خرس‌ها حیواناتی مفید برای طبیعتند از آنجا که همه چیز خوارند، گونه چتر محسوب می‌شوند به این معنا که حفاظت از آنها موجب حفاظت از علف‌ها، حشرات و میوه‌ها می‌شود در واقع گونه‌های دیگر در سایه آن حفاظت می‌شوند پس آنها را دریابیم.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، خرس ها موجوداتی بزرگ اما دوست داشتنی هستند، اگر به دوران کودکی خود برگردیم می بینیم که خرس ها در کارتون های مختلف همواره قلبی مهربان و از طلا داشتند مثلا «جان کوچولو» در رابین هود، «بامزی» قوی ترین خرس دنیا ، «یوگی» در یوگی و دوستان، «خرس مهربون» در پسر شجاع و «میشا» در مجموعه کارتونی دهکده حیوانات همیشه با ما بودند و ما زمان کودکی خود را با آنها سپری کردیم، آن زمان به ذهنمان هم نمی رسید که این موجود مهربان در دنیای واقعی روزهای سختی را می گذارد و به علت فعالیت های انسانی خانه خراب شده است.
چندین گونه خرس در دنیا زندگی می کند از جمله خرس قطبی، قهوه ای، خاکستری ( گریزلی) سیاه، عینکی، تنبل، آفتابی، پاندای قرمز و پاندای غول پیکر که هر کدام در شرایط خاص زیستی قرار دارند مثلا برخی مانند خرس قطبی به علت گرم شدن زمین در حال نابودی است، نسل برخی هم مانند پاندای غول پیکر به شدت در معرض تهدید قرار دارد.
تخریب زیستگاه، کاهش غذا و تقابل با انسان از جمله دلایل اصلی خطر حیات این گونه های ارزشمند است، البته گاهی خودشان هم به همدیگر رحم نمی کنند و برای اینکه مادر آماده زادآوری دوباره شود خرس نر اقدام به کشتن توله‌ها می‌کند بنابراین، این عوامل موجب به خطر افتادن نسل خرس ها شده است.
به اعتقاد کارشناسان امر، خرس یک‌گونه چتر است از این رو حفاظت از آن در دنیا بسیار حائز اهمیت است، در تعریف آن می‌توان گفت که خرس در بهار بیشتر از علف‌های تازه تغذیه می‌کند، آخر بهار و اول تابستان حشرات زیاد می‌شوند و بیشتر از آنها می‌خورد، در اواخر تابستان میوه‌ها فراوان است و خرس شروع به خوردن میوه‌ها می‌کند، آخر تابستان و اول پاییز بلوط زیاد می‌شود بنابراین به خوردن بلوط بسیار وابسته می‌شوند، در پاییز و زمستان که هوا سرد می‌شود و دیگر چیزی برای خوردن ندارند تا این جثه بزرگ را سیر کنند می‌خوابند البته اگر در طول سال هر وقت که بتوانند شکار کنند گوشت می‌خورند.
برخی نیز خرس ها را باغبان طبیعت می دانند چون آنها پس از خوردن میوه، دانه اش را کیلومترها دورتر می اندازند و به این ترتیب به دانه افشانی گیاهان کمک می کنند.
خرس‌ها معمولا از هر چیزی تغذیه می‌کنند؛ علف، بلوط، حشرات، میوه و حتی گوشت به مذاق این حیوانات عظیم‌الجثه و همه‌چیزخوار خوش می‌آید، اما با تمام اینها مانند دیگر حیوانات برای ادامه زندگی و بقا در زحمت هستند و به علت تخریب زیستگاه و تقابل و تعارض با انسان در معرض تهدید هستند.
بنابراین برای حفاظت از خرس، باید از علف، حشرات و میوه‌ها نیز محافظت کنند از این رو یک گونه چتر محسوب می‌شود زیرا گونه‌های دیگر در سایه آن حفاظت می‌شوند و این در واقع یک استراتژی حفاظت برای مدیران است.
اما در ایران فقط دو گونه خرس قهوه‌ای و سیاه وجود دارد که هر کدام به ترتیب در خطر انقراض و وضعیت بحرانی قرار دارند، بر اساس برآوردهای صورت گرفته حدود یک هزار تا هزار و ۳۰۰ خرس قهوه‌ای و کمتر از ۱۰۰ قلاده خرس سیاه در زیستگاه‌های طبیعی ایران زندگی می‌کنند.
خرس قهوه‌ای ایران در خطر انقراض
خرس قهوه‌ای در دنیا زیرگونه‌های مختلف دارد و تقریبا در تمام نیمه کره شمالی پراکنده است مثلا خرس گریزلی در امریکا با ۶۵۰ کیلو یا خرس کودیاک که حدود یک تن وزن دارد همان خرس قهوه‌ای ایران است با این تفاوت که خرس قهوه‌ای ایران کوچک‌ترین زیرگونه با وزن حدود ۲۵۰ کیلوگرم است. در واقع خرس قهوه‌ای در کشورهای مختلف با نام محلی خاصی شناخته می‌شود.
این خرس در دنیا از لحاظ تعداد جمعیت از وضعیت خوبی برخوردار است یعنی در کمترین مرحله نگرانی قرار دارد اما در ایران و حوزه خاورمیانه در شرایط خطر انقراض است چون جمعیتش بیشتر تحت تأثیر عوامل مختلف تهدید قرار گرفته است، جمعیت خرس قهوه‌ای در رشته کوه‌های البرز و زاگرس گسترده است در واقع در ۲۲ استان کشور، این گونه وجود دارد.
خرس سیاه در وضعیت بحرانی
خرس سیاه گونه دیگر خرس در ایران است که در استان سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان و حاشیه شرقی و شمال شرقی استان هرمزگان وجود دارد، وضعیت این گونه خرس اسفبار است و به شدت در خطر انقراض قرار دارد در واقع می‌توان گفت که وضعیت آن بحرانی است و خیلی‌ها احتمال می‌دهند که کمتر از ۱۰۰ قلاده خرس سیاه در ایران وجود داشته باشد.
تخریب زیستگاه مهم‌ترین تهدید حیات خرس‌ها است، مثلا در حوزه زاگرس تمام جنگل‌های بلوط در حال از بین رفتن هستند، در حوزه البرز جاده‌سازی، ویلاسازی و جنگل‌تراشی زیستگاه‌های این حیوانات را نابود کرده است، تعارض و تقابل با انسان را می توان دومین عامل تهدید خرس‌ها عنوان کرد، خرس به علت بزرگ‌جثه بودن، نیازهای غذایی و زیستگاهی زیادی دارد و همین مسئله باعث شده تعارضش با انسان زیاد شود؛ بسیاری از مواقع جنگل‌تراشی و ویلاسازی باعث نفوذ انسان به زیستگاه این حیوانات می‌شود و خرس هم برای یافتن غذا به ناچار وارد آبادی‌ها شده و مثلا دام های کوچک را می‌خورد، از زباله تغذیه می‌کند یا زمین‌های کشاورزی و باغات میوه را تخریب می‌کند که همین مسئله موجب واکنش انسان‌ها و کشته شدن حیوان می‌شود.
خرس‌ها هر دو تا سه سال یکبار زادآوری می‌کنند، از آنجا که معمولا یک تا دو سال توله‌هایشان با آنها می‌مانند تا بزرگ و مستقل شوند از این رو بعد از آن تا جفت‌گیری کند و توله به دنیا بیاید معمولا یک فرآیند سه‌ساله طی می‌شود، خرس‌ها معمولا در هر زایمان، بین یک تا سه توله به دنیا می‌آورند البته هر چقدر سن مادر بیشتر باشد تعداد توله‌ها در زمان تولد و هم از لحاظ زنده ماندن بعد از تولد بیشتر می‌شود چون مادر باتجربه‌تر شده و بهتر می‌تواند از توله‌ها مواظبت کند.
اولین بارداری خرس‌های ماده در سه تا چهار سالگی رخ می‌دهد که معمولا یک توله به دنیا می‌آورند اما وقتی سن آنها از ۸ سال به بالاتر می‌رود تعداد توله‌ها نیز بیشتر می‌شود چون هم جثه حیوان بزرگ‌تر می‌شود و هم باتجربه‌تر شده‌اند در این حالت نرها هم به‌راحتی نمی‌توانند به آنها حمله کنند زیرا ماده‌ها باهوش‌تر شده‌اند. خرس‌ها معمولا ۱۲ تا ۱۵ سال در طبیعت عمر می‌کنند.
البته خیلی از خرس‌ها خودشان را از بین می‌برند مثلاً تصور کنید جمعیت کم است و خرس‌های نر نمی‌توانند سه سال صبر کنند تا جنس ماده دوباره آماده جفت‌گیری شود تا زمانی که ماده توله دارد برای جفت‌گیری آماده نیست از این رو خرس‌های نر توله‌ها را می‌کشند تا مادر زودتر آماده جفت‌گیری شود که به‌اصطلاح به آن توله‌کُشی می‌گویند که خود تهدیدی برای جمعیت آنها محسوب می‌شود.
با تمام اینها می توان گفت که خرس ها به دلایل مختلف برای زندگی در عذاب هستند و انسان ها باید با آنها مهربان تر باشند تا آینده فقز نامی از این گونه های ارزشمند باقی نماند.
درود بر خرس ها که برای طبیعت مفید هستند ولی باید از خرس های نر خواهش کنیم که اینقدر هوس باز و شهوتران نباشند و باتوجه به شرایط فعلی برای شهوت رانی خود توله ها رانکشند و نسل خود را منقرض نکند . این کار نهایت بی شرفی است. بگذارند تا جمعیتشان بیشتر شود و بعد توله کشی کنند .الان موقع مناسبی برای توله کشی با هدف شهوترانی نیست. مستدام باشید 
