ارتباطی با آنفلوانزای فوق حاد پرندگان و نیوکاسل ندارد و این موضوع در سه مرکز آزمایشگاهی به تایید رسیده است.
وی افزود: با وجود آن که همه آزمایشات لازم برای تعیین علت این تلفات در مازندران انجام شده اما دامپزشکی گلستان آزمایشات تکمیلی از لجن و رسوبات مصب رودخانه قره سو و بستر خلیج گرگان را در دستور کار قرار داده و حدود ۷۰ شاخص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب خلیج گرگان را بررسی کرده است.
محرابی با اشاره به نتایح اعلام شده آزمایشگاه پاستور تهران مبنی بر تایید بیماری بوتولیسم پرندگان تلف شده میانکاله و خلیج گرگان گفت: افزایش مواد آلی آب در خلیج گرگان، کاهش عمق آب و رسیدن نور خورشید به زیستمندان کفزی مانند جلبک ها و بوتههای آبزی و رشد غیرمعمول و چند برابری این زیستمندان، تغییر پارامترهای زیستی آبی خلیج گرگان و افزایش برخی فلزات سنگین در این گونه های گیاهی از جمله دلایل ایجاد بوتولیسم در این پرندگان است.
وی ضمن تاکید بر نمونه برداری روزانه از لاشه پرندگان تلف شده اظهار داشت: این پرندگان در مکانی مناسب و در گودالی با عمق ۲ متر دفن شدند که نگرانی برای پراکندگی آلودگی از طرف آنان وجود ندارد.
بر اساس بازدید میدانی خبرنگار ایرنا، محل دفن لاشه های در فاصله ۴۰۰ متری از ساحل خلیج گرگان واقع شده که به گفته مدیرکل دامپزشکی گلستان این فاصله تا زیستگاه حیات وحش منطقه، مسافت ایمن و قابل قبولی است.
مدیرکل دفتر مبارزه با بیماری های طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان دامپزشکی کشور نیز از تلف شدن پنج هزار و ۲۰۰ پرنده مهاجر در تالاب میانکاله محدوده استان گلستان خبر داد.
«دکتر علیرضا اکبرشاهی» افزود: بررسی های میدانی نشان میدهد که در بخش دیگری از تالاب میانکاله در استان گلستان تعدادی از مرگ و میر پرندگان مهاجر صورت گرفته که به احتمال زیاد ناشی از سم بوتولیسم است.
وی اضافه کرد: ممکن است بخشی از این تلفات مربوط به لاشه پرندگان مهاجر میانکاله در مازندران باشد که در اثر جریانات آبی به گلستان منتقل شده است.
اکبرشاهی ادامه داد: سازمان دامپزشکی در حال بررسی میدانی و نمونه برداری آزمایشگاهی از وجود سم بوتولیسم و سایر بیماری طیور در پرندگان مهاجر تلف شده در تالاب میانکاله محدوده استان گلستان است.
در دومین روز بهمن ماه خبری تلف شدن مشکوک صدها قطعه پرنده در پهنه آیی میانکاله در محدوده شهرستان گلوگاه مازندران منتشر شد بر اساس آخرین آمار حدود ۱۴ هزار پرنده تلف شدند.
سازمان دامپزشکی کشور با استناد به نتایج آزمایشات انجام شده بر روی گونه های تلف شده در بخش های مرکزی خلیج گرگان در محدوده شهرستان گلوگاه در مازندران طی اطلاعیه ای اظهار کرد که بیماری آنفلوانزا H ۵،H ۷ وH۹ و یا نیوکاسل علت مرگ این پرندگان نبوده است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور علت اولیه تلفات مرگبار پرندگان وحشی در میانکاله را مسمومیت طبیعی و یا همان بیماری بوتولیسم اعلام کرد.
به گزارش ایرنا ، اگر چه تعدادی از کارشناسان محیط زیست و دامپزشکی مسمومیت ناشی از جلبک و پلانگتون ها را به عنوان یکی دیگر از سناریوهای احتمالی دخیل در مرگ پرندگان وحشی می دانند ولی احتمال خوراندن دان مسموم توسط شکارچیان غیرمجاز با همدستی زمین خواران و تالاب خواران، شیوع بیماری های ویروسی، مسمومیت ناشی از ریختن فضولات، بقایای سموم کشاورزی و رهاسازی فاضلاب هم توسط مردم محلی مطرح است.
اردک سرسبز و سرحنایی، اردک تاجدار، مرگوسها، غاز خاکستری و پیشانی سفید و قوها و پلیکانها مهم ترین گونه از پرندگان مهاجر در خلیج گرگان محسوب می شوند.
همچنین باکلان کوچک، اردک سرسفید، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، زنبورخوار، سنقر خاکستری، دلیجه، سنگ چشم، طاووسک، غاز پازرد، عروس غاز، گیلانشاه، قار، پرلا، کاکایی، پرستوی دریایی، بحری، پیغوی کوچک و چرخریسک دمدراز از جمله پرندگان بومی منطقه هستند که در صورت شیوع بیماری در معرض خطر قرار دارند.
ثبت خلیج گرگان در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و لپو زاغمرز در استان مازندران به عنوان نخستین مجموعه تالاب بینالمللی جهان در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر ثابت کرد این خلیج و نواحی اطراف آن یک مجموعه ارزشمند زیست محیطی حتی در دنیا است که علاوه بر حفظ چرخه زیست دریای خزر در معیشت جوامع محلی اثرگذاری مستقیم دارد.
خلیج گرگان از لحاظ اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت بوده و در تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و غضروفی و جذب پرندگان مهاجر زمستانی نقش مهمی دارد.