حکیم مهر: الگوهای لولهای پیچیدهای که در یک صخره آبی عظیم باستانی کشف شده میتواند بقایایی از اسفنجهای شاخی ما قبل تاریخ و قدیمیترین فسیل یافت شده از حیات حیوانات بر زمین تا کنون باشد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، محققان ویژگیهای غیرمعمولی در یک صخره آبی عظیم که ۸۹۰ میلیون سال قبل توسط باکتریها ساخته شده است، یافتند. این صخره طی فرایندهای زمینشناسی به سمت بالا آمده و بخشی از رشتهکوههای مکنزی در شمال غربی کانادا را تشکیل داده است.
نمونههای کوچکی از سنگها در زیر میکروسکوپ بررسی شد و در آنها الگوهای لولهای شکلی مشاهده شد که قطری معادل نصف قطر موی انسان داشتند و ساختاری سهبعدی مشابه اسفنجهای خاوری که به نام "اسفنج حمام" نیز شناخته میشوند در آنها مشاهده شد.
درحالی که امروزه صخرههای آبی توسط مرجانها و جلبکها ایجاد میشوند در گذشته سیانوباکتریهای فتوسنتز کننده صخرههایی به عرض چندین کیلومتر و صدها متر ضخامت ایجاد میکردند.
پروفسور "الیزابت ترنر " (Elizabeth Turner) از دانشگاه لورنتیان (Laurentian) ، اولین بار این ساختارهای عجیب را در نمونهی کم قطری از سنگ مشاهده کرد. در آن زمان او دانشجوی پزشکی بود. پس از گذشت دو دهه او مجموعهای از این سنگها جمعآوری کرد و نمونههای بیشتری از این ویژگی در سنگها یافت.
اگر تایید شود که این فسیلهای کشف شده اولین فسیلهای ایجاد شده از اسفنجها هستند میتوان گفت که آنها ۳۵۰ میلیون سال از قدیمیترین فسیل اسفنج شناخته شده تا کنون، قدیمیتر هستند.
تاکنون قدیمیترین فسیل حیوانات ۵۵۸ میلیون سال قدمت داشته است.
طبق مطالعات قبلی، اسفنجها از اولین موجودات زمین هستند که در طی دوره پیشینزیستی نو در حدود نیم تا یک میلیارد سال قبل به وجود آمدهاند. برخی دیگر از محققان معتقدند اکسیژن برای حیات موجودات در آن زمان کم بوده و در حدود ۸۰۰ میلیون تا ۵۴۰ میلیون سال قبل میزان اکسیژن برای حیات موجودات به حد مناسبی رسیده است.
با این حال اسفنجهای اولیه بدون وجود اکسیژن کافی نیز راهی برای زنده ماندن پیدا کرده بودند.
پروفسور ترنر میگوید: اگر برداشت من از این ماده درست باشد میتوان گفت اولین موجودات زمین میزان کمتری از اکسیژن نسبت به آنچه تا کنون تصور میکردیم نیاز داشتند.
وی افزود: تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا مشخص شود سنگهایی با قدمت مشابه نشانههایی از حیات اولیه موجودات در زمین دارند یا خیر. ما باید با ذهنی بازتر به این موضوع نگاه کنیم. برداشت من از این مشاهدات ممکن است درست نباشد و نظر من به معنای تایید نهایی این موضوع نیست.
این در حالی است که برخی دیگر از دانشمندان معتقدند که او اشتباه میکند. "جاناتان آنتکلیف " (Jonathan Antcliffe) ، زیستشناس تکاملی و متخصص اسفنجشناسی از دانشگاه لوزان سوئیس میگوید: احتمال اینکه این فسیل نشانهای از یک اسفنج باستانی باشد بسیار کم است. او معتقد است برداشت پروفسور ترنر از این مشاهدات اشتباه است.
منبع: گاردین