حکیم مهر - اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت تازه ترین لیست قرمز خود را درباره حیات پرندگان منتشر کرد و هشدار داد که 13 درصد از تمام پرندگان دنیا در معرض خطر انقراض قرار دارند.
13 درصد از گونه های پرندگان موجود در دنیا در خطر انقراض قرار دادند. در این میان، هوبره بزرگ هندی با نام علمی Ardeotis nigriceps که با یک متر ارتفاع و حداکثر 15 کیلوگرم وزن، یکی از بزرگترین پرندگان روی زمین است با تهدیدی جدی مواجه است.
اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت با انتشار لیست قرمز جدیدی که با همکاری "سازمان بین المللی حیات پرندگان" ارائه کرده، نشان داده است که هزار و 253 گونه پرندگان با سطوح مختلف انقراض تهدید می شوند که این رقم، 13 درصد از کل پرندگان را در بر می گیرد.
مرغ انجیرخوار و هوبره بزرگ هندی
هوبره بزرگ هندی که زمانی در هند و پاکستان گسترده بود امروز تنها به رقم 250 نمونه در یک منطقه کوچک و دور افتاده رسیده است. به همین منظور، سازمان حفاظت از طبیعت، نام این جانور را در لیست قرمز خود در مقوله "گونه در معرض خطر جدی" قرار داده است این مقوله بدان معنی است که خطر انقراض به میزان بینهایت بالایی این پرنده را تهدید می کند.
گونه دیگری که وارد مقوله "در معرض خطر انقراض جدی" شده "مرغ انجیرخوار باهاماس" با نام علمی Icterus northopi است. نتایج تحقیقات اخیر تایید می کند که جمعیت این گونه بسیار زیبا که به رنگهای زرد و سیاه است، تنها به 180 نمونه کاهش یافته است.
مرغ انجیرخوار در میان نخلهای کاکائو آشیانه دارد، اما به سبب یک بیماری مهلک تقریباً نابود شده است. خطر دیگری که این پرنده را تهدید می کند ورود جدید سار درخشان به زیستگاه این پرنده است این گونه سار، با استفاده از تخمهایش آشیانه سایر پرندگان را اشغال می کند.
شکار و دخالتهای همیشگی انسان
انسان یکی دیگر از عواملی است که موجب شده این پرندگان وارد لیست قرمز شوند. شکار بی رویه، آلودگی محیط زیست، شهرسازیهای کنترل نشده، جنگل زدایی و تبدیل آنها به مزارع کشاورزی بی شک مهمترین دلایل نابودی این تعداد زیاد پرندگان هستند.
در این خصوص "لئون بنون"، مدیر بخش علم و سیاستگذاری سازمان بین المللی حیات پرندگان توضیح داد: "در دنیایی بیش از همیشه شلوغ، گونه هایی مثل هوبره بزرگ هندی که به فضاهای وسیعی برای زندگی نیاز دارند بسیار آسیب دیده اند. دیده می شود که خدماتی که طبیعت به ما ارائه می کنند درحال نابودی هستند. درحقیقت پرندگان شاخصهایی مفید سلامت اکوسیستمها به شمار می روند."
داستانهایی با پایان خوش
"اندی سیمز"، عضو هیئت "برنامه گونه های جهانی" سازمان بین المللی حیات پرندگان اظهار داشت: "هرچند این لیست قرمز، موقعیتی منفی را برای بسیاری از گونه ها نشان می دهد باوجود این، تایید می کند که محاظت از بعضی از گونه ها موجب شده است که وضعیت آنها از شرایط منفی به شرایط مثبت برسد."
یکی از این موارد، مرغابی نیوزلندی است که به برکت "برنامه حذف موشهای صحرایی" از نابودی نجات یافت. این گونه، اکنون در مقوله "در معرض خطر" وارد شده است و در جزایر "کمپبل" نیوزلند دیده می شود.
اخبار خوبی نیز از جزایر قناری می رسد که نشان می دهند سه گونه فاخته به خاطر پروژه های محافظت از این گونه ها و همچنین حفاظت از زیستگاه آنها در پایین ترین سطح تهدید طبقه بندی شده اند.
آمار و ارقام
در مجموع "سازمان بین المللی حیات پرندگان" 10 هزار و 52 گونه را برای لیست قرمز 2011 مورد بررسی قرار داد و آنها را به شرح زیر طبقه بندی کرد:
132 گونه "منقرض شده"
4 گونه "منقرض در طبیعت"
189 گونه "تهدید شده به روشی بحرانی"
381 گونه "تهدید شده" (با خطر بسیار بالای انقراض)
683 گونه "نفوذپذیر" (با خطر بالای انقراض)
843 گونه "نزدیک به تهدید" (به تازگی وارد لیست گونه های در معرض تهدید شده اند)
7 هزار و 757 گونه "با کمترین نگرانی" (در شرایط خوب)
62 گونه به دلیل کمبود اطلاعات، قابل طبقه بندی نیستند
تصاویری از برخی گونه های پرندگان در معرض خطر انقراض :
مرغ انجیرخوار باهاماس- یکی از گونه هایی که با بیشترین خطر انقراض روبه روست
هوبره بزرگ هندی- بسیار نزدیک به انقراض
مرغ راز آفریقایی- در آفریقا این پرنده در مقوله نفوذپذیر طبقه بندی شده است
مرغابی نیوزلندی- یکی از گونه هایی است که شروع به زیاد شدن کرده است
دلیجه کوچک- گونه ای که ساکن اروپا و خاورمیانه است. موقعیت این گونه که نوعی شاهین کوچک است در لیست قرمز بهتر شده و از مقوله "نفوذپذیر" به مقوله "با کمترین نگرانی" (شرایط خوب) رسیده است
