محققان ایرانی با استفاده از نوعی ضایعات کشتارگاهی، افزودنی خوراکی برای دام و طیور تولید کرده‌اند که به بهبود سیستم ایمنی بدن آنها کمک می‌کند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از آنا، یکی از معضلات کشور کمبود مواد خوراک و افزودنی‌های خوراکی در صنعت دامپروری است. معمولاً گاوداری‌ها و مرغ‌داری‌ها از افزودنی‌های خارجی استفاده می‌کنند که به دلیل نوسانات ارز قیمت‌های همواره صعودی دارند. حال دانشمندان دانشگاه محقق اردبیلی موفق به توسعه و تولید افزودنی خوراکی از ضایعات کشتارگاهی شدند که می‌تواند سیستم ایمنی بدن دام و طیور را افزایش دهد.
گروه تحقیقاتی به بررسی اثر مایع شکمبه فرآوری‌شده به عنوان یک افزودنی خوارکی در تغذیه گوساله‌های شیرخوار پرداختند. مایع شکمبه یکی از ضایعات کشتارگاهی است که با وجود داشتن مواد مغذی زیاد دور ریخته می‌شود. شکمبه یا سیرابی نخستین بخش از معده چندبخشی نشخوارکنندگان و در واقع انشعابی از مری است. این مایع مقادیر زیادی آمونیاک و فسفر دارد که در صورت نفوذ به خاک و آب باعث آلودگی محیط زیست می‌شود.
تولید افزودنی خوراکی دام و طیور از ضایعات
۳۷۴ کشتارگاه در کشور فعالیت می‌کنند و سالانه حدود ۳۰۰ تن مایع شکمبه دور ریخته می‌شود. مایع شکمبه دارای مواد مغذی زیادی از جمله اسیدهای چرب فرار، انواع پروتئین، آنزیم، میکروارگانیسم‌ها، ویتامین‌‌ها و مواد معدنی است. با بازیافت مایع شکمبه می‌توان افزودنی خوراکی در حوزه دامپروری تولید کرد و از سوی دیگر به کاهش آلودگی محیط زیست کمک کرد.
ایده اولیه طرح «تولید افزودنی خوراکی در تغذیه دام با استفاده از مایع شکمبه» به «فریبا رضایی سرتشنیزی» تعلق دارد. وی فارغ‌التحصیل دکتری علوم دام و طیور از دانشگاه محقق اردبیلی است و در حال حاضر دانشجوی پسادکتری دانشگاه شهرکرد است. رضایی در دوره دکتری تحقیقات بسیاری روی مایع شکمبه کرده است. وی در این طرح مایع شکمبه را با دستگاه اسپری درایر (خشک‌کن پاششی) و فریز درایر(خشک‌کن سرمایشی) خشک کرده تا میزان فعالیت بیولوژیکی آن مشخص شود.
به گفته رضایی؛ درنهایت افزودنی خوراکی از مایع شکمبه خشک‌شده تهیه شد که به مدت ۴۰ روز به ۴۰ رأس گوساله داده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که این ماده خوراکی باعث بهبود سیستم ایمنی بدن گوساله‌ها می‌شود. این افزودنی خوراکی به شکل پودر تهیه می‌شود، درواقع خشک کردن مایع شکمبه نه‌تنها حمل و نقل و انبار کردن این ماده را آسان‌تر می‌کند بلکه فرمولاسیون تهیه آن نیز با سرعت و راحتی بیشتری انجام می‌شود.
مزایای افزودنی خوراکی تهیه‌شده از شکمبه
این افزودنی خوراکی در بسته‌بندی‌های یک گرمی تولید می‌شود و به مدت یک هفت به گوساله‌های شیرخوار داده می‌شود. نمونه اولیه این افزودنی خوراکی ساخته شده، در دو گاوداری بزرگ اصفهان استفاده شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است. این افزودنی ثبت اختراع شده و پس از خرید دستگاه‌های مورد نیاز، این افزودنی خوراکی به مرحله تولید انبوه می‌رسد.
ماده اولیه ساخت این افزودنی خوراکی ماده شکمبه است که به وفور در کشور پیدا می‌شود و هزینه زیادی ندارد، بنابراین همواره در دسترس فعالان حوزه دامپروری قرار دارد. از این افزودنی خوراکی می‌توان برای تغذیه طیور و آبزیان نیز استفاده کرد. این ماده یک خوراکی کامل و سرشار از مواد مغذی برای دام و طیور است که در مقایسه با نمونه‌های خارجی و داخلی مشابه در بازار قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارد.
