نقش و جایگاه دامپزشکی در توسعه اقتصادی و بهداشت عمومی جامعه بر هیچ کس پوشیده نیست. اثرات حرفه دامپزشکی چند بعدی است و ضمن آنکه به ظاهر در ارتباط با مسائل اقتصادی کشور فعالیت دارد، اما تاثیر مستقیمی بر روی بهداشت جامعه دارد و نادیده گرفتن این حرفه ضمن اینکه لطمات اقتصادی برای جامعه ایجاد می‌کند، سبب لطمات بهداشتی و کاهش سطح بهداشت جامعه می‌شود.
دکتر حسینعلی عرب ـ مدرس دانشگاه ـ اظهار کرد: دامپزشکی به ظاهر مسوول تامین بهداشت و سلامتی دام‌هاست اما چون بسیاری از بیماری‌ها از طریق دام به انسان منتقل می‌شود، بنابراین نادیده گرفتن جایگاه دامپزشکی در بهداشت جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه نقش و جایگاه دامپزشکی در جامعه چه در بعد اقتصادی و چه در بعد بهداشتی بر کسی پوشیده نیست، گفت: برای نشان دادن اهمیت و جایگاه دامپزشکی باید به جمله معروف: «دام سالم؛ غذای سالم و انسان سالم» رجوع کنیم. بنابراین نقش و اهمیت دامپزشکی در چرخه‌ی غذای بهداشتی و سالم و به تبع آن تولید و پرورش انسان سالم حائز اهمیت است.
عرب افزود: دامپزشکی ظاهرا در ارتباط با تامین بهداشت و سلامت دام فعالیت می‌کند، اما همین نقش تاثیرات بسیار زیادی در بهداشت عمومی و همچنین امنیت غذایی و افزایش بهره‌وری و تولید در جامعه دارد.
وی تاکید کرد: ضروری است یک برنامه و سیاست صحیح و مشخصی در ارتباط با جایگاه دامپزشکی ایجاد شود تا این بخش کارکرد اصلی خود را داشته باشد و بتواند با قرار گرفتن در جایگاه اصلی خود بهره‌های لازم را برای جامعه به وجود بیاورد.
عرب یادآور شد: متاسفانه در کشور دامپزشکی نتوانسته در جایگاه واقعی خود قرار بگیرد، علی‌رغم اینکه صحبت‌ها و شعارهای زیادی داده می‌شود و بسیاری از مسوولان، تشکیلات و ارگان‌های مرتبط درباره نقش و اهمیت و جایگاه دامپزشکی صحبت می‌کنند، اما در عمل روند پیشرفت و ارتقای دامپزشکی کند است، هر چند از لحاظ اجرایی، تشکیلات اجرایی و گسترش حوزه دامپزشکی اقدامات زیادی شده است، اما متاسفانه از لحاظ فنی و عمقی ارتقای زیادی صورت نگرفته است.
وی با اشاره به مشکلات فعلی در حوزه دامپزشکی ادامه داد: قانونی که در ارتباط با فعالیت و نقش دامپزشکی در سال 1350 تصویب شده، مربوط به همان شرایط و نیازهای آن زمان بوده است. اما پس از آن هیچ تغییر و تحول و اصلاحات اساسی در ارتباط با قانون دامپزشکی و ارتقای جایگاه دامپزشکی و تدوین آیین‌نامه‌های مرتبط با آن صورت نگرفته است. از طرفی مداخلات زیادی در ارتباط با جایگاه دامپزشکی صورت گرفته است.
عرب خاطرنشان کرد: اخیرا چندین قانون و دستورالعمل‌هایی در ارتباط با جایگاه و نقش دامپزشکی به تصویب رسیده که متاسفانه باعث تداخل در فعالیت‌های دامپزشکی شده است.
به گفته‌ی وی، دامپزشکی در حال حاضر از لحاظ جایگاه و وظایف دچار نابسامانی شده است. بنابراین ضروری است در آستانه روز ملی دامپزشکی یک بازنگری مجددی در ارتباط با جایگاه و نقش آن صورت بگیرد. چون قوانین و مقرراتی که اخیرا تصویب شده و یا تصمیماتی که توسط وزارت جهاد کشاورزی در ارتباط با جایگاه دامپزشکی گرفته شده، غیر فنی و کارشناسی است و میدان عمل را برای فعالیت دامپزشکی محدود می‌کند.
عرب همچنین گفت: دامپزشکی یک حرفه فنی است و باید از نظر عملکرد و کارشناسی کاملا مستقل باشد و تصمیمات فنی و سیاست‌گذاری‌ها و حتی تصمیمات مربوط به ساختار و تشکیلات دامپزشکی باید توسط افرادی صورت بگیرد که آشنایی کامل با دامپزشکی داشته باشند و به صرف اینکه در وزارت جهاد کشاورزی افراد از نظر موقعیت پستی و اجرایی و تشکیلاتی از سازمان دامپزشکی بالاتر هستند، نباید برای دامپزشکی تصمیم بگیرند.
وی ادامه داد: تصمیمات مربوط به دامپزشکی باید توسط خود دامپزشکان و افراد باتجربه گرفته شود، اما متاسفانه در چند سال اخیر، بعد کارشناسی و فنی دامپزشکی نادیده و تصمیماتی به ضرر دامپزشکی گرفته شده است.
عرب اضافه کرد: جایگاه و نقش بخش خصوصی در دامپزشکی به طور مشخص تبیین نشده است و قوانین و مقررات مرتبط با جایگاه و بخش دامپزشکی چندان روشن نیست، چون بسیاری از فعالیت‌های دامپزشکی باید از نظر اجرایی و خدماتی توسط بخش خصوصی صورت بگیرد، ولی قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌های مشخص و محکم که بتواند از بخش خصوصی دامپزشکی پشتیبانی کند وجود ندارد و تصویب نشده است. از طرفی نظام دامپزشکی به جای اینکه در جهت توسعه‌ی بخش خصوصی حرکت کند بیشتر در حال تبدیل شدن به یک نظام شبه دولتی است و اگر به این مساله توجه نشود، برای فعالیت‌های بخش خصوصی نیز دست و پاگیر می‌شود.
وی تصریح کرد: بازنگری در ارتباط با جایگاه و نقش دامپزشکی باید توسط افراد و مسوولان مرتبط با فعالیت‌های دامپزشکی و با هماهنگی بین ابعاد مختلف دامپزشکی صورت بگیرد و مسوولان نیز از این تصمیمات پشتیبانی کنند. در غیر این صورت نگرانی در ارتباط با روند فعالیت‌های دامپزشکی ایجاد می‌شود که این روند روبه رکود، ناامیدی و عدم امنیت فکری در بین دامپزشکان و افراد مرتبط با این حرفه است.
عرب افزود: به مسوولان جدید وزارت کشاورزی توصیه می‌شود که به دامپزشکی جدی‌تر و علمی‌تر نگاه کنند و صرفا به آن به عنوان یک تشکیلات درجه دو نگاه نکنند. چرا که در دهه‌های اخیر به دامپزشکی به عنوان تشکیلات سازمان درجه دو نگاه شده است و به صرف اینکه دامپزشکی با حیوانات سر و کار دارد، اهمیت جدی به آن داده نشده است.
وی یادآور شد: پتانسیل‌های خوب و نیروهای باانگیزه‌ای در دامپزشکی وجود دارد که تعصب شغلی دارند و حاضرند هرگونه فداکاری برای ارتقای این رشته داشته باشند. اما اکنون بسیاری از افراد در حوزه دامپزشکی چه در بخش خصوصی و چه دولتی دچار نوعی سرخوردگی شده‌اند.
عرب همچنین گفت: جایگاه بخش خصوصی به درستی روشن و تعریف نشده است. اما با تصمیمات عجولانه، غیر کارشناسی و فنی اقداماتی اخیرا صورت گرفته که نه تنها این جایگاه مشخص نشده و بهایی به آن داده نشده، بلکه تصمیمات دست و پاگیری برای دامپزشکی ایجاد و اساسا بین نظام دامپزشکی و سازمان دامپزشکی چالش و برخوردی ایجاد شده که باعث ایجاد درگیری و معارضه بین این دو تشکیلات شده و اگر قانون نتواند جایگاه این دو تشکیلات را به درستی روشن کند، هیچ کس نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: برای سر و سامان دادن به فعالیت‌های هر تشکیلاتی نیازمند قانون هستیم، اما قانونی که کارشناسی و به دور از دغدغه‌های سیاسی، غیر فنی و کارشناسی باشد. اما متاسفانه تصمیمات و مقررات اخیر بعید است بتواند کمکی در جهت روشن کردن جایگاه بخش خصوصی و دولتی و سازمان دامپزشکی و نظام دامپزشکی کند، چرا که نتیجه مشخص و بهبودی در روند امور کاری این دو سازمان به دنبال نداشته است.
