حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: مطابق آنچه رئیس سازمان دامپزشکی کشور میگوید، همکاران او در مرکز تشخیص، طی روزهای اخیر به این توفیق دست یافتند که کیت تشخیص کووید-۱۹ را بسازند تا در صورت ارجاع مورد مشکوک از وزارت بهداشت، امکان آزمایش آن وجود داشته باشد.
رئیس مرکز ملی تشخیص، آزمایشگاههای مرجع و مطالعات کاربردی و سرپرست دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور اما معتقد است که بخش خصوصی اجازه انجام تست کووید-۱۹ در حیوانات را ندارد.
«دکتر محمد حبیبی» در گفتوگو با حکیم مهر از آزمایش چند نمونه مشکوک به کرونا در مرکز ملی تشخیص خبر میدهد.
حکیم مهر: آقای دکتر، استفاده از کیت تشخیص کووید ۱۹ در حیوانات، در چه وضعیتی است و چه پروسهای را طی کرده است؟
این کیتها را ستآپ کردیم و پرایمر و پروب را سفارش دادیم از روی منوئل آمریکا (FDA ) برای ما ساختند. الان هم روش آن ستآپ هست و میتوانیم کار کنیم.
حکیم مهر: برای ساخت این کیتها از چه تکنیکی استفاده کردید؟
از روش آزمایشی مولکولی استفاده کردیم. ما خیلی از بیماریها را به روش مولکولی تشخیص میدهیم و در این مورد هم همین کار را کردیم.
حکیم مهر: آیا این کیتها RT-PCR هست؟
مسائل فنی کیتها را باید از کارشناسان مربوطه سوال کنید اما پرایمر و پروب هست.
حکیم مهر: ظرفیت کیتها چقدر است؟
ظرفیت بر اساس سیاستهای سازمان است. ما فعلا کیتها را در آزمایشگاه خودمان در مرکز تشخیص ستآپ کردیم و بر اساس تعداد نمونهای که میآید، میتوانیم انجام دهیم. چون باید پرایمر و پروب را بدهیم تا بسازند. بر اساس هر بار که میسازند، میتوانیم تا ۴۰۰ نمونه را بر اساس تقاضای خودمان انجام دهیم. از لحاظ ظرفیت آزمایشگاهی، چون مولکولی هست، محدودیت نداریم. فقط بحث ساخت پرایمر و پروب هست.
حکیم مهر: الان اگر کسی به درگیری حیوان خانگیاش به کووید ۱۹ مشکوک باشد، چه باید بکند؟
در چنین شرایطی باید بر مبنای تصمیمات ستاد کرونای هر استان اقدام شود. نامهای هم که رفته بر این اساس بوده که اگر ستاد مصوب کند که از دامی یا جایی نمونهبرداری شود، بر اساس آن نمونهبرداری میکنند، اما اینکه بخش خصوصی بخواهد تست انجام بدهد، خیر.
حکیم مهر: پس اگر فردی مشکوک به کرونای حیوان خانگیاش شد، دقیقاً چه کار باید بکند؟
خود این فرد نمیتواند نمونه بفرستد. اقدامات لازم در اینجا بر اساس تصمیماتی است که ستاد کرونا میگیرد. بالاخره اگر کرونا مثبت شده در ستاد کرونا همه میدانند وضعیت چیست، لذا بر اساس تصمیماتی است که در آنجا گرفته میشود.
حکیم مهر: خب، الان در مورد حیوانات چه تصمیمی در ستاد گرفته شده است؟
در ستاد از بعضی استانها برای ما نمونه فرستادند.
حکیم مهر: نمونهها را از طریق ستاد میفرستادند؟
از طرف اداره کل؛ چون مدیر کل هر استان عضو ستاد است و از طریق اداره کل میفرستند.
حکیم مهر: آیا در این خصوص اطلاعرسانی نمودهاید؟
به استانها اطلاعرسانی شده است؛ نامه را آقای دکتر ماکنعلی اطلاعرسانی کردند.
حکیم مهر: آیا مردم هم در جریان هستند که چه باید بکنند؟ افرادی که حیوان خانگی دارند و احیاناً خودشان مبتلا به کرونا شدهاند، چطور میتوانند از بیمار بودن یا نبودن حیوان خود مطلع شوند؟
بحث کرونا یک بحث انسانی است و وزارت بهداشت در این حوزه متولی است. ما هم عضوی از ستاد مبارزه با کرونا هستیم. هر تصمیمی که در این خصوص بخواهند بگیرند و هر آزمایشی را انجام دهند، تصمیمگیرنده ستاد کروناست. در ادارات کل مدیران کل دامپزشکی هم عضو ستاد هستند و آنجا هرگونه اطلاعرسانی و هر کاری را بخواهند میتوانند انجام دهند.
حکیم مهر: تا الان چند نمونه در آزمایشگاهها، آزمایش کردید؟
آمار دقیق را ندارم اما نمونه آمده است.
حکیم مهر: مورد مثبت هم داشتیم؟
این را نمیتوانم بگویم؛ به هر جهت ما به استان اعلام میکنیم و استان به ستاد کل گزارش میدهد.
حکیم مهر: بهصورت کلی، مطابق آنچه مسئولین میگویند ابتلای سگ و گربه به کووید ۱۹ هنوز گزارش نشده است. اما در بین مردم این نگرانی وجود دارد که حیوان خانگی آنها مبتلا شود. برای این نگرانی چه پاسخی دارید؟
مردم فعلاً نگران نباشند.
حکیم مهر: برنامههای سال جدید مرکز تشخیص و آزمایشگاه مرجع، چیست؟
مهمترین برنامه ما بحث استفاده بیشتر از شبکه آزمایشگاهی در بخش خصوصی است. به این معنا که استفاده از توان موجود را افزایش دهیم. ما در سال ۹۸ به مقدار زیادی از توان آزمایشگاههای بخش خصوصی استفاده کردیم. در سال ۹۹ قصد داریم برنامه پایش را اجرا و برای اولین بار از توان بخش خصوصی استفاده و خرید خدمت کنیم که به زودی مناقصه آن برگزار میشود.
همچنین بحث واگذاری آزمایشگاههای دارو و مواد بیولوژیک را هم داریم و در این زمینه با آزمایشگاههای استانها مکاتبه کردیم. اگر توان و ظرفیتی در استانی وجود داشته باشند، حتما از آن استفاده میکنیم، چرا که این مساله هم محدود به استان تهران و مرکز ملی تشخیص بود. اما ما این مهم را به استانها واگذار میکنیم تا سریعتر و تعداد بیشتری نمونه آزمایش بگیرند.
در بحث ستآپ و راهاندازی نیز طبق روال آزمایشهایی که دفاتر فنی نیاز دارند، در مرکز ستآپ و سپس در استانها راهاندازی میکنیم. این موارد جزء برنامههای اصلی ما در حوزه تشخیص و آزمایشگاه است.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
کرونا بحث و موضوعی فقط انسانی نیست لطفا همکاران در دیدگاه های خود بازنگری نمایند.