بیانیه سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره فرآیند انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان به پارک ملی توران

سازمان حفاظت محیط‌زیست در خصوص فرآیند انتقال یوزپلنگ‌های پارک طبیعت پردیسان به پارک ملی توران بیانیه‌ای صادر و در آن تاکید کرد که انتقال یوزپلنگ ها یک کار کاملا کارشناسی شده است و ماندن این گونه در تهران و خارج از زیستگاه خودشان، امری خطا و آسیب‌زا خواهد بود.

به گزارش حکیم مهر به نقل از سازمان حفاظت محیط  زیست، در این بیانیه آمده است؛ پیرو انتشار برخی  اخبار و تصاویر منفی و کذب در خصوص انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان به پارک ملی توران، در تعدادی از رسانه‌ها، موارد ذیل برای استحضار عموم مردم و رسانه‌ها منتشر می شود:

- سازمان حفاظت محیط زیست، به عنوان تنها نهاد قانونی متولی حفظ محیط زیست کشور، همواره تلاش کرده تا با دریافت نظرات کارشناسی متخصصان و اطلاع رسانی مناسب و دقیق، افکار عمومی و رسانه ها را در جریان تصمیمات و اقدامات انجام شده سازمان قرار دهد. اما شوربختانه، برخی از رسانه ها، همواره بدون توجه به مستندات و واقعیت ها به دنبال تشویش اذهان عمومی و بیان مطالب خلاف واقعیت در حوزه محیط زیست کشور هستند.

در پی انتقال یکی از یوزپلنگ های پارک طبیعت پردیسان به پارک ملی توران نیز، این بخش از رسانه ها با شتابزدگی و بدون دریافت اطلاعات صحیح و دقیق، مطالبی منتشر کردند که فرسنگ ها با واقعیت فاصله داشت. در حالی که چنین اقدامی، یک کار کاملا کارشناسی شده است و ماندن یوزپلنگ ها در تهران و خارج از زیستگاه خودشان، امری خطا و آسیب زا خواهد بود. طبعاً برای جابجایی این حیوانات،  تیم کارشناسی سازمان از مدت ها قبل مطالعات مختلفی را انجام داده، انتقال به زیستگاه اصلی شان را بهترین گزینه برای آنها تشخیص داده است. بر این اساس، پروژه تکثیر یوزپلنگ آسیایی پایان نیافته و همه مطالعات و برنامه های تکثیر این گونه در زیستگاه طبیعی خودشان ادامه خواهد یافت. علاوه بر آنکه، در تمامی مراحل انجام شدن این فرایند، اطلاع رسانی لحظه به لحظه از طریق روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد. 
اولویت سازمان حفاظت محیط زیست، همواره حفظ تنوع ژنتیک و حفاظت از تک تک افراد باقیمانده گونه های جانوری در معرض انقراض، نظیر یوزپلنگ آسیایی، در زیستگاه اصلی است. ولی ضروری است که تمامی گزینه های مدیریتی و کارشناسی برای حفظ این گونه مورد توجه قرار گیرد.

یوزپلنگ آسیایی یک گونه در معرض انقراض است که تنها زیستگاه آن کشور ایران و براساس بررسی های به عمل آمده، آخرین پناهگاه جمعیتی این گونه، منطقه توران با وسعت حدود یک و  نیم میلیون هکتار در استان سمنان و بخش هایی از جنوب استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی تا استان های یزد و کرمان است.

 - تکثیر و پرورش گونه یوزپلنگ در اسارت، برخلاف سایرگربه سانان به سادگی میسر نیست، زیرا به علت رفتارهای خاصی که یوزپلنگ نسبت به سایر گربه سانان در هنگام تولید مثل دارد، اجرای برنامه تکثیر در اسارت، علاوه بر تجربه و تخصص در امر تکثیر این گونه، به رفتار شناسی دقیق و اطلاع از ساختار فیزیولوژیک این حیوان نیز وابسته است. از طرف دیگر، موفقیت تکثیر هرگونه ای در اسارت، به عوامل دیگری نظیر: تعداد، جنسیت، شرایط جسمی و سلامت گونه های در اختیار نیز ارتباط دارد. برای حفظ این گونه ارزشمند، حفظ زیستگاه، همزمان با حفاظت از تنوع جانوری طعمه های یوزپلنگ ضرورت دارد. ضمن اینکه برنامه‌ریزی برای تکثیر و پرورش گونه های در معرض انقراض نیز می‌تواند یک راه مطمئن برای حفظ این گونه های جانوری باشد.

- انتقال یوزها به پارک ملی توران حاصل بررسی های کارشناسان معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست و مشورت با استادان و مشاوران داخلی و خارجی است. تصمیم به انتقال این یوزها، از یک سال قبل به دلیل آلودگی هوا و عدم تناسب تهران با زیستگاه اصلی یوزپلنگ گرفته شده بود و مستندات این تصمیم نیز موجود است (از جمله می توان به خبر منتشر شده در خبرگزاری ایرنا به تاریخ 30 آذر ماه 98 اشاره کرد)

- بر این اساس، قرار بر آن است که پس از ایران، یوزپلنگ ماده، دو یوزپلنگ دیگر (کوشکی و دلبر) به یک فضای ۷۰۰ هکتاری در پارک ملی توران منتقل شوند و دسترسی به غذا برای آن‌ها نیز به تدریج به صورت طبیعی انجام پذیرد، تا امکان زادآوری آنان در شرایط طبیعی و نیمه اسارت، فراهم شود. ضمن آنکه، مجوز های لازم برای این انتقال، از سازمان دامپزشکی دریافت شده و انجام  دادن آن کاملاً قانونی است.

- جعبه های اختصاص یافته برای انتقال این گونه ها، از بهترین باکس ها با رعایت استاندارد های بین المللی بوده که مخصوص حمل گربه سانان است. دیواره‌های آن نیز از جنس MDF هفت لایه قابل انعطاف و برای حمل یوزپلنگ کاملاً مناسب است. همچنین، باکس مورد نظر، به اندازه قسمت بار وانت نیسان است و برای پیشگیری از لرزش کمتر خودرو، باد لاستیک ها به کمتر از 30Bar  کاهش داده شد تا ایران، یوزپلنگ سه ساله، با موفقیت به زادگاهش در پارک ملی توران منتقل شود.

- برای انتقال این گونه ها، شرایط آب هوایی مبدا، مقصد، مسیر و زمان مناسب نیز باید مورد سنجش قرار گیرد، که این کار نیز به نحو مقتضی انجام شد.

- مستند سازی کامل و جامع از نحوه زنده گیری، بیومتری، ریکاوری، انتقال و رهاسازی ایران، یوزپلنگ ماده، و انتشار تمامی موارد از طریق پورتال، کانال و شبکه های اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست و دیگر رسانه ها برای اطلاع افکار عمومی و رسانه ها انجام شده است.

- برخی از فعالان رسانه ها، تقاضای حضور در فرآیند زنده گیری این حیوانات را داشتند، اما با توجه به حساسیت های فنی دامپزشکی، لزوم حفظ آرامش و عدم وارد شدن اضطراب به حیوان و تیم دامپزشکی در فرآیند زنده گیری، بیهوشی و ریکاوری، امکان حضور افراد متعدد در این فرایند به تشخیص کارشناسان، میسر نیست. طبعاً اطلاع رسانی شفاف و جامع این فرآیند از طریق روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده و خواهد شد.

 در پایان، از همه دوستداران طبیعت و محیط زیست ایران تقاضا می شود که به منظور دریافت اطلاعات دقیق و صحیح، صرفاً به منابع معتبر و در این زمینه خاص، به پرتال سازمان با نشانی :  www.doe.ir، صفحه آپارات و سایر شبکه های اجتماعی مرتبط با سازمان در فضای سایبری مراجعه کنند و به شایعات، اخبارکذب و بدون مستندات کافی توجه نکنند.

به امید روزی که بتوانیم درکنار حفظ تمامی مواهب محیط زیستی کشور شامل: آب، هوا و خاک، گونه ارزشمندی نظیر یوزپلنگ آسیایی را نیز در کشورمان احیا و برای نسل های آینده حفظ کنیم.

کوشکی ، دلبر و ایران سه یوزپلنگ نر و ماده ای هستند که چند سالی است با هدف تکثیر در اسارت در پارک پردیسان نگهداری می شوند اما اکنون سازمان محیط زیست به این نتیجه رسیده که این حیوانات باید به  زیستگاه اصلی خود یعنی منطقه توران واقع در سمنان بازگردند.

روزگذشته ایران یوزپلنگ ماده طی فرآیندی بیهوش و به سمنان منتقل شد اما دو یوز (کوشکی و دلبر) دیگر همچنان در پردیسان به سر می برند و قرار است در اولین فرصت منتقل شوند.