درباره دانش پزشکی و رونق آن در ایران دوره اسلامی که به ظهور طبیبان بزرگ و شناخته شدهای همچون رازی، بوعلی، جرجانی و ... انجامید، بسیار شنیده و خواندهاید؛ اما شاید درباره پیشرفتهای دامپزشکی در ایران هزار سال قبل کمتر خبری به دستتان رسیده باشد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روزنامه خراسان، دکتر حسن تاجبخش در جلد دوم کتاب «تاریخ پزشکی و دامپزشکی ایران» مینویسد: «روشهای دامپزشکی در ایران با همان نظام کلی پزشکی انجام میگرفت. شیوههای طب نظری و عملی بر بنیانهای زیر استوار بود: مزاجهای منفرد و مرکب و معتدل، معاینه دقیق بیمار، توجه به نشانیها، تشخیص، تجویز داروهای گیاهی و معدنی و داروهای با منشأ حیوانی ... گاهی در مورد برخی همهگیریها نوعی واکسیناسیون هم در مورد دامها صورت میگرفت . »
ایرانیان در علم بیطار یا همان دامپزشکی، کتابهای متعددی هم تألیف کرده بودند که برخی از آنها مانند «عرفان الخیول» امروزه در دسترس ماست. دقت دامپزشکان ایرانی در کار خود به قدری بود که حتی جزئیترین تغییرات را در بیماریهای مربوط به دام، ثبت و مطالعه میکردند.
در کتاب «الاقوال الکافیه»، شرحی مبسوط درباره بیماریهای چشم، سر و گردن، حلق، حنجره و سینه اسبها ارائه و برای هر بیماری، دارویی در نظر گرفته شدهاست.
این شیوه، حتی شامل حیواناتی نظیر سگ، گربه، یوز، باز و مانند آنها هم میشد. در واقع، وسعت دانش دامپزشکی در ایران هزار سال قبل، کم از پزشکی نمیآورد؛ هر چند نام و نشان دامپزشکان خبره این دوران، کمتر به گوش ما رسیده است.