مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان معتقد است که تابستان امسال در صورت بارور شدن یوزپلنگ «ایران» می‌توان چشم انتظار به دنیا آمدن توله‌هایش بود و باید دید این اتفاق خوشایند در پارک ملی توران استان سمنان واقع در شهرستان شاهرود رخ می دهد یا خیر؟
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «امیر عبدوس» روز چهارشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه که به صورت ویدئو کنفرانسی برگزار شد اظهار داشت: اواخر فروردین آغاز فصل تولید مثل یوزپلنگ است و اگر لقاح انجام بگیرد می‌توان در تابستان منتظر زایش یوزپلنگ ایران بود.
ایران پوزپلنگ ماده سه ساله‌ای بود که اواسط فروردین سال ۱۳۹۹ از پارک پردیسان تهران به پایگاه پشتیبان ۷۰۰ هکتاری در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان منتقل شد.
وی ادامه داد: مدت زمان بارداری یوزپلنگ‌ها در حدود سه ماه است و اکنون در ایران شواهدی از تمایل به باروری مشاهده می‌شود و اگر لقاح انجام نشود یک ماه بعد فرصت مهیا می‌شود و در نهایت زمان دیگر جفت گیری یوزپلنگ پاییز است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: تکثیر یوزپلنگ در اسارت اولین تجربه در کشور است که تمام اقدامات به دست توانمند متخصصان ایرانی در حال انجام است.
وی بیان کرد: هفدهم فروردین سال گذشته بود که یوزپلنگ‌های نگهداری شده در اسارت در پارک پردیسان به پارک ملی توران در استان سمنان منتقل شدند.
عبدوس اضافه کرد: کوشکی تنها یوزپلنگ نر در اسارت در پارک ملی توران بود که به دلیل کهولت سن چاره‌ای جز اضافه کردن یک یوزپلنگ نر بارور به مرکز تحقیقات برای حفظ ژنتیک و افزایش نسل نبود.
وی تصریح کرد: فیروز یوزپلنگ نر ۱۱ ساله‌ای بود که مرحله باروری و دوران پایان باروری را می‌گذراند و چندی پیش از طبیعت زنده‌گیری شد.
وی بیان کرد: زنده‌گیری و انتقال یوزپلنگ فیروز به سایت تحقیقات توران شانس زندگی‌اش را بیشتر می‌کند، چرا که در سایت خطری تهدیدش نمی‌کند و تغذیه مناسب دارد.
عبدوس تصریح کرد: زنده‌گیری یوزپلنگ با هماهنگی سازمان حفاظت محیط‌زیست و معاونت طبیعی سازمان انجام شد.
وی یادآور شد: روش زنده‌گیری فیروز ابتدا مبتنی بر مطالعات میدانی از ساعات ورود و حضور یوز نر در مناطق علامت‌گذاری بود و ۶ ماه محل‌های علامت‌گذاری یوز نر مورد پایش قرار گرفت.
عبدوس خاطرنشان کرد: زنده‌گیری فیروز با روش «تله اسنر ترپ» که یکی از تله‌های دارای استاندارد جهانی مجهز به حس‌گر و گیرنده فرستنده رادیویی با برد سه کیلومتر اعلام هشدار گیر افتادن حیوان در تله انجام شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: کل عملیات نصب تا تله افتادن فیروز سه ساعت به طول انجامید و بعد از زنده‌گیری یوز در مدت ۱۰ دقیقه بیهوش و به سایت منتقل شد.
وی یادآور شد: سایت برای انتقال فیروز از قبل آماده شده بود و فیروز بعد از روز سوم به تغذیه طبیعی و شکار خرگوش پرداخت و این در حالی است که برخی کارشناسان خارجی زمان سازگاری با شرایط را ۹ روز پیش بینی کرده بودند.
استان سمنان پایتخت تنوع گونه پستانداران حیات وحش کشور است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: استان سمنان به دلیل تنوع در گونه‌های حیات وحش به ویژه گونه پستانداران با اخلاف زیاد با دیگر استان‌ها، پایتخت تنوع گونه پستانداران در کشور شناخته می‌شود.
وی اضافه کرد: سمنان تنها استان در کشور است که سه اقلیم خشک، مدیترانه ای و قاره ای را در خود جای داده و برخورداری از این تنوع اقلیمی موجب شده تا تنوع حیات وحش در استان سمنان بی نظیر باشد.
وی با اشاره زادگاه یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان، اظهار داشت: زادآوری یوزپلنگ در استان سمنان از شاخصه‌های انتخاب استان سمنان به عنوان پایتخت گونه پستانداران حیات وحش است.
عبدوس اضافه کرد: پارک ملی کویر و پارک ملی توران در استان سمنان در گذشته زادگاه یوزپلنگ بودند، اما اکنون توران گزارش زادآوری یوزپلنگ دارد.
اقدامات برای حفظ یوزپلنگ‌ها در توران
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به تلاش‌های برای حفظ گونه ارزشمند یوزپلنگ آسیایی گفت: برای حفظ جمعیت باقی مانده یوز پلنگ آسیایی ۱۸ سامانه عرفی در محدوده پارک ملی توران از حضور دام تخلیه شد و ۲۹ سامانه عرفی دیگر واقع در محدوده امن توران باقی مانده که تلاش می‌شود با تامین اعتبار ابین مناطق هم از حضور دام برای حفة ارامش و امنیت جانی یوزپلنگ از دام تخلیه شود.
وی ادامه داد: ایمن سازی کریدورهای مهاجرتی یوزپلنگ آسیایی در محل تلاقی با جاده در محدوده عباس‌آباد- میاندشت در محور تهران – مشهد در محدوده استان سمنان با نصب تابلو هشدار دهنده، فنس کشی حاشیه جاده به طول پنج کیلومتر در مسیر رفت و کاهش سرعت مجاز خودرو در این محدوده از ۱۱۰ به ۸۰ کیلومتر بر ساعت براساس مصوبه شورای راهبری تصادفات از دیگر اقدامات است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: اکنون ۱۵ فرد یوزپلنگ در پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان دارای شناسنامه هستند.
یوزپلنگ گونه‌ای درخطر انقراض است و اکنون فقط شماری از آنها در ایران و آفریقا زیست می‌کنند.
منطقه توران یا خارتوران یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران با مساحت یک میلیون و ۴۷۰ هزار هکتار، خاستگاه زیست یوزپلنگ ایرانی به شمار می‌رود که در شرق استان سمنان قرار دارد.
کوشکی و دلبر دو یوزپلنگ نر و ماده در اسارت که سالها در پارک پردیسان با هدف تکثیر نگهداری می‌شدند، از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به پارک ملی توران در استان سمنان منتقل شدند.
کوشکی و دلبر دو یوزپلنگ نر و ماده ای هستند که به ترتیب ۱۰ آذر ١٣٩٣ از پناهگاه حیات وحش میاندشت و ۱۱ آذر ١٣٩٣ از ذخیره گاه زیست کره توران به پارک پردیسان تهران منتقل شدند، این دو گونه ارزشمند با هدف تکثیر در اسارت و انجام تحقیقات بر روی رفتار گربه‌سانان به این مکان منتقل شدند.
کوشکی یوزپلنگ نر بهمن ماه ۱۳۸۶ در ۴ ماهگی و دلبر یوزپلنگ ماده فروردین ۱۳۹۰ در سه ماهگی به اسارت در آمدند و در فروردین سال ۱۳۹۹به زادگاه‌شان در پارک ملی توران بازگردانده شدند.
