دانشمندان با استفاده از فناوریهای پیشرفته دلفینها را آموزش داده و آنها را برای رهاسازی در طبیعت آماده میکنند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از آنا، انسانها در طول چند دهه اخیر صدمات جبرانناپذیری به موجودات آبزی بهخصوص نهنگها و دلفینها وارد کردهاند. فعالیتهای انسانی سبب شده جمعیت بعضی از انواع نهنگها از سال ۱۹۸۰ تاکنون بیش از ۸۷ درصد کاهش یابد.
شکار غیرمجاز و آلودگیهای زیستمحیطی مهمترین عوامل مرگ هزاران نهنگ و سایر موجودات آبزی در سالهای گذشته است. حتی بررسیها نشان میدهد فعالیتهای بهظاهر بدون تولید آلایندگی انسانها در نزدیکی محل زندگی نهنگها و دلفینها فشار روانی و استرس را بر این موجودات افزایش داده و باعث میشود وضعیت سلامتی آنها درخطر قرار بگیرد. حتماً تاکنون خبرهایی در مورد هجوم دستهجمعی نهنگها به سواحل در نقاط مختلف دنیا شنیدهاید. این اقدام از روی نهنگها نوعی خودکشی محسوب شده و دانشمندان تاکنون نتوانستهاند علت آن را دریابند.
برخی از کارشناسان معتقدند ارسال امواج الکترونیکی آسیبزا از دستگاهها و تجهیزات ساخته دست بشر روی مغز موجودات آبزی مانند نهنگ و دلفینها اثر گذاشته و باعث میشود این حیوانات در مسیریابی دچار مشکل شده و درنهایت جان خود را از دست بدهند. حالا دانشمندان برای درک بیشتر و بهتر تأثیرات مخرب فعالیتهای انسانی روی دلفینها از پهپادها استفاده کرده و تلاش میکنند تا با بهرهگیری از فناوریهای نوین زندگی سالم و بدون خطری را برای دلفینها به وجود بیاورند.
محققان دانشگاه اوکلاهاما با بهکارگیری پهپادها رفتار دلفینها در مناطق مشخصی از دریاها را زیر نظر گرفته و امواج مغزی آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار میدهند.
فناوری در برابر روشهای قدیمی
دامپزشکانی که قصد دارند سلامت دلفینها را بررسی کنند از راه دور و با استفاده از فناوریهای پیشرفته از بدن دلفینها نمونهبرداری میکنند. درواقع عملیات نمونهبرداری با استفاده از دارتهایی مخصوص صورت میگیرد. فرایند نمونهبرداری از بدن دلفینها آسیب جسمی به آنها وارد نمیکند ولی بررسیهای حاکی از آن است که شلیک دارت سبب بالا رفتن سطح استرس در آنها میشود.
حالا محققان روش تحقیقی برای بررسی ویژگیهای بدنی و حسهای شنوایی، بینایی و بویایی دلفینها انتخاب کردهاند. اکنون پهپادها با پرواز بر فراز محلهای اجتماع دلفینها بهمحض اینکه این حیوانات از آب بیرون میآیند مخاط خارجشده از حفره روی سر آنها را جمعآوری کرده و از این طریق به مطالعه در مورد دلفینها میپردازند. روش جمعآوری مخاط دلفینها با استفاده از پهپادها نسبت به روش نمونهبرداری خطر کمتری برای سلامتی این حیوانات دارد و ازلحاظ اقتصادی نیز مقرون بهصرفهتر است.
سالها مطالعات دانشمندان نشان میدهد آبزیانی مانند نهنگها، والها و دلفینها زمان بیرون آمدن از عمق دریا آب ذخیرهشده در بدن خود را بسیار سریع به هوا پرتاب کرده و بهوسیله مخاط خارجشده از بدن وضعیت جوی هوا را بررسی کرده و اطلاعات مهمی از محیط اطراف خود و موقعیت جغرافیایی بهدست میآورند؛ یعنی این حیوانات علاوه بر سیگنالهای مغزی که به اطراف ارسال میکنند از هوا نیز دادههای مهمی را بهدست میآورند.
تلاش برای آموزش دلفینها با پهپاد
دلفینها به دلیل توانایی باورنکردنی در یادگیری مهارتهای حرکتی و ارتباط مناسب با انسانها همواره موردتوجه علاقهمندان به محیطزیست بودهاند. در پارکهای آبی سراسر دنیا دلفینهای نمایشهای گوناگونی را اجرا کرده و بهخوبی مردم را سرگرم میکنند. از سالها پیش تاکنون مربیان حرفهای به عنوان متولیان اصلی آموزش این حیوانات هستند. ولی اکنون پهپادها نیز در کنار مربیان قرارگرفته و حرکتهای متفاوتی را به دلفینها آموزش میدهند.
پهپادها در مراحل مختلف آموزش در کنار مربیان قرارگرفته و لحظهبهلحظه وضعیت جسمانی دلفینها را بررسی میکنند. درصورتیکه پهپاد اطلاعاتی مبنی بر بالا رفتن سطح استرس و فشار عصبی در حیوان را درک کنند با اعلام این دادهها به مربی سبب میشوند مراحل آموزش متوقفشده و دلفین برای استراحت و بهدست آوردن آرامش به حال خود رها میشود.
نقش پهپادها در حفظ سلامتی دلفینها
ازجمله مواردی که بهسلامتی دلفینها آسیب زیادی وارد میکند نشت روغن و مواد نفتی در محیط زندگی آنها است. نفت و سایر مواد پتروشیمی به مغز و سایر قسمتهای بدن دلفین آسیب وارد کرده و میتواند عمر این آبزی را کوتاه سازد. متأسفانه تمامی آلودگیهای زیستمحیطی در دریاها بهسادگی قابلشناسایی و ردیابی نیستند ولی با کمک پهپادها و اطلاعاتی که این دستگاهها از مخاط خارج شده از بدن دلفینها بهدست میآورند مبارزه و جمعآوری مواد آلاینده راحتتر از گذشته شده است.
در ماههای آینده گروههای متعددی از متخصصان زیستشناسی و افرادی که روی زندگی دلفینها تحقیق میکنند به مناطق مختلف زندگی این حیوانات اعزام شده و با استفاده از پهپادها به جمعآوری اطلاعات میپردازند. اکنون دانشمندان امیدوارند در سالهای آینده شرایط زندگی دلفینها بهبود یافته و خطرهایی که در حال حاضر آنها را تهدید میکند بهتدریج کمتر شود.