باغ وحش ارم در دو ماه اخیر دو گونه با ارزش خود را به دلایل مختلف از دست داده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، روز جمعه بود که خبر تلف شدن یک ببر ماده به دست ببر نر در رسانهها منتشر شد و بار دیگر پارک ارم را در صدر رسانهها قرار داد، ببر سفید ماده که به آن کوئین میگفتند در نیمه شب یکشنبه ۹۹/۹/۹ توسط ببر نر مجروح و ۱۴ آذر ماه خبر مرگ آن به سازمان دامپزشکی و محیط زیست اعلام شد.
در پی انتشار این اخبار روز گذشته برای یافتن پاسخ دقیق از علت مرگ این ببر سفید به سمت باغ وحش ارم حرکت کردیم، پس از هماهنگیهای بسیار با حراست این مجموعه موفق به ورود به باغ وحش ارم شدیم، پیش از این یعنی در تاریخ ۱۴ آذرماه فاطمه برنا رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان تهران درباره علت مرگ ببر سفید باغ وحش ارم اظهار کرد: متاسفانه این ببر ماده امروز در باغ وحش ارم تلف شده و اقدامات درمانی در چند روز گذشته برای مداوای آن نتیجهای در بر نداشته است.
برنا تصریح کرد: بنابر گزارش اولیه ارسالی باغ وحش که ساعتی پیش به محیط زیست رسیده، این ماده ببر به علت پارگی کامل نای و پارگی طولی مری و خفگی در اثر پنومونی استنشاقی به دلیل صدمه فیزیکی نزاع با ببر نر تلف شده است.
معاون مدیر کل و رییس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه در آخرین بازدید دورهای کارشناسان این اداره از باغ وحش ارم، حیوانات این باغ وحش سالم و در وضعیت خوبی بودند، اظهار کرد: در بخشی از گزارش ارسالی باغ وحش آمده است که ببر نر در روز یکشنبه ٩ آذرماه پس از شکستن و تخریب حصار مجاور محل نگهداری ببر ماده وارد محدوده نگهداری از این حیوان شده و به نزاع با آن پرداخته است.
برنا در ادامه گفت: بررسیها در این خصوص از سوی محیط زیست استان تهران انجام و نتایج حاصله اعلام خواهد شد، اما در گام اول، نظارت ناکافی مجموعه باغ وحش یکی از دلایل این اتفاق میتواند باشد.
وی در پایان تاکید کرد: لازم است مدیران باغ وحشها جدیت بیشتری در خصوص محلهای نگهداری از حیواناتی که باید به طور کلى و یا در فصولی از سال از هم جدا باشند و یا با فاصله مناسبی از هم نگهداری شوند، داشته باشند.
اما شنیدن این ماجرا تنها به صورت یک گزارش قانعمان نکرد و مجبور شدیم تا برای بررسی علت این حادثه به باغ وحش ارم برویم، پس از ورود به مجموعه ارم به دفتر «علی دقیقیان» مدیرعامل مجموعه ارم سبز رفتیم، او درباره جزئیات این حادثه در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: در روز یکشنبه یک قلاده ببر سفید در باغ وحش ارم در شیفت شب زخمی شد، ببری که همجوار قفس ببر سفید بوده است، با تخریب قسمتی از حائل بین دو قفس به حریم ببر سفید ورود پیدا کرده و درگیری شکل میگیرد که متأسفانه سبب مرگ این ببر سفید شده است.
او با اشاره به اینکه ببرها در قفسهایی که شبها در آن استراحت میکنند قرار داشتند، گفت: دو فضا برای حضور حیوانات در باغ وحش ارم وجود دارد، یک فضا برای بازدید بازدیدکنندگان و دیگری برای استراحت این حیوانات، مردم عزیز توجه داشته باشند که قفسی که برای بازدید در نظر گرفته شدهاند، بسیار ایمن و محکم هستند و فضای استراحت حیوانات با محافظ کمتر و تعداد محدودتری از گونههای شبیه بهم از یکدیگر جدا میشوند.
دقیقیان در پاسخ به اینکه آیا بهتر نبود این فاصله بین حیوانات محافظ قوی تری داشته باشد، تشریح کرد: باغ وحش ارم قدمت بالایی دارد و بیش از ۲۹ سال است که در این منطقه فعالیت دارد و تا به امروز موردی در این زمینه نداشتیم و برای ما نیز این اتفاق خوشایند نیست.
او با اشاره به اینکه در پی آن هستیم تا عوامل اصلی این ماجرا را شناسایی کنیم، گفت: موضوع زاد و ولد و مرگ و میر امری طبیعی در حیات وحش است و یکی از تدابیر اندیشیده شده در این راستا این است که باید در تعداد گونههای نگهداری شده در این مکان کاهش داشته باشیم، چراکه زمانی که تعداد گونهها افزایش پیدا میکند، فضای نگهداری از آنها نیز کمتر میشود.
رئیس مجموعه باغ وحش ارم درباره جفت گیری اجباری پلنگ ماده کشته شده با پلنگ نر، تصریح کرد: در این زمینه طبق دستورالعملها، ببر سفید، چون دارای اختلال ژنتیکی بوده مجاز به هیچ گونه جفت گیری نبوده و در باغ وحش ارم از سال ۹۵ این دستورالعمل رعایت شده است.
دقیقیان با اشاره به بسته بودن باغ حش ارم به دلیل شیوع ویروس کرونا مطرح کرد: از اسفند ماه سال گذشته تا به امروز باغ وحش ارم در حالت غیر فعال به سر میبرد و مانع از درآمدزایی باغ وحش ارم شده است و نگهداری از این حیوانات هزینههای بالایی دارد.
گفتنی است؛ در حالی که رئیس این مجموعه اظهار دارد که تاکنون اتفاقی شبیه به تلف شدن یک گونه ماده به دست یک گونه نر با ورود به قفس آن سابقه نداشته است، باید به این موضوع اشاره کرد که پیش از این در اوایل آبان ماه در همین مجموعه یک شامپانزه ماده (شمسی) به دست یک شامپانزه نر کشته شد؛ شامپانزههایی که به گفته کارشناسان محیط زیست و دامپزشکان مبتلا به افسردگی هستند و حالا با تمام این اتفاقات تلخ و ناگوار شامپانزه سه سالهای که به باغ وحش ارم منتقل شده و هنوز بالغ نشده است، در این مجموعه به صورت تنها و جداگانه نگهداری میشود.
همچنین «محمد کرمی» رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان تهران در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره علت این حادثه اظهار کرد: سازمان محیط زیست در حال بررسی این موضوع است و مسئولان باغ وحش ارم درباره علت مرگ ببر ماده باید پاسخگو باشند.
کرمی تصریح کرد: این ببرها در سه جایگاه متفاوت بودند و دلیل نزاع بین آنها ممکن است یک حادثه طبیعی باشد، بنابراین باید آثار و علائم جراحتها بر روی بدن ببر بررسی شود.
«دکتر صادق گلزاری» رئیس دامپزشکی شهر تهران در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، از ورود مقام قضایی به مرگ کوئین ببر ماده سفید باغ وحش ارم خبر داد و اظهار کرد: در حالی که مقام قضایی در قضیه مرگ شامپانزه ماده ۱۸ ساله باغ وحش ارم ورود کرده و ابعاد آن در دست بررسی کارشناسان است، مسئول فنی بهداشتی باغ وحش ارم پنجشنبه شب از جراحات ناشی از درگیری بین ببر ماده و سفید به نام کوئین به وزن ۱۵۰ کیلوگرم در این مجموعه با ببر بنگال نر به وزن ۳۵۰ کیلوگرم خبر داد.
وی افزود: مسئول فنی بهداشتی باغ وحش ارم پنجشنبه شب اعلام کرد ببر ماده سفید در اثر درگیری و نزاع با ببر نر مجروح شده و جمعه هم علت مرگ توسط محیط زیست، پارگی کامل نای و پارگی طولی مری و خفگی در اثر پنومونی استنشاقی به دلیل صدمه فیزیکی نزاع با ببر نر اعلام شد و هنوز علت اصلی مرگ مشخص نشده است و طبق تاریخچه اعلامی نزاع و درگیری یکشنبه ۹ آذر ماه به وقوع پیوسته است.
گلزاری تصریح کرد: با بررسی کارشناسی علت مرگ کوئین ببر ماده سفید اعلام میشود همچنین علت مرگ شامپانزه ماده ۱۸ ساله که در ۲۷ مهر ماه در باغ وحش ارم تهران تلف شده هم در دست بررسی است و در صورت تشخیص تقصیر با مقصران احتمالی این حوادث مطابق قوانین نظام دامپزشکی با عاملان این کشتار برخورد قانونی صورت میگیرد.
تمامی این حرف و مستندات در حالی است که عدهای از کارشناسان محیط زیست آن را به نوعی دیگر بیان میکنند، «دکتر ایمان معماریان» دامپزشک سابق باغ وحش ارم که سابقه چند سال همکاری با این مجموعه را دارد و از جایگاه و گونههای موجود در باغ وحش ارم اطلاعات کاملی دارد درباره این حادثه در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: کوئین (ببر کشته شده) و آفتاب دو ببر مادهای هستند که به صورت جداگانه در قفسی در حال نگهداری بودند و ببر نر مکان استراحت و خوردن غذایش با این دو ببر ماده متفاوت است و فاصله دارد و امکان ندارد که این ببر نر با شکستن حائل بین دو قفس به ببر ماده حمله کرده باشد.
او با اشاره به اینکه این جایگاه در گذشته دوربین داشته است، گفت: میتوان پیش بینی کرد که عوامل باغ وحش ببر نر را به جایگاه نزدیک به ببر ماده هدایت کرده باشند و به هیچ وجه درب قابل شکستن نخواهد بود و درب کشویی باز و بسته میشود.
باغ وحش ارم با سایر باغ وحشهای استاندارد جهان فاصله زیادی دارد، این فاصله زیاد سبب شده است تا برخی از گونههای با ارزش این مجموعه جان خود را از دست بدهند، بنابراین باتوجه به این دو اتفاق اخیری که در باغ وحش ارم برای دو گونه ارزشمند رخ داده است، انتظار میرود تا مسئولان باغ وحش ارم نظر و شیوههای خود را در نحوه نگهداری از این حیوانات تغییر دهند و سازمان محیط زیست نیز شیوه نامههای استانداردی را برای باغ وحشها و مراکز نگهداری از حیوانات در ایران تدوین کند.