در پی به دام افتادن دو پلنگ در استانهای کرمان و هرمزگان در تلههای آهنین، شکارچیان و دامداران از متهمان اصلی این حوادث شناخته شدند. یک متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش میگوید: اگر جبران بهموقع خسارات ناشی از صدمات حیات وحش تضمین شود دیگر شاهد چنین مواردی نخواهیم بود البته باید با متخلفان شکار که اقدام به تلهگذاری میکنند برخورد جدی شود.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «عبدالله سالاری» با اشاره به اینکه باید علت و ریشه تلهگذاری در طبیعت مشخص شود، اظهار کرد: در برخی موارد ممکن است علت آن جلوگیری از صدمه وارد شدن به محصولات کشاورزان و دامهای دامداران باشد اما در مواردی ممکن است بهمنظور شکار و فروش پوست، گوشت و سایر اجزای بدن حیات وحش توسط سودجویان انجام شود.
وی ضمن اشاره به تلاشهایی که برای بهبود وضعیت حفاظت از حیات وحش صورت میگیرد، گفت: اکنون وضعیت حفاظتی در کشور کمی بهبود و جمعیت علفخواران نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده است. با وجود اینکه جمعیت گوشتخواران نسبت به علفخواران کمتر است اما افزایش جمعیت علفخواران در افزایش تعداد گوشتخواران نیز موثر است.
سالاری ادامه داد: زمانیکه جمعیت گوشتخواران رشد میکند با افزایش تعارض میان حیات وحش با انسانها روبه رو میشویم. از این رو لازم است علت و انواع این تعارضات مشخص شود. در برخی مواقع ممکن است این تعارض میان حیات وحش و دامداران براثر حمله گوشتخواران به دام باشد یا با کشاورزان بهدلیل آسیب به محصولات کشاورزی یا حتی حمله خرس به محصولات زنبورداران باشد که در نتیجه باعث میشود کشاورزان، دامداران و زنبورداران بهمنظور حفاظت از مایملک خود اقدام به تلهگذاری کنند.
به گفته این کارشناس حیات وحش، برخی افراد صحبت از فرهنگسازی و آموزش جوامع محلی به میان میآورند در حالیکه فرهنگسازی بهتنهایی نمیتواند مشکلی را برطرف کند. واقعیت این است که خسارت و آسیب رساندن به دام و محصولات کشاورزی برای دامداران و کشاورزان دغدغهای اقتصادی است چراکه دام و محصولات کشاورزی آنان ما یملک و سرمایه زندگیشان است. از این رو تنها آموزش و فرهنگسازی درباره ارزش گونههای حیات وحش بهویژه گونههای در معرض خطر انقراض یا حتی جریمه و برخوردهای سلبی در این زمینه نمیتواند اثربخشی کافی داشته باشد همانطور که اکنون هم شاهد این مساله هستیم.
وی اضافه کرد: در این شرایط لازم است مسئولان امر در زمینه کاهش موارد تلهگذاری و اقدام به کشتن حیات وحش در کنار فرهنگسازی، مسائل اقتصادی را نیز مدنظر قرار دهند که مهمترین آنها جبران خسارات بهموقع دامداران و کشاورزان و ... است.
سالاری در ادامه توضیح داد: زمانیکه کشاورزان، دامداران یا زنبورداران نسبت به جبران بهموقع خسارات وارد شده ناشی از حمله حیات وحش به محصولات و دامهای خود مطمئن باشند، دیگر نگران حمله پلنگ و گرگ به دام خود یا حمله گراز به زمینهای کشاورزی خود نخواهند بود. از این رو بهطور قطع دیگر اقدام به تلهگذاری نخواهند کرد چراکه میتوانند این موارد را گزارش دهند و پس از اثبات حادثه توسط کارشناسان رسمی، خسارت آنان جبران شود.
این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست سال گذشته خسارت های ناشی از حمله پلنگ ایرانی را بیمه و با یکی از شرکتهای بیمه تفاهمنامهای را امضا کرده بود، تصریح کرد: براساس این تفاهمنامه اگر خسارتی ناشی از حمله پلنگ به دامداران یا سایر افراد وارد میشد پرداخت هزینه خسارت از طریق آن شرکت بیمه انجام میشد اما متاسفانه این تفاهمنامه در سال جاری منقضی شده است و سازمان حفاظت محیط زیست آن را بهدلایلی تمدید نکرده است.
وی ادامه داد: بیمه نبودن خسارتهای ناشی از حمله پلنگ ایرانی که گونهای در معرض خطر انقراض است یکی از عواملی است که اکنون باعث شده موارد بیشتری از تلفات این گونه را شاهد شویم. درحالیکه بسیاری از موارد دیگر تلهگذاری و بهدام افتادن پلنگ و سایر گونههای حیات وحش نه مشاهده و نه گزارش میشوند.
این کارشناس حیات وحش ضمن با بیان اینکه در برخی موارد افراد منفعت طلب و سودجو بهمنظور فروش گوشت، پوست و سایر اجزای حیات وحش اقدام به تلهگذاری میکنند، گفت: تله مانند اسلحه صدایی ندارد و نیاز به رفت و آمد نیز ندارد. افراد سودجو و شکارچیان این تلهها را در طبیعت میگذارند و پس از مدتی به آن سر میزنند تا ببینند آیا حیوانی در آن به دام افتاده است یا خیر؟
سالاری در ادامه تاکید کرد: در شرایطی که تلهگذاریها بهمنظور شکار و فروش اجزای بدن حیات وحش انجام شود، لازم است برخوردهای بسیار شدیدی با متخلفان صورت گیرد. تلهگذاری بهمنظور شکار بهویژه برای گونههای در معرض انقراض غیر قابل بخشش و توجیه است و باید افراد متخلف از اقدام خود متنبه شوند.
به گزارش ایسنا، سهشنبه ( ۲۵ آذرماه) مشاهده یک قلاده پلنگ که در بشاگرد استان هرمزگان در یک تله فلزی گرفتار شده بود به محیط زیست استان هرمزگان گزارش شد. این پلنگ پس از پنج روز، ۳۰ آذر ماه با هواپیما به تهران منتقل شد اما بر اثر نکروز استخوانهای دست چپ که به دلیل فشار تله باعث عفونت و از بین رفتن بافتهای دست شده بود، دست چپ حیوان قطع شد و بنا شد بهدلیل اینکه این پلنگ توانایی بازگشت به طبیعت را ندارد به یکی از باغ وحشها و مراکز نگهداری حیوانات منتقل شود. شنبه ( ۶ دی ماه)خبر از به دام افتادن و تلف شدن یک پلنگ دیگر در ارتفاعات منطقه کوهشاه در نزدیکی فاریاب استان کرمان گزارش شد که مسئولان اداره حفاظت محیط زیست استان کرمان آن را اقدام شکارچیان دانستند و خبر از دستگیری عاملان آن دادند.
گفتنی است که روز گذشته ( ۷ دی ماه) مدیرعامل شرکت بیمه ما که سال گذشته خسارت ناشی از پلنگ ایرانی را بیمه کرده بود نسبت به بیمه کردن هر بخشی از محیط زیست که نیاز به پوشش بیمه ای داشته باشد، در قالب مسئولیت های اجتماعی ابراز آمادگی کرده بود.