پرورش گوزن و درآمدزایی که از آن اطلاع ندارید/ هر کیلو فیله گوشت گوزن ۵۹ دلار!

اخیرا تلاش‌هایی برای رونق کسب و کار پرسود، اما ناشناخته پرورش گوزن در کشور در حال انجام است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، «بهادر حسین زاده» که دوره‌های آموزشی پرورش گوزن را در کشور آلمان گذرانده، گفت: گوزن یک حیوان وحشی است که مانند حیوانات وحشی دیگر که تاکنون انسان موفق به پرورش آن‌ها شده، می‌تواند درآمدزایی اقتصادی داشته باشد.

کاربرد‌های گوزن چیست؟

وی ادامه داد: گونه مورد نظر برای پرورش گوزن باید متناسب با نوع بهره برداری که قصد داریم از این حیوان وحشی داشته باشیم، انتخاب شود.

حسین زاده بیان کرد: گوزن یک حیوان حلال گوشت است که از زمان‌های گذشته، گوشت آن به عنوان یک غذای شاهانه شناخته می‌شود و از نظر علم پزشکی، یکی از مرغوب‌ترین انواع گوشت قرمز است.

وی افزود: شاخ گوزن یکی از با ارزش‌ترین مواد اولیه تولیدات دارویی در جهان است به گونه‌ای که چین یکی از بزرگترین خریداران شاخ گوزن‌های پرورش یافته آمریکایی است.

حسین زاده کاربرد دیگر پرورش گوزن را، توسعه شکارگاه‌ها برای ارزآوری با جذب گردشگر و جلوگیری از شکار گوزن‌های بومی کشور دانست و گفت: برخی از افراد صرفا برای درک لذت شکار، حیوانات در خطر انقراض مثل گوزن را شکار می‌کنند که می‌تواند با توسعه شکارگاه‌ها تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست، مانع از شکار غیرقانونی گوزن‌های کشور شد.

وی بیان کرد: پوست گوزن هم خریداران خاص خودش را دارد و می‌تواند یکی از اهداف ایجاد یک مزرعه پرورش گوزن باشد.

پرورش گوزن نسبت به گاو و گوسفند مقرون به صرفه است

این کارشناس حوزه پرورش گوزن ادامه داد: با توجه به سبک زندگی گوزن، جهت تهیه یک مکان برای پرورش آن نیازی به هزینه‌های بالای تهیه سقف و دیوار‌های خاص مثل دامداری‌های گاو و گوسفند نیست.

وی افزود: تفاوت پرورش گوزن با دامداری‌های گاو و گوسفند در این است که نمی‌توان این حیوان را به روش پرواری پرورش داد؛ یعنی، نمی‌توان گوزن را با طناب به یک میله بست و مجابش کرد که در گوشه‌ای بایستد تا بتوان از آن مولدزایی کرد چرا که این کار باعث تلف شدن آن می‌شود.

شهر‌های شمالی ایران، زادگاه طبیعی گوزن ایران

حسین زاده گفت: بزرگترین مزارع پرورش گوزن در کشور‌های نیوزلند و استرالیا هستند؛ در کشور ما هم، شهرستان‌های شمالی به عنوان زیستگاه طبیعی گونه‌های گوزن‌های مِرال، شوکا و زرد ایرانی شناخته می‌شوند و می‌توان این منطقه را بهترین نقاط از نظر تنوع پوشش گیاهی و آب و هوایی برای پرورش گوزن در ایران نامید؛ البته، این حیوان با تغییرات محیطی بسیار سازگار است.

بر اساس اعلام سایت‌های فروش خارجی، یک پوند (واحد وزن) از بهترین قسمت گوشت یک گوزن (فیله)، قیمتی معادل ۲۹.۵۰ دلار دارد، یعنی حدود ۸۰۰ هزار تومان برای حدود ۴۵۰ گرم؛ بنابراین می‌توان گفت نیم کیلوگرم از فیله پاک کرده گوزن، حدود ۶.۵ برابر یک کیلوگرم فیله پاک کرده گوساله ارزش دارد.

البته برای گوشت گوزن حداقل۱۰ نوع قیمت گذاری وجود دارد؛ به طور مثال، براساس اعلام سازمان خوار و بار ایالات متحده آمریکا، فیله بالاترین و دنده پایین‌ترین قیمت را برای گوشت گوزن دارد.

توسعه اقتصادی زیست فناوری دارویی با استفاده از شاخ گوزن

دارو‌های تولید شده از شاخ گوزن، با فعال کردن فاکتور‌های رشد باعث بازسازی بافت‌های تخریب شده از جمله استخوان، غضروف و تاندون می‌شود.  این دارو‌ها همچنین می‌توانند تا حدودی به اصلاح سیستم ایمنی بدن و بهبودی بیماری‌های خود ایمنی از جمله روماتیسم (نامی کلی برای توصیف درد اندام‌های حرکتی) و پسوریازیس بیماری پوستی مزمن خودایمنی) کمک کنند.

کمپانی کانادایی Royal Elk با توسعه مزارع پرورش گوزن اِلْک، موفق به کسب سود قابل توجهی شده است؛ سودی که می‌تواند با برنامه ریزی صحیح و اصلاح رویه‌های نادرست در صدور مجوز‌های کسب و کار، نسیب سرمایه گذاران ایرانی هم بشود.

هر پوند (واحد وزن) از داروی کپسول پودر شاخ گوزن این کمپانی کانادایی در کارخانه قیمتی معادل ۳۵ دلار دارد؛ یعنی، با نرخ دلار ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان صبح چهارشنبه، ۱۴ آبان ماه ۱۳۹۹، ارزش این دارو ۹۸۷ هزار تومان است برای حدود ۴۵۰ گرم است!

نکته مهم در پرورش گوزن با هدف تولید شاخ آن در این است که برای به دست آوردن شاخ این حیوان، نیازی به کشتنش نیست چرا که به طور طبیعی سالی یک بار شاخ گوزن‌ها می‌اُفتد و حتی با بریدن آن، مجددا رشد می‌کند.

تولید محصولات لبنی از شیر گوزن

شیر گوزن یک محصول با ارزش دیگر از گوزن است؛ شیر این حیوان، بالاترین درصد چربی و پروتئین را در میان پستانداران پرورشی داراست. یک مزرعه پرورش گوزن با هدف تولید محصولات لبنی در کشور سوئد وجود دارد که در سال فقط ۳۰۰ کیلوگرم پنیر گوزن تولید می‌کند؛ این نوع پنیر بالاترین میزان پروتئین را دارد و قیمت هر کیلوی آن ۱۰۰۰ دلار است.

اگر این مزرعه در ایران بود، با نرخ دلار ۲۸ هزار و ۲۰۰ تومان صبح چهارشنبه، ۱۴ آبان ماه ۱۳۹۹، هر یک کیلو پنیر تولیدی آن، ۲۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت داشت؛ لازم به یادآوری است که تولید هر کدام از محصولات از گوزن، نیاز به پرورش گونه‌های خاصی است.

گوزن‌های سراسر دنیا دارای ۱۶ جنس و ۲۷ گونه هستند که مهترین گونه‌های آن ها، گونه‌های شوکا، زرد و مرال هستند؛ این سه گونه در ایران یافت می‌شوند و می‌توان با پرورش با هدف صادراتی آن ها، به ویژه با در نظر گرفتن توسعه صادرات به کشور‌های حاشیه خلیج فارس، ارزآوری قابل توجهی برای کشور داشت.