ماندن در خانه و رعایت کردن فاصله های اجتماعی در میان مردم شاید به معنی دوری از دوستان و خانواده باشد اما در این میان برخی روابط عمیق تر و صمیمانه تر هم شده: رابطۀ اشخاص با حیوانات خانگی شان!
به گزارش حکیم مهر به نقل از ITpet ، برخی افراد بر این باورند که در حالیکه سگ ها از حضور دائم صاحب خود در کنارشان خوشحال هستند اما گربه ها آرزوی اوقات تنهایی بیشتری را در سر می پرورانند.
Carlo Siracusa از کارشناسان رفتارشناسی حیوانات در این خصوص اظهار می دارد: "واکنش حیوانات خانگی به حضورِ بیشتر صاحبینشان در کنار آنها، صرفاً ارتباطی با گونۀ آن حیوان ندارد؛ بلکه به تفاوت های فردی رفتاری آنها مربوط می شود. همچنین رفتار صاحبین آنها نیز بر روی واکنش آنها تأثیرگذار است."
در گفتگویی Siracusa دربارۀ اینکه چگونه ممکن است قرنطینه بر روی رفتار حیوانات تأثیرگذار باشد و نیز به دنبال بازگشایی جامعه و بازگشت به کار، چگونه حیوان خود را برای دور ماندنِ بیشتر آماده سازیم، نقطه نظرهای خود را ابراز نموده است که خواندن آن خالی از لطف نیست.
کدام رفتارهای حیوانمان ناشی از دوران قرنطینه است؟
به طور کلی حیوانات خانگی به خوبی می توانند خود را با روزمرگی های صاحبانشان وفق دهند. تمام آنچه که درطول مدت اوقاتی که صاحبینشان سر کار بودند و در خانه نبودند اتفاق می افتاد آن بود که سگ ها یا گربه ها از فضای خصوصی و مخصوص خودشان بیشتر بهره می بردند. مثلاً شاید مبل راحتی اتاق نشیمن فضای خصوصی سگ می شد و نه تنها فضای راحتی برای او ایجاد می کرد که حتی از پنجره هم می توانست بیرون را تماشا کند. اما حالا صاحب خود را نشسته بر روی مبل در حال کار کردن می بیند و متعجب می شود "که چه اتفاقی افتاده؟" ممکن است این وضعیت سطح استرس و اضطراب حیوان را بالا ببرد. و این تنها به این دلیل نیست که ما در خانه حضور داریم : ما موسیقی گوش می کنیم، ما اخبار را با صدای بلند گوش می کنیم، یا با تلفن صحبت می کنیم بنابراین حضوری مزاحم و بر هم زنندۀ آرامش داریم!
البته برای سگ ها این قضیه می تواند برعکس هم باشد؛ او تا پیش از این از دور ماندن از صاحبش ناراحت می شد اما حالا مدام با هم هستند و در کنار هم و او خوشحال است با خود می گوید "دیگر مرا تنها نمی گذارد"؛ اما در نهایت وقتی که صاحبش دوباره به روال عادی و سر کار خود بازگردد ممکن است دچار استرس جدایی گردد!
چقدر از این واکنش سگ ها و گربه ها به حضور دائم صاحبین، می تواند ذاتی باشد؟
قطعاً تفاوت های ذاتی میان سگ ها و گربه ها وجود دارد ولی تصور می رود که بخش عمده ای از آن مربوط به انتظارات و درک انسان است. بدین صورت که معمولاً افرادی که سگ خانگی را ترجیح می دهند حیوانی را می خواهند که بسیار همراه و دور و برشان باشد و آنهایی که گربه ها را ترجیح می دهند، حیوانی می خواهند که مستقل باشد و چندان وابستۀ آنها نباشد. این امر تا حدودی درست است اما این چیزی است که افراد در مورد این گونه های حیوانات تصور می کنند.
به شخصه اعتقاد دارم که مهم ترین نکته در این خصوص، شخصیت و خصلت فردی هر حیوان است. بنابراین اگر اکثریت سگ ها مشکلی با قرنطینه و در خانه ماندن صاحب خود ندارند، عده ای هم هستند که با خود می گویند "پس کِی قراره برگرده سرکار؟!" و عکس همین امر هم در مورد گربه ها صدق می کند.
همچنین میزانِ مطلوب بودن این باهم بودن ها درجه هم دارد. به عنوان مثال، گربۀ من همینک روی فرشی نزدیک اما نه خیلی چسبیده به من دراز کشیده است.
نشانه هایی که به ما بفهماند حیوانمان نیاز به فضا یا زمانی اختصاصی دارد چیست؟
یکی از بارزترین نشانه ها – که برای هر دو گروه سگ ها و گربه ها صدق می کند – تغییراتی در میزان فعالیت آنها (بیشتر یا کمتر شدن) است. برخی حیوانات بی قرار می شوند و در اطراف می چرخند و راه می روند. صاحبان آنها معمولاً اشتباه تعبیر می کنند و می گویند "ببین گربۀ من دوست داره بازی کنه!" اما در واقع حیوان ممکن است فقط مضطرب باشد.
و یا در مواردی – که بیشتر شامل گربه ها می شود – حیوان میزان فعالیت خود را کاهش می دهد.
یکی دیگر از این تغییراتی که ممکن است شاهدش باشید، تغییر در تولید صدا و آوای حیوان است. به عنوان مثال، افرادی را شاهد بودم که می گفتند گربه ام شب ها بیشتر سر و صدا می کند و یا پارس سگم بیشتر از قبل شده است. بخشی از این امر هم ممکن است به تغییر در عادات خواب و بیداری حیوان مربوط شود. شما دیرتر به خواب می روید و حیوانتان هم همینطور، در نتیجه سر و صدای او هم بیشتر می گردد.
همچنین می توانید به زبان بدن او بیشتر توجه کنید. ممکن است ببینید که سگ شما خمیازه می کشد و یا لب هایش را می لیسد. این ها نشانه های استرس و عصبی بودن است. ممکن است ببینید که به هنگام نوازش گربه تان خود را سفت و سخت می گیرد؛ این نشانۀ آنست که او علاقه ای به این کار شما ندارد.
در موارد دیگر ممکن است حتی استرس حیوان، نمودهای جدی تری به دنبال داشته باشد مثل پرخاشگری حیوان. شخصی به نزد من مراجعه کرد که ادعا می کرد گربۀ او پر جنب و جوش بود اما پرخاشگر خیر؛ اما اخیراً هر کسی که به او نزدیک می شود را گاز می گیرد. در گفتگو با این شخص متوجه شدم که هنگامی که گربه اوقات تنهایی به اندازۀ کافی داشته باشد دیگر مبادرت به این کار نمی کند.
در صورت دیدن این علائم چه باید بکنیم؟
بسیار مهم است که فضا و وقتی برای خودشان به آنها اختصاص دهیم. بخشی از این کار به این دلیل اهمیت دارد که طبق روال روزمرۀ خود عمل کنند. همچنین در مورد جا و فضای مطبوعشان، می توانید فضای دلخواهی را برایشان فراهم آورید – الزاماً نیازی نیست که همان فضای سابقی باشد که به آن عادت داشتند – اما فضایی که به همان اندازه برایشان مطبوع باشد. سعی کنید این فضاها را در خانه بشناسید؛ مثلاً ببینید که در طول روز کجاها می نشیند و استراحت می کند سپس او را تنها به حال خودش بگذارید. در صورتی که دوست داشتید کنارتان باشد او را صدا بزنید تا اگر او نیز تمایل دارد به نزد شما بیاید. به هر حال به خاطر داشته باشید که زمانی که شما در محل کار خود بودید حیوان شما حداقل 6 ، 8 یا حتی 12 ساعت به حال خودش بود.
حالا که اکثر مشاغل دوباره به حالت عادی برگشته اند و صاحبین حیوانات خانگی بایستی در محل کار حضور پیدا کنند، توصیه و رهنمود شما برای کمک به این حیوانات برای عادت کردن دوباره به این وضعیت چیست؟
چنانچه دقیقاً می دانید که چه زمانی قرار است به سر کار برگردید (مثلاً یک هفتۀ دیگر) شروع کنید به طور تدریجی تغییراتی را در برنامۀ روزانه تان ایجاد کنید. شروع کنید غیبت های خود در طول روز را کم کم بیشتر و طولانی تر کنید. وابستگی او را به خودتان کم کنید مثلاً کارهایی مثل پیاده روی و یا بازی را در ساعاتی که قرار است سر کار بروید با او انجام ندهید.
اما اگر نمی دانید که چه موقع قرار است به سر کار و روال عادی سابق بازگردید، نگران نباشید حیوانات خانگی معمولاً به خوبی خود را با شرایط شما وفق می دهند. به همین دلیل هم هست که این حیوانات را اهلی و خانگی می نامند چرا که ظرفیت ارتباط با انسان و سازگاری با برنامه های زندگی انسان را دارند. معمولاً برای بخش عمده ای از سگ ها و گربه ها مشکلی پیش نمی آید.
با این حال اگر فکر می کنید که حیوان شما نسبت به تغییرات حساس است پس باید دقت بیشتری به خرج دهید. یکی از رهنمودهای توصیه شده در این زمینه نصب یک دوربین است که به رایانه یا گوشی همراه شما وصل است و بدین ترتیب زمانی که در منزل نیستید می توانید حیوانتان را ببینید .